Jonk bij jonk, en auwt bij auwt. Operakomiek in twie akten
(1861)–G.D. Franquinet–
Auteursrechtvrij
[pagina 24]
| |
Ie scene.BET en MEI.
Bet.
Jao, Mei, ich bekin het. Ich waos dao strak get driftig; het is mögelik dat men tong euver dich get te hel geloupen heet. Dao mooste neet mie aon dinken, want de wéts wel dat zoe get dageliks broed is veur us.
Mei.
Och nein, ich bin zoe blij dat mene Pieter is terukgekommen dat mich werrentelik eus hiel knebbelarij oet de kop is gevlogen. - Zég ins, Bet, hébste em al gezeen? Wat schoene, frische kerel! Ich bin verierlikt dat het miine jong is.
Bet.
Ich bin nuischierig veur em ins te zien, Mei. Is er neet get broen van vel gewoorden?
Mei.
Mer en hiel bitje; en dat steit em zoe good, zoe mannelik.
Bet.
(A paart.) Ich wou dat er zoe zwart waos gewoorden es enen duvel, dan wou em Kaatje neet mie.
Mei.
Het spit mich, Bet, daste den dochter neet mie aon Pieter wéls geven. Ich begriip tich wel, Loerjas heet veúl geld, en Pieter heet niks. Mer die kinder hébben zich zoe leef, en het zou en schoen koppel ziin. | |
[pagina 25]
| |
Bet.
Das allemaol woer; mer de wéts hiel good dat ich me woord gegeven héb, - en e mooswiif heet mer ei woord. Dich zelfs hébs mich gezagd dat dat en schoen partij veur Kaatje waos.
Mei.
Jao! - ouch wél ich dich neet aonraojen van de woord terúk te trekken, God bewaort mich. Pieter is jonk en schoen; dee zal toch wel zene weeg maken.
Bet.
Dat dink ich ouch wel. En es ich em en hendje kaan draon helpen, maak staot op mich. Ich bin zen paat.
Mei.
Dat vilt just good; want ich had tich en vraog te doen. Ich héb geld van doon.
Bet.
En dat kumste mich vraogen?
Mei.
Jao, Bet. - Huur! ich weet daste geld hébs, want de bis altiid good geregeerd, en de Kaatje geit op het bendjesfabriek, en is bijnao gekleid wie en daam.
Bet.
Zwiig daovan, dat heet mich de ougen oet de kop gekost.
Mei.
En Pieter, och erm! heet niks es get reisgeld métgebragt. Er dinkt wel e stadspöstke te kriigen, mer ondertússen moot er gekleid goon. Hêi ich mer en viif en twintig of daartig gulden, ich maakde hem en hierepak. Lien ze mich, Bet?
Bet.
Wat vraog! Onder us kaan ich et tich wel zéggen: ich bin zoe kaal es en loes.
Mei
Wie!
Bet.
Dat is mer zoe. De wéts zoe good es ich, dat in eus zaak | |
[pagina 26]
| |
koelik genóg te verdeenen is um de tan aon het werk te hauwen.
Mei.
Jao, dat bliksems wintermoos heet us verleijen jaor en smerige brook aongezat.
Bet.
Noe, - ich wil et tich wel bekinnen, - es Menhier Loerjas mich neet geholpen hêi, dan weet ich neet, wie ich mich hêi derdoorgeslagen.
Mei.
Waste mich zégs, Menhier Loerjas! - (à paart.) Noe begriip ich boerum Kaatje met deen auwen moot trouwen; das en kwitantie!
Bet.
Jao, jao! door de leefde die er veur Kaatje heet, kaan ich, mét e bitteke em te vlêijen, van em verkrijgen wat ich wél.
Mei.
De bis gelúkkig daste zoe'n mélkende kooi aon de hand hébs. - Mê, es ich ouch ins probeerde bij dee, wat tunks tich?
Bet.
Jê, dat is al zoe get. - Mer wétste wat? Es er kump, dan zullen veer et em vraogen. Ich wouw em anders ouch nog en viiftig frank aoflienen. - Weigert er het us, dan ziin ver even wiit.
