Neem er eentje van mij

[p. 139]

Atlanta

De nationale feestdag in Amerika, Independence Day, valt altijd op de vierde juli. Evenals bij ons wordt deze voorafgegaan door vele waarschuwingen over het steeds toenemend aantal verkeersslachtoffers. Soms door vrolijke slagzinnen als: ‘Er zijn meer mensen gesneuveld tijdens Independence Day dan tijdens het bevechten ervan’, ‘Om de 4e goed te vieren, drink dan maar 1 of 2 borrels van de 5 die je op de 3e van plan was, want als je dan achter het stuur van de V8 gaat heb je 6 dragers op de 7e.’

(Het is moeilijk na te gaan of dit wijsheden of grapjes zijn. Op de voorpagina's van vele kranten hier, staan kadertjes met als opschrift: ‘Het lachje voor vandaag’. Ik schrijf er twee voor u over: ‘Het huishouden is wat een vrouw doet, en wat door niemand wordt opgemerkt tot op het moment dat ze het niet meer doet.’ Of: ‘De wittebroodsweken zijn absoluut voorbij als een echtgenote klaagt over het lawaai dat haar man maakt als hij zijn eigen ontbijt klaarmaakt.’)

Maar soms gaat het ruwer toe, met tv-boodschappen als ‘rijdt voorzichtig, morgen kunt u dood zijn,’ want wat dat betreft zijn de Amerikanen niet kinderachtig, ook niet waar het gewoon om insekten gaat. Eén van de vele commercials die de beeldbuis hier onveilig maakt pretendeert het beste middel tegen insekten te hebben: ‘Neem een proef!’ Twee bakken met torren krijgt u te zien, van die enge, met lange lijven die ze met moeite tegen het glas van de wand omhoog zetten, waarna ze zodra ze omhoog willen gaan klimmen als statige oude heren ruggelings terugvallen, dikwijls dwars over een collega heen die dat op zijn beurt alleen kan verwerken door een poot uit te strekken en die dan weer in de oude stand terug te brengen. Uit deze beschrijving kunt u opmaken dat je zo'n commercial nogal eens ziet.

[p. 140]

Goed, in beide bakjes wordt een pufje bestrijdingsmiddel geblazen. ‘Na een uur zult u zien dat in het bakje met het ‘gewone’ bestrijdingsmiddel de helft nog leeft. In het ‘andere bakje dat onder triomfantelijke muziek getoond wordt, hebben ze dan de torrengeest al gegeven, maar inderdaad, in het eerste scharrelt de helft nog rond, moeizaam klimmend over die die de pootjes al gestrekt hebben.

Met mensen gaat het soms net zo: een vrouw zit plotseling, vlak na een heftige worsteling in een louche thriller, op uw beeldbuis, vredig snorrend achter het spinnewiel. Aai, denkt ge, dat wordt óf sigaretten, óf zeeppoeder. Maar neen, de vrouw wordt bleek, grijpt naar haar hart en valt als een tor over haar spinnewiel. ‘Ja,’ zegt een stem, ‘leukemie slaat plotseling toe,’ en dan volgt het gironummer voor de slachtoffers.

‘Wij zijn directer,’ zei een t.v.-producent tegen mij. ‘Wij praten wat makkelijk over dood en ziekte en zo. Laat ze 't maar zien en horen.’ Misschien hebben ze gelijk. Het verkeer hier is zo geweldig complex dat er ongelukken moeten gebeuren, maar dat is dan ook een minimum, want alles verloopt

‘En je moet rekenen: 't houdt je van de straat!’

[p. 141]

(verrijdt, beter) ordelijker, gedisciplineerder en vanzelfsprekender dan bij ons.

Maar terug naar de vierde juli. Wie verwacht had dat dat hier het losbarsten inhoudt van nationale gevoelens door hossen, wippen en juichen komt van een zelfde kouwe kermis thuis als in Nederland. De meeste mensen pakken de picknickmand in en rijden naar het vele strand, bos, of water (heide heb ik niet gezien).

En 's avonds? U mag raden. Juist, ja, vuurwerk. Helemaal onder zwaar geleide van de politie hier geïmporteerd, want wij zijn in Georgia, en in deze staat is de verkoop van vuurwerk onwettig.

De parade in Atlanta was niet spontaan gegroeid maar werd georganiseerd en betaald door het lokale t.v.-station dat die middag toch iets aangepasts wilde uitzenden en zich geworpen had op dit mengsel van muzikale en historische optocht. Er rijdt een automobiel voorbij bij voorbeeld, waarin de burgemeester van Atlanta zit. Dat staat er dan ook met grote letters op een wit spandoek óp: ‘In deze auto zit burgemeester Dickerdack.’

Op dezelfde wijze vervoert men een daarvoor gehuurde filmster, een geretireerde plaatselijk generaal en de vader van het armenhuis. Harmonieën. Indianen rijden langs en cowboy's; er zijn er bij die joepie roepen, sommigen zelfs