|
| |
| |
| |
V. Lagye del.
Hubert Meyer Hth.
| |
| |
| |
I.
Eliza was twintig jaren. Zy lag geknield, in het blanke nachtgewaed, voor hare maegdelyke bedsponde, met de blauwe oogen, vochtig van blydschap, vochtig van liefde, ten hooge verheven.
Zy klemde de handen op haren boezem, om het onstuimig kloppen der jonge borst te kunnen bedwingen; want het twintigjarige hart stroomde over van betooverend genoegen.
In verrukking, helde haer hoofd achter over, en zy lachte hare eigene gevoelens toe, met eenen glimlach zoo vol hoop en geluk, als ware hy den weerglans van gansch eenen hemel, die hare ziel vervulde.
| |
| |
Het meisje bleef onbewegelyk en droomend, tot dat zy, in overstelping van gevoel, eindelyk de handen zamen vouwde, ze trillend uitstrekte, en murmelde:
‘Ik dank u, God!... Ik dank u omdat Hendrik my beminnen kan!
En het fluisterend geluid van des jongelings naem, door haer uitgesproken, deed haer, blozend, het hoofd buigen. Zy verborg het aenzicht op de witte peluw des beds, en verzonk weder in peillooze mymeryen.
Want Eliza beminde!...
De geschiedenis van haer hart was zoo eenvoudig als gewoonlyk liefdes verhalen het zyn kunnen; en toch die verhalen zyn, voor byna iedereen, zoo vol zalig herdenken, zoo vol diepe ontroeringen, dat een enkel woord er van, voor het menschelyke gemoed, meer belang soms dan de grootste wereld-gebeurtenissen oplevert.
Het zal een jaer worden dat Eliza bemint, wanneer met de aenstaende lente de eerste bloemen zullen herbloeijen en de nachtegael in zyn zoet en smachtend lied weder over minnepyn zal klagen.
Wat was het een schoone dag, toen zy Hendrik de eerste mael ontmoette. Hoe prachtig blauw schitterde de hemel! Hoe fluweelachtig groen was het frissche blader-kleed der natuer! hoe zacht en helder de zonneschyn!
Nogtans had Eliza een gedeelte van dien dag, aen
| |
| |
den arm van haren ouden vader, te midden der velden gewandeld, zonder het schoone der Schepping te beseffen, te kunnen genieten.
Zy was ziek en kwynend, toen..... De knagende teering, die geheimzinnige, schrikkelyke kwael, welke al te dikwyls met nydige voorliefde haer vast klampt aen wat jong en schoon is, scheen ook het lieve meisje tot eene prooi te hebben gekozen.
Wie haer aen de zyde van den ouden man zag voort stappen, bleek, moedeloos, met het hoofd geknakt op den boezem hangend, kon niet anders denken, dan dat de verfynde handen der maegd, welke eenen steun op den vaderlyken arm zochten, weldra zouden zamen gevouwen worden, zoo als men het doet in den oppersten slaep, die na de teering volgt.
Ook zocht Eliza de eenzaemheid; want de oogen der menschen wanneer hunne blikken op haer stil bleven, zegden zoo medelydend, zoo vol belangstelling, dat zy te jong was om reeds ter dood te zyn veroordeeld! en beklaegd worden is zoo droevig, dat het meisje dikwyls het hoofd had omgewend, om in stilte te kunnen weenen.
De oude vader, alhoewel zyne schouders nog forsch en krachtig waren, liet het hoofd voor over hellen, en onthechtte den blik niet van de aerde dan om van tyd tot tyd zyne dochter aen te zien. Zoo oneindig was de liefde, waermede hy, op die oogenblikken, haer scheen te willen ondersteunen en beschermen,
| |
| |
zoo ernstig diep de smart waeronder zyn gerimpeld voorhoofd boog, dat klaerblykend een enkele trek van lyden op het aenzicht van zyn kind, of een enkele stille glimlach van gelatenheid op hare bleeke lippen, meer gewigt voor hem hebben konden, dan al wat hemel en aerde bevatten.