Mei.
Er kump gemeinlik 'saovends hei. Es ich ins op em bleef wachten?
Bet.
Dat konste doen. Mer este get van em verkrijgen wéls, dan moten veer mer veúl van Kaatje em spreken; - want de wéts: wie het hart klopt, zoe geit de haand. | |
[pagina 27]
| |
IIe scene.De veurigen, LOERJAS.
Loerjas,
(met de kop tússen de deur).
Gei belét, dames?
Mei.
Jesus! dao is de kooi al!
Bet.
Gaar neet, kompt mer binnen, (à paart aon Mei.) Es me van der duvel sprikt, dan zuut me zene start.
Loerjas.
Wie geit het hei in het hoes? Is men ingelke al terúkgekommen? Ich bran van verlangen heúr weer ins te zien.
Mei.
Ze is nog neet hei, ze is bij mich in hoes; heúr neef Pieter is van daog terúkgekommen.
Loerjas.
Ich zal gecharmeerd ziin, men leef Proesmanse, mét eure zoon kinnis te maken. Mer ich bêi liever dat Kaatje hei waos es bij uch. Want - ich moot et uch zéggen, - aon den aovend héb ich heúr op de merret gesproken; niemand zaog us, - ich riskeerde het, - ich naom men courage bij de kop, - en ich bekinde heür men leefde.
Mei en Bet.
Ah! en.....
Loerjas.
En! - ich moot zaat of verduzeld geweest ziin. Men hart waos vol, men stum die stamelde, men bein die knikden, - ich veel op men kneejen veur heúr. Wat toen gebeúrd is, weet ich neet. Mer in ins huur ich in men oer en trompút, of het die van het léste oordeil waos. Ich kom tot de mine, ich zeen op, - en wat zeen ich? - ene greune soldaot dee mich men gezicht vol toette. Ich verschrikde mich zoedaonig, ich zaog neet mie of Kaatje nog dao waos; en in eine leup vloog ich nao Schriinemekers op St Pieter. - De nudige maötjes gaoven mich weer mood. - En noe kom ich terúk, ins nao Kaatje zien, en van heúr huren, - wat er gebeurd is. | |
[pagina 28]
| |
Bet.
Kaatje heet mich wel gezagd dat geer heúr had aongesproken op de merret; mer ze heet mich neet gesproken van dee greune soldaot.
Mei.
Mer, menhier Loerjas, wie zaog dee oet, dee soldaot?
Loerjas.
Mer wie ene soldaot oetzuut; lielik, barbaars, - greun! - met katteougen; ich geluif zelfs dat er bokkepuui had. Jao! er had bokkepuui; zeker en achterneef van der duvel.
Bet.
Ich geluif dat uch den angst e bitje achter het leer gezeten heet; want me Kaatje geit toch neet met der duvel um.
Loerjas.
Christene ziel! Nein, das zeker neet. Kaatje is veur mich ene zeuten ingel oet den hiemel. - Mer het blijft toch altiid wonder veur mich, wie ze zich zoe in ins in dee greune soldaot heet konnen veranderen. Ich wist ouch neet dat ze op de trompút zoe vreisselik kós toeten.
Bet.
Mer weerde noe gaans onnuzel. Kaatje, dat schaop, zou op de schuiftrets konnen toeten.
Loerjas.
Jê, vrouw Schoonmeijer, ich weet het neet. Mer dinkt mer ins zelf nao. Ich bin met Kaatje moorzielig allein, ich spreek met heúr, ze steit veur mich, en in ins zeen ich op heúr plaots dee greune stoon, dee mich schandaolig men oeren volbleust. Wat dinkt geer dao van, vrouw Proesmans?
Mei.
Dat uch den angst van eur verstand beroufd heet. Dee greune soldaot mét die tromput kaan niemand anders geweest ziin es mene zoon Pieter, Kaatje heúr neef.
Bet.
Jummich jao! dao is het wonder al klaor oetgelagd.
Loerjas.
Wie is dat mögelik? | |
[pagina 29]
| |
Mei.
