|
| |
| |
| |
Voorreden
Van den schrijver.
Goethartige Leeser,
't VErwondert my niet, dat gy hier met verwonderinge het Leeven van Passchier de Fijne, in druk siet; gy en soudt het voorseker nooit gesien hebben, ten zy ik door verscheyde goede Vrinden daer toe op verscheyde tijden, en bysonder, nu my door ouderdom, het gesicht geheel begint te begeeven, zeer ernstelikke vermaent en aangeport ware geweest, niet om datse in my so veel ge- | |
| |
leertheyt, ofte een aengenaemen stijl in 't schrijven oordeelden te weesen: Maer om dat sy wisten, dat my in dese leste Onchristelijjke Vervolginge der Calvinisten (die in den Jare 1618. tot Dordrecht gebroet, ende door zeer veele bittere en liefdeloose Requesten, van de Contraremonstrantsche Predikanten gevoet is) veele notabele dingen wedervaren zijn, waer van men de gedachtenisse onder de nakomelingen niet behoorde te vergeten. Ik begon dan den raet der voorsz, goede Vrienden in bedenken te nemen, te meer, also ik, met eenige Contraremonstrants gesinde Luyden spreekende hoorde: datse gants onweetende scheenen te weesen, hoe dat men hier in dit onse Vrye Neder- | |
| |
lant de Luyden hadde van hare goederen berooft, verscheyden Huysen geplundert, eenige dootgeschooten, andere gevangen, &c. Die seyden wel gehoort te hebben, dat 'er eenige gevangen en eenige gedoot waren geweest, maer meinden, dat die zulkx alles hadden moeten lyden om hare quade voornemens tegens den Persoon van de Prinse van Orangje, ende den goeden Staet deser Landen, ende en konden noch niet geloven, dat men van de genaemde zuyvere Gereformeerde Kerke so wreede Vervolginge, alleene om het hooren, of doen van Predikatie, ofte om het Herbergen, ofte het onderhouden der. Predikanten &c hadden moeten lyden. Ja als ik selfs tot Overveen
| |
| |
puam te spreken met Domine Oosterlant, weesende Predikant tot Haarlem, poogde die my selfs (die wel eens so out ben, als hy is) wijs te maeken: dat de Predikanten, die tot Loevestein in eene eeuwige Gevankkenisse waren gecondemneert, ende daer te samen so lange Jaren hadden moeten blyven sitten, tot dat het Godt selfs verdroten heeft, die haer-lieden te samen op eenen dag weder in hare Vryheyt stelde, dat die Predikanten, segge ik, op Loevestein in die sware Gevankkenisse gestelt souden weezen, om datse schuldig aen de Conspiratie tegens den Heer Prinse waren geweest. Het welk ik hem
| |
| |
seyde onmogelik te weesen om te konnen bewysen, ende seyde voorder: Die van Campen hebben den Beul met zijn Pijn-gereetschap, voor den gevangen Predikant Paulus vander Linden gebracht, hem met de pijne gedreygt; desgelijkx hebben de Heeren tot Haarlem in presentie van de Heeren Commissarissen vande Heere Staeten van Hollandt gehandelt men dien vroomen Eduard Poppius, ende Karel Niellius. Maer evenwel zult gy in geene van alle de Sententie der Loevesteinsche Gevangenen konnen betoonen, dat yets in 't minste van die Conspiratie haer ten laste geleydt
| |
| |
wort. Daerom dacht ik, durven my selfs de genaemde Gereformeerde Predikanten van Haarlem zulke verçierde fabulen poogen in de handt te steeken, wat en souden sy niet durven doen? by de gemeine Luyden die denken dat de genaemde Gereformeerde Predikanten niet en souden konnen liegen, ende daarom alle haere woorden achten als of se van den Hemel gesprooken waeren? Dit merkende nam ik voor mijn eygen Leeven (naer den raet van verscheyde Vrienden) in 't kort te beschrijven, denkende: Het zal misschien nog ergens eenige vroome Luyden de Oogen openen om te siien, dat
| |
| |
de Calvinisten (daerse maer Voogt zijn, ende de Heeren tot hare devotie hebben) so sachtmoedige Lammeren; zulke sagtmoedige Duyfkens en so soete Wijn-dragende Ranken niet en zijn, als sy haer zelfs wel beroemen te weesen. Ondertusschen, indien ik wat slegt van stijl in 't schrijven ben, denkt, dat ik in geene hooge Schoolen hebbe gestudeert. Evenwel zal ik niet schrijven, dan het geene waerheyt is, ende ik in dese Vervolginge selfs gesien, gehoort, ende gedaen hebbe. Leest het lieve Leeser, ende oordeelt daer af zo als het u goet dunkt. Loopt 'er wat van Sint Anna onder, denkt: dat het met de Calvinisten ook altemet
| |
| |
also gegaen is in de Spaensche Vervolginge. Het is al een groote kunst: het stuyr in de swaerste tempeesten altijdt heel regt te houden.
|
|
Auteursrechtvrij