Zy gingen voort slechts nu en dan een woord sprekend, vermoeid en droevig - tot zy op eens, aen den omkeer eener laen, in de tegenwoordigheid kwamen van een groot getal jonge lieden, die feestvierend, op een gras plein, zich in woelige kringen schaerden.
De toonen der viöol gaven juist het voorteeken tot den dans. De vrolyke oproep werd met vervoering door de jonge lieden beantwoord. Een rondedans nam aenvang.
Zonderling was de schok die plotseling in het gemoed der kwynende maegd door dit levendige, onverwachte tooneel werd opgewekt.
De vrolyke mengeling, het gejoel der jonge lieden, de blyde galm hunner stemmen, zelfs de scherpe toon der viöol, dit alles werkte op hare ziel, als een tooverslag.
Niet een klagende inkeer op hare eigene zwakheid, op haer eigen lyden, kwam het meisje bedroeven. Integendeel, de lach die al de aenzichten der feest vierende jeugd verhelderde, scheen zich op de bleeke lippen van Eliza terug te spiegelen.
| |
| |
Zy beschouwde den bonten zwerm, en er ontstond in haer een onweerstaenbaer verlangen om in die blydschap te kunnen deel nemen.
Het was als of er een levenslust in hare ziel geboren werd, dien zy tot nu toe nooit gekend had, en als ging er een omkeer in gansch haer bestaen plaets grypen.
De jeugd des harten was in haer eensklaps ontwaekt; het maegdelyk verlangen was sterker geworden dan het lyden, dan de verkwyning.
Eliza gehoorzaemde aen het eeuwige voorschrift, waerdoor is vastgesteld, dat al wie jong is aen de vreugde niet mag vreemd blyven.
Allengs werd het in haren boezem zoo poppelend; zy voelde zoo onweerstaenbaer haar tot de jubelende scharen getrokken, dat het meisje, byna zonder te weten wat zy deed, den arm des vaders verliet, en tot de jonge lieden heen liep.
De zwierende rei van den rondedans werd geopend, om Eliza, hand aen hand, op te nemen. Niemand had den tyd haer te vragen wie zy was en van waer zy kwam. Jong zyn was voldoende om regt tot eene plaets te geven.
Daer werd nu het tengere meisje in de slingering van den dans mêe gevoerd. Hare voeten raekten nauwelyks de grastippen, zoo snel was de beweging; en toch zy voelde geene vermoeijenis meer; haer hart was niet, zoo als gewoonlyk, beklemd. Toen zy in
| |
| |
begeleiding der andere stemmen begon te zingen, was haer zang zoo helder en bly, als de juichende toonen, die aen hare zyde uit de meest onbezorgde borsten der forsche jongelingen en der flinke meiden opstegen.
In het midden van den rondedans stond, lachend, een jongeling, mannelyk schoon, en het gezang en het gejoel klom nog luider, nog vrolyker; want het was ter zyner eere dat er daer feest was.
Hy was de zoon des Barons van Teck, op het voorplein van wiens buitengoed men vergaderd was, en men vierde heden zynen vyf-en-twintigsten verjaerdag.
Volgens het oude vlaemsch gebruik, had de jonge man, die zich in het midden van den rondedans bevond, het regt een meisje te kiezen, dat voor eenige oogenblikken zyne gezellin zou blyven, en dan naest hem moest knielen, om den zoen te ontvangen, dien hy voor het aenschyn van iedereen haer geven mogt.
Wat joeg er menig vrouwelyk hartje verlangend om gekozen te worden!...
Hendrik van Teck liet de lieve wezens rond hem draeijen en lachte even vriendelyk tegen allen. Hy smaekte het genoegen der moeijelyk van den keus.
Op eens had zyn oog Eliza ontmoet...
De beweging van den dans had hare wangen, anders zoo bleek, met eenen ligten blos gekleurd; zy ademde vry; hare blauwe oogen blonken van vervoering - zy was schoon! zoo schoon dat de jonge edelman,
| |
| |
die de nieuw gekomene niet kende, verwonderd en met eerbied tot haer naderde.