Dee van daog oet den Oost is terúkgekommen. Er heet e greun pak en zen trompút métgebragt. Er is es sergeant hooreblaozer van de jegers gepasporteerd.
Loerjas.
Noe, dan zég ich nog ins: ich zal gecharmeerd ziin met eure zoon kinnis te maken. (à paart.) Dat is toch neet kousches, - ene neef, - ene greune soldaot, - en ene trompútter debij. Loerjas, mene jong! hauw den ougen good open.
Bet.
Noe, menhier Loerjas, moot ich uch zéggen dat ich vandaog met Kaatje serieus euver uch gesproken héb. Dat leef keend is neet ongenegen um met uch te trouwen. (Aon Mei.) Help mich e bitje.
Mei.
Jao, menhier Loerjas, ich weet het ouch. Ze heet mich dao e weúrdje euver los gelaoten.
Loerjas.
En meint ger dat zeker?
Bet en Mei.
Wel zeker.
Loerjas.
Jao! ich wél het uch wel bekinnen; nao de declaratie die ich heúr gemaakt héb, is ene band van men hart losgegangen. Zoe haaf en haaf verstond ich oet heúr weúrd, dat men zakes good stonten. De hoop, - zeet, men leef vrundinnen! - de hoop maakt mich van daog de gelúkkigste maan van de wereld.
Bet.
(Stel aon Mei.) Het ougenblik is dao; er is good gemútst; riskeer dene bedelbreef.
Mei.
(Stél.) Ich dúrf neet good; ich bin bescheemp.
Bet.
(Stél aon Mei.) Loup, matsvot, dan zal ich mer beginnen, en de zuls ziin wie fiin dat ich dat lap. (Aan Loerjas.) Es het
| |
[pagina 30]
| |
van eur beleefte waos mich en daartig frank te lienen, dan zout ger mich plezeer doen. Dat geit dan met het euverige door. (Loerjas maakt e schuins gezicht.)
Mei.
(A paart.) Das zeker fiin gelapt. Ze vilt met de deur in het hoes.
Bet.
Ich gaon mörgen al het geld doen inkommen wat men klanten mich nog van meuserijen en eerdappelen schúldig ziin en dan geef ich uch alles in ins terúk. Mer zeet, dat geld hêi ich geere van daog; 't is veur Kaatje enen hood te koupen.
Loerjas
Ho, ho!
Bet.
Jao, ich wél zien wie men dochter met enen hood steit. Ger zout toch neet wéllen dat, es ze met uch trouwde, ze beúren hood scheif opzat, wie iemand dee niks van de mode kint.
Loerjas.
Dus veur Kaatje! (à paart.) Ich geluif, dat ze mich ein opbindt; mer ze wét mich zoe good mét me zwaak te nummen.
Mei.
Ger hébt zoe e good hart in, menhier Loerjas! geer kont geer maagt dat neet weigeren. Dao, ich wéd dat es ich uch en viiftig frank vraogde, geer ze mich dadelik zoudt geven.
Loerjas.
Popnel! Das de kat!
Mei.
Och! dat zégt ger mer veur te lachen. Ich kin uch beter es zoe. Kaatje, die noe nog t'hoes bij mich is, zag mich van aovend nog: dee menhier Loerjas heet het béste hart van de wereld.
Loerjas.
Zagt Kaatje dat? Dat goddelik keend!
Mei.
Wel jao! - en daorum twiifelich gein ougenblik draon, of ger lient us dat bitje geld. - Wat maakt uch dat? Zoè'ne riike | |
[pagina 31]
| |
mins! Ich bin zeker, ger hébt nog mie es zes honderd gulden jaorliks.
Bet.
En en eigen hoes.
Mei.
Dao mankeert uch niks es..... en schoen vrouw!
Loerjas
(gans verblijd).
Me Kaatje!
duo.
Mei en Bet.
Komt, zeet noe toch ins leef,
Gedeenstig en beleefd;
Dan krijgt geer Kaatjes haand,
Es geer zeet complesaant.
Bet.
Men dochter is ouch schoen,
Z'is leef en vol fatsoen.
Mei.
Ger wét, ich bin heúr taant,
'Ch maak heúr met uch kontaant.
Bet.
Bezeet heûr öugskes blouw!
Mei.
'T is wel de schoenste vrouw!
zamen.
Mei en Bet.
En lacht uch dat neet aon,
Eur g'lúk te zien veurtaon
In zoe'nen ingel leef,
Zoe lang es geer nog leeft,
Woe vindt ger in eus laand,
E meidske zoe charmaant?
Nein, in Mastreecht of Wiik
Besteit neet heúr geliik.
| |
[pagina 32]
| |
Bet.
Dinkt dat geer ouch ins weert
M'ne schoenzoon, das get weerd!
Mei.
Dee moot ziin complesaant,
Veur mooijer en veur taant.
Bet.
Me Kaatje is ene schat!
Mei.
De perel van eus stad!
zamen.
Mei en Bet.
En lacht uch dat neet aon,
Eur g'lúk te zien veurtaon
In zoe'nen ingel leef,
Zoe lang es geer nog leeft.
(Loerjas liet enen hellen zúcht, haolt zen beurs oet en gieft hun alle twie geld. Wie die het geld beet hébben, goon ze zamen aof.)
| |
IIIe scene.LOERJAS.
Air.
Mi geldje is noe striiken,
Ich krijg het noets mie terúk;
Dat zal noe wel droet bliiken;
Bezeet men ongelúk!
Wat minen troest geit weerden,
Is het hart van Kaatje leef;
Dat is wat ich begeerde,
Veur zoe lang es ich leef.
Ze zagten mich neet lang geleijen:
Wal wéls tich toch met Kaatje vrijen;
Dat is e meidske van fatsoen,
Z'is van de mode, jonk en schoen.
Doe, auwe gek,
Dat is gei spek,
Veur dine bek;
| |
[pagina 33]
| |
Mer de leefde maakt tich gek,
Krek
Wie gek!
Mi geldje is noe striiken, enz.
Het kós mich vreuger neet verscheelen,
Es dat ze mich veur 't lepke heelen.
Noe Kaatje mich tot maan verwacht,
Noe wél ich neet dat iemand lacht;
Dee krijgt en watsch,
In eine ratsch,
Die vilt wie flatsch;
Jao, dee krijgt en ferrem watsch,
Kwatsch,
Die watsch!
Mi geldje is noe striiken, enz.
(Loerjas aof).
| |
IVe scene.PIETER en KAATJE.
Kaatje.
Wat e gelúk, Pieter, dat deen auwe us neet gezeen heet! Er streek in den duuster zoe vlak langs mich. Men hart dat bótsde van angst in me liif.
Pieter.
Och, me leef Kaatje! laot deen auwe toch mer zeilen. Noe ich hei bin, zou ich wel ins wéllen zien dat mich eine me Kaatje onder men neus weghaolde.
Kaatje.
Pieter, Pieter! vertrouw neet te zier op den eigen. De wéts, me mooijer zuut neet mie es door de ougen van dee Loerjas. Ich geluif dat dee heúr behekst heet.
Pieter.
Jao, dee heet mieten; en dat verduveld geld heet men tant altiid verblind, dat stikt heúr de ougen oet. Mer veer zullen zien. Es ich mer zeker waos dastich mich altiid bleefs leef hébben, en mich neet verluichendes, dan vreisde ich niks mie; dan zou de mooijer us wel moten laoten trouwen. | |
[pagina 34]
| |
Kaatje.
Twiifelste nog aon men leefde veur dich! Ich, dee zoe lang es te e weeg waos, nog neet eine mansmins mie bezeen héb. Zoe veúl konstich neet zéggen, leveke! Want deen Oost, deen Oost! zég ins, este dúrfs, wat hébste dao al allemaol aongevangen?
Pieter.
Kaatje, hool noe gein auw keui oei de grachten! Laot den Oost mer slaopen. - De wéts, ich bin de naotou gegangen, umdat ich enen aovend te deep in het glaas had gekeken, en ich toen wie enen ezel geteikend had. Wie ich neuchter woord, waos het te laat. - Mer ver ziin noe weer bejein. Den leefde is men einigste hoop, en men hart dat blijft tich iewig.