Hy strekte de armen uit - en voor dat Eliza kon antwoorden was zy aen de borst des jongelings ten dans gevoerd.
Hendrik aenschouwde de lieve vreemdelinge die hy tot gezellin had gekregen; - Eliza voelde onder den blik, die zacht en ernstig op haer rustte, hare ziel als weg smelten. Allengs - het duerde slechts eenige stonden, maer voor hen was het eene eeuwigheid van gevoel - allengs lachten zy elkander toe!
Hunne zielen hadden door eene eerste omhelzing zich aen elkander gestrengeld... Die stond was voldoende: God had in twee wezens de vonk der liefde ontsteken!
De jeugdige drom, rond om hen, danste voort, lachte en zong; - maer Hendrik van Teck vergat gebruik te maken van het zoete regt tot zoenen, dat hem nogtans toekwam. Het was dat hy en Eliza alles vergaten, enkel om elkander aen te zien! enkel om elkander te erkennen!
Reeds herhaelde de dansende schaer:
Dat moogt gy nog wel drymael doen!
Drymael doen!
Men herhaelde het ten derden male, toen Hendrik zich tot Eliza boog; zyne lippen bleven op haer voorhoofd gehecht, bevend zoo veel van geheiligden eerbied als van hemelsch geluk.
| |
| |
De eerste zoen der liefde!... Nu het byna een jaer geleden was, nu Eliza voor hare bedsponde lag en mymerde, nu nog voelde zy haer hartebloed stilstaen by dit aendenken!...
Toch volgens de wetten van den dans moest Hendrik haer verlaten, om zyne plaets in de rei terug te nemen.
Toen de maegd alleen bleef te midden der woeling, was het haer alsof het licht des hemels verdoofde. Het werd haer weder eng en zwaer in de borst; het scheen dat zy genoeg had geleefd!... Zoo onverwacht was het stondelyk geluk gekomen, zoo groot geweest, dat zy ging nederstorten, nu Hendrik zich van haer aftrok. Eliza wankelde. Zeker zou zy gevallen zyn, indien eenige jongelingen, getuigen van hare zwakheid, niet waren toegesneld ter ondersteuning.
Zy hoorde boven al de stemmen nog de stem van Hendrik, die zegde:
‘Het lieve kind ziet er ook zoo vermoeid uit!
En dan verging alles voor haer bewustzyn. - Haer hoofd lag aen de borst des geliefden!...
Wie is er die niet bemind heeft?...
Wie is er vreemd gebleven aen het alles beheerschende gevoel, waer door man en vrouw elkander de aerde tot eenen hemel kunnen maken! - Wie herinnert zich niet met welbehagen den tyd der smeekende verklaringen en der stamelende bekentenissen; het zoeken en nooit
| |
| |
verzadigd verlangen van twee wezens naer elkander; het stille fluisteren der eeuwige beloften, die het hart van zaligheid doen opspringen, en de lange droomeryen, hand in hand, over wederzydsche toekomst en geluk; wie kende nooit de teedere onrust, de inwendige streelingen, de balsemende bedwelming, die men liefde noemt!
Sedert Eliza, op eene bank, tusschen Hendrik en haren vader de oogen weder opende, tot op den huidigen stond, nu zy in de nachtelyke stilte, voor hare bedsponde knielt, heeft zy geweten wat het is te beminnen en is zy bemind geworden!
Zoo als de kwynende bloem, gelaefd door verkwikkenden dauw, onder de koestering der zon, den kelk voor een nieuw bestaen opent, zoo heeft Eliza's borst met de liefde een nieuw leven ingeädemd.
Haer hoofd heeft zich weder opgerigt. De kleur der jeugd, der gezondheid, is door den zoeten lach der liefde op hare wangen terug gebragt.
Alle gevaer van sterven schynt voorby.
Hendrik, die na hunne eerste ontmoeting, gelegenheid vond om byna elken dag Eliza te bezoeken, toonde ook zoo veel blydschap, wanneer hy hare krachten zag terug komen, dat het lieve kind, om hem te behagen had willen en wel had moeten herleven...