Kaatje.
Och, Pieter! God gief daste woer zégs
Pieter.
Jao, keend, het geluk zal us leefde kroenen. (Er puunt heúr.)
(Loerjas kumpt in, en zuut dat. Verschrikt blijft er stoon met zen erm in de huugte. In ins vilt er tússen hun twiën in).
| |
Ve scene.
trio.
Loerjas.
Ich héb uch dao zien punen,
Das zier ongegeneerd;
Geer kont uch neet verschunen;
Das neet gepermitteerd.
Kaatje
Gaot, bemeuit uch mét eur zaken!
Gaot ger stélkes eure weeg.
Pieter.
Wat komt geer hei leven maken!
Geer staot us hei in de weeg.
Loerjas.
Zich zoe mer puuntjes vraogen,
En geven kier op kier,
| |
[pagina 35]
| |
De scheemte mós uch plaogen,
Geer kinder zonder ier!
zamen.
Kaatje en Pieter.
Noe huur dee gek ins klaogen
Van kinder zonder ier.
Loerjas.
De scheemte mós uch plaogen,
Geer kinder zonder ier!
Loerjas.
Ich zal uch dat belétten,
Want zoe get geit mich aon;
Eur mooijer doon ich létten
Op eur gedrag veurtaon.
Pieter.
Gaot, en zét uch op eur knejen,
Want eur zin ziin nao de maon.
Kaatje.
Wat wélt geer us toch verbeejen?
Auwe! geer gaot us neet aon.
Loerjas.
(à paart).
Ich zal heúr dat wel lieren,
Want ich weer heúre maan;
Zi moot mich dan wel ieren,
En mich ouch punen daan.
Pieter
(geit weer nao Kaatje.)
Dee vent kump mich verveelen,
Dee lange slunterjas!
Kaatje.
Puun mich, - wat kan 't tich scheelen,
En laot die preutelkast.
(Ze punen zich.)
reprise.
Loerjas.
Ich héb uch weer zien punen,
Das zier ongegeneerd;
Geer kont uch neet verschunen,
Das neet gepermitteerd. - enz.
| |
[pagina 36]
| |
VIe scene.LOERJAS allein.
Vermalecheerd! - Ich bin veur oet me vel te springen. - Zich punen, en in miin presentie! ich, dee heúre maan zouw moten weerden. - O Kaatje, Kaatje, ich dacht wie de mooijer zag, es daste en onnuzel scheúpke waos! - Jaowel! dat héb ich noe gezeen. Ze puunt ene soldaot, ene greune soldaot! - Het is mer al te woer, stél waters hébben deepe gronden. Zoe ongegeneerd ziin veur den trouw, wie moot het daan denao goon? - Aoh, Loerjas, zet dene brél ierst good op, en laot tich neet mie veur het lepke hauwen. - (Er zucht.) - Zouw ich dan noe men leefde moten opgeven! Kaatje, Kaatje, de bis zoe schoen! den erme Loerjas kneet veur dich. Héb compassie met heúm. De bis enen ingel, jao! en enen ingel kaan gein duvelenhart hébben. Kom in miin erm en laot mich tich punen! Aoh! (Er is in volle extaas, en blijft einige minuten stoon.) Mer nein, weg serpent! De hébs de gek mét mich gehauwen, de hébs mich oetgeschollen veur auwe gek. Jao, ich bin enen auwe gek dat ich mich door zoe'n gaapsnaozen laot kúllen. - Mer het is gedoon! de maot is vol; men ougen, goddank! ziin opengegangen. Ich wél hun laoten zien dat Christoffel Bombastus Nicodemus Loerjas zich neet liet lompen! (Welt e weeg goon) .
| |
VIIe scene.LOERJAS, BET.
Bet.
Wel, Menhier Loerjas, ich héb eus Kaatje al ene schoenen hood goon bestéllen.
Loerjas.
Wét geer ins wat, vrouw Schoonmeijer! ger kont met eur Kaatje veur mi paart nao den duvel loupen. - Ich salueer uch.
Bet.
Jesus Maria! Wat is dat? Wat euvergeit uch?
Loerjas.
Dao euvergeit mich dat eur dochter hei in miin presentie zich gedragen heeft wie,......... wie......... en sloer! | |
[pagina 37]
| |
Bet.
Wat heet ze dan gedoon? Die leef ziel!
Loerjas.
Leef ziel! leef ziel! - 't is en ierste veeg, zég ich uch. Ze puunt ene soldaot, en hélt mich veur het lepke.
Bet.
Mer, Christene ziel! dee soldaot is heúr neef. - Ger zeet veúls te jalous, Menhier Loerjas. Foi! ger moot uch daoin verbeteren.
Loerjas.
Jaloes! Met reije! - Ze puunden zich veur mich te treteren, ze spraoken van leefde, ze lachden mich oet. Ich waos mer veur hun enen auwe gek, ene gestruipde kwakvoors, en preutelkast! - Mer 't is gedoon, Vrouw Schoonmeijer! 't is gedoon, zég ich uch. Men ougen ziin open.
Bet.
Mer, mene leve vrund! das onmögelik, dat zal ich wel rangeeren. Me Kaatje is te zier e verstendig, zeut keend, um mét dee verloupen Pieter te wéllen aonhauwen.
Loerjas.
Papperlepap! tutterletut! Praatjes ziin gein oorden! - Ich verlaot dat hoes hei, en kom neet mie terúk es veur men eúrd kommen te holen. Die zul der mich van daog nog moten terúkgeven, wie ouch die Proesmanse met heúr geslepen tong.
Bet.
Hiere God! Wat en ongelúk vilt mich op me liif! Dat kaan neet.
Loerjas.
Dat moot.
Bet.
Dat kaan neet, mene leeve hier Loerjas!
Loerjas.
Dan schik ich uch de baoi. Adieu, vrouw Schoonmeijer! | |
[pagina 38]
| |
VIIIe scene.BET allein.
Hiere Jesus! Wat noe aongevangen! Dao likt noe deen hielen droum van gelúk dee ich mich ingebeeld had. - Er wélt Kaatje neet mie. Ich héb et wel gezag dat dee Pieter us niks es ongelúk zou bringen. Hêi dee mer dao gebleven, ze hêi den auwe genommen, en neet mie aon heúm gedacht. Oet de ougen, oet het hart! - Mer noe, dat ze em weer gezeen heet, noe heet ze de kolder in de kop; noe geit ze dee gooijen auwe lummel oetschéllen en maakt em raozetig. - Die koeikinder dat ze ziin, met die kaverleefde verbruijen mich gans het nét dat ich zoe schoen hauw gespannen. Es ich dee Pieter onder men han krijg, dan zal ich dat hierke en aordige piip doen rouken. - Mer wat noe gedoon? Es ich mich ouch al bij men haoren riit, dan trék ich er toch geine gooije raod oet. Dat húlp niks! - Wie gaon ich dat geld bij ein holen, veur deen auwe terúk te geven? Dat is noe al drei honderd daartig frank die ich em met fijnigheid had weten aof te lóksen. Es er terúkkumpt, en ich héb et neet, dan geit er de baoi ropen, en dan verkúpt dee mich me klein buultje, en goeit mich op straot. - (Aon et publiek.) Dee van uch mich ene gooije raod gief, dee puun ich ouch ins. Hel, spood uch! Geer wélt neet? ich begriip et, geer zeet te lekker gevallen. - Jesus! wat huur ich? Dao kump er misschiens al. Hiere God! staot mich bij.
| |
IXe scene.BET, LOERJAS.
Loerjas.
Ich kom al gauw terúk, vrouw Schoonmeijer, ins huren wie et oetzuut. (Bet bezuut em dreuvig.) Hébt geer eur kasten en kisten ins rondgevluuid, en kaant geer mich me geld terúkgeven?
Bet.
Och, leeve hier Loerjas!
Loerjas.
Eur kermen húlp niks! Men goodheid is oet! Die is hei op en schandaolige maneer bedrogen gewoorden. Den auwe gek, wie mich jufvrouw Kaatje hét, vraogt ze geld terúk. | |
[pagina 39]
| |
Bet.