En het is te regt dat zy nu de toekomst kan tegen lachen.
Binnen weinig dagen zal haer leven door den band
| |
| |
des huwelyks voor altoos aen het bestaen van Hendrik worden vereenigd.
Wat haer nu in de stilte der maegdelyke kamer zoo gelukkig maekt, is de liefdevolle weêrklank der stemme des geliefden, die heden, fluisterend en smeekend, haer gevraegd heeft of zy er in toestemt zyne bruid te worden.
Met den blos der zaligheid en der maegdelyke schaemte op het aenzicht heeft zy, ten antwoord, haer hoofd op des jongelings schouders verborgen - en dankbaer, heeft hy de lippen op haer voorhoofd gehecht!...
Zy hebben elkander den zoen der verloving gegeven!...
Echtgenoote worden! Geheel en gansch toehooren aen hem, dien men bemint!... Voor het aenschyn der wereld als zyne uitverkorene worden geëerbiedigd! op zynen naem mogen roemen!... Altoos, in gedurige uitstorting van dankbaerheid en liefde, aen zyn hart eene omhelzing en eenen steun vinden!..... Is voor elke meisjes ziel dit verlangen niet de zamenvatting van al wat zy op aerde verhopen kan?
Hoe schoon ook zyn de beelden, die voor Eliza's geest zweven!
Het stille, huiselyke leven, aen Hendrik's zyde, vertoont zich aen hare inbeelding, als eenen onafgebroken krans roozen, die gedurig zal verfrischt worden onder den adem der geheiligde zoenen - wier balsemende
| |
| |
geuren door steeds vernieuwde, wederzydsche teederderheid moet bewaerd blyven.
Want, zy gevoelt het, hare liefde, hare zorgen zullen het geluk van Hendrik volmaken. Duizende plannen zyn reeds in haer liefderyk gemoed gevormd, om aen den beminden, wanneer zy hem zal toehooren, elken dag een nieuw blyk te geven van de zucht die in haer heerscht om hem te behagen.
En dan... Eens zal er een tyd komen... dat zy zal moeder worden!
Eliza bedekt haer aenzicht met beide handen; maer toch zy is vrouw - en alles wat in een vrouwen hart trillen kan, siddert van hemelsche verrukking by den weerklank in haer gemoed door die gedachte veroorzaekt.
En waerom zou zy niet mogen denken aen de blydschap, die Hendrik's schoon en ernstig gelaet zal ophelderen, wanneer zy hem eens de kleine, lieve vrucht haers lichaems zal aen de borst hangen?
Waerom zou haer hart niet mogen wegsmelten van geluk, wanneer zy op voorhand de omhelzing gevoelt, waermede haer echtgenoot zyn kind en de moeder er van, te zamen, aen zyn hart zal sluiten!
Zy, die vrouw is, weet immers dat liefde altoos nieuwe liefde voortbrengt - dat Hendrik haer nog dieper, nog inniger moet lief hebben, wanneer hem door haer een evenbeeld van hen beide zal geschonken worden!
| |
| |
Waerom zou zy in hare ziel niet mogen juichen en volop den zegeprael der liefde genieten?
Morgen immers zal Hendrik's vader ten haren huize eene bruid voor zynen zoon komen vragen.
Eliza's vader zal toestemmen!... ô, Eene gansch nieuwe reeks van lachende gedachten komt voor haren geest op, nu zy overweegt, hoe de goede gryzaerd, dien haer als zynen grootsten schat lief heeft, zich over het geluk van zyne dochter verheugen zal...
Mymer voort, onervaren kind!... Geniet de zoete begoochelingen tot dat de vermoeijenis - die toch eindelyk ook door de schoonste droomen wordt voort gebragt - u in slaep doe sluimeren... En zelfs terwyl gy daer ligt en inslaept, dat de engelen der liefde der hoop, der jeugd, u rond het hoofd ruischen!
Het ontwaken, na de droomen van den tyd der twintig jaren, is dikwyls zoo smartelyk!
|
|
Auteursrechtvrij