Och, leeve hier Loerjas! (Ze krit).
Loerjas.
Vrouw Schoonmeijer, scheid oet met dat kriten! anders gaon ich e weg.
Bet
(kritenteren.)
Nein, blijft toch! - Ich meinde uch mene schoenzoon te konnen neumen, en noe weer ich neet allein dee kwiit, mer ouch nog ene gooije vrund.
Loerjas.
Zwijgt daovan, - want anders weer ich weik van hart.
Bet.
Och nein! ich kaan neet geluiven dat geer koed op mich kaant ziin. Het is woer, men dochter is en snip die heúr relleke van en tong neet kós inhauwen. Wat wélt der doen, - dat is in de famielje. - Mer moot der mich dan doaveur straoven met de rooi van kastijing?
Loerjas
(weurd gemeujig.)
Och nein, vrouw Schoonmeijer! ich weet et, geer zeet en gooi ziel; ger hébt altiid veúl van mich gehauwen. Ger ontvongt mich wie e keend in het hoes.
Bet.
Jao! ich kaan wel zéggen, dao waos veur mich gei groeter plezeer es es der 's aovends hei bij us waort.
Loerjas.
En ich dan! Bezunder es veer allein zamen aon eur vuur zaoten en van de vreugeren tiid us vertélden, dan vlogen de ooren um, - dan waos het mich of ich noets úrgens anders kós ziin es bij uch.
Bet.
(A paart.) Kós ich em mer euverholen um mich respiit te geven? Er is nog al good gestumd.
Loerjas.
Jao, men béste vrouw Schoonmeijer! ich bin in eur midden hei zoe gelúkkig geweest, dat, noe ich eur hoes moot verlaoten, men hart zich neet veult van chagrijn. | |
[pagina 40]
| |
Bet.
Mer, ich jaog uch neet e weg, menhier Loerjas! Nein, blijft hei kommen. Is het neet es mene schoenzoon, dan es mene gooijen auwe vrund!
Loerjas.
Och! dat truust mich weer in men elend. Dan zul ich van tiid tot tiid van eur permissie gebruuk maken. Want zeet! ich hêi mich zoe gaans allein in de wereld bevonden, dat ich gestorven hêi van weemood.
Bet.
(A paart.) Ich héb em weer in me nét! (Hel op.) Wét der wat? doot nog beter, komt hei bij mich woenen, - dan maken veer mer ein hoeshauwen oet.
Loerjas.
En Kaatje dan?
Bet.
Die wélt absoluut mét dee laplender van ene Pieter trouwen; noe, dat ze dan mer geit!
Loerjas.
Mer, men leef vrouw Schoonmeijer! eur vrundschap veur mich drijft uch te wiit. Wat zou wen de naobers neet zéggen es veer onder us twieën zamen woenden?
Bet.
(A paart.) Hiemel, wat gedachte! (Hel op, en wie verlegen.) Wél, Loerjas!
Loerjas.
(A paart.) Aoh! men hart! - (Bezuut Bet op zij.) Ze is nog en ferm púl! Ich weel neet, mer me blood weurd werm. (Geit op Bet op aon en reikt heúr de hand.) Bet!.... Bet!.... dao is men hand.
Bet.
Aoh! Loerjas, eus harter hadden zich verdaold geloupen.
Loerjas.
Ich geluif et ouch. Eus vrundschap waos leefde. - Boe kós ich zoe stom ziin van aon dat sprinkhaöntje van e Kaatje te dinken? | |
[pagina 41]
| |
Bet.
Zwiig dao mer van; want ich huur iemand kommen. | |
Xe scene.De veurigen, MEI, PIETER en KAATJE.
Mei.
Dat vilt good dat veer uch just bijein vinden; dat ziin twie vleegen in eine slaag. Die kinder hébben mich zoe lang aon het liif gelegen dat ich tich veur hun kom spreken, Bet.
Bet.
Ger doot wel, zwiegerse! Ich weet et, die kinder hébben zich leef en zouwen geere zamen trouwen.
Kaatje.
Jao, mooijer! ich moot uch zéggen dat ich noets met menhier Loerjas zal trouwen, en es ich Pieter neet krijg, ich mich dan verdoon.
Bet.
Lê, lê, lê! zoe wiit kump et neet.
Mei.
Nein, Bet! - Menhier Loerjas is zoelang wedeman geweest, dat heer et nog mer blijft. De moos die twie kinder zamen laoten trouwen. Jonk bij jonk en auwt bij auwt!
Loerjas.
Zoe dink ich ouch, men leef Proesmanse! ich héb ouch niks daotegen dat die twie charmante kinder zich leef bliven hauwen. Mer daorum blijf ich toch neet wedemaan, Proesmanse!
(Nump Bet bij de hand, en zeet, wizende op de jong lui.)
Jonk bij jonk, en auwt bij auwt.
Mei.
Wat is dat?
Pieter en Kaatje.
Mooijer, wat huren veer? | |
[pagina 42]
| |
Mei
(à paart.)
Dat moot ich gauw goon rond vertéllen. (Aof.)
| |
XIe scene.De veurigen (zonder Mei).
Bet.
Jao, Kaatje, menhier Loerjas weurd de vajer in plaots van dene maan.
Loerjas.
En gieft heúr 100 gúllen veur houwelikspinning. Ich hoop, Pieter, es daste heúr zúls gelúkkig maken.
Pieter.
Vertrouwt dao op, menhier Loerjas! Ich belaof het uch heilig.
Kaatje.
Ich dank uch, papake! Noe héb ich uch ierst regt leef. Pieter is toch neet mie jaloes.
Loerjas.
(A paart.) Dat deit toch good, es zoe'e leef proememuilke mich dat zeet!
Bet.
Noe, kinder, zúllen ver eus broeloft zamen op einen daag hauwen. Neet woer, Loerke? Dat geit dan in ein kosten door.
Loerjas.
Wiestich het good vinds, men leef ziel! - Mê, wat huur ich dao veur e ramoer. | |
XIIe scene.De veurigen, MEI en mooswiver.
| |
Final.
choeur van mooswiver.
Wat hébben veer gehuurd!
De zaken ziin geklonken,
| |
[pagina 43]
| |
Dat is wie dat et huurt;
Noe lústig op gedronken!
Bet.
(aon de mooswiver.)
Ger zeet wat leefde kaan!
Aon uch, men auw vrundinnen,
Kaan ich me zwaak bekinnen
Veur zoe'ne riike maan,
(Drêit zich nao Loerjas en keúrt hem.)
Veur zoe'ne leeve maan.
Loerjas
(aon Bet.)
Doe bis zoe poeseletig,
Me vruike leef, nao wins;
Men zin ziin kroeseletig;
Ich moot tich punen ins.
(Ze punen zich good.)
choeur van mooswiver.
Eur harter ziin accoord,
En alles is geklonken;
Dat eur gelúk noe doort,
Dao moot weer op geschonken,
En lústig oetgedronken!
Bet.
(aon Loerjas.)
Kom, laot us ene daans,
Aofrapen oet plezeer.
Loerjas.
Jao, jao, men bein ziin gaans,
Wie 't hart, verjungerd weer.
(Dans, - polka mazurka.)
Bet.
Ich veul, de geis aan 't knikken.
Loerjas.
Men bein die ziin vol mood.
| |
[pagina 44]
| |
Bet.
Mer nein, ich moot tich prikken!
Loerjas.
Nein, nein, ich daans nog good!
choeur van mooswiver.
Zuug dee gek ins dansen!
Koelik op zen schansen,
Kaan er nog mie stoon,
En wélt trouwen goon.
zamen.
Kaatje.
Gei goud zal mi geveul verleijen,
Diin leefde blijft men levenskroen.
Pieter.
Niks zal van dich mich konnen scheijen,
Diin hart is minen leefde'ntroen.
(Es de polka-mazurka gedoon is, geit Loerjas op het publiek aon, en zingt:)
En dan alweer nao béd touw,
Trê lê lê lê lê!
|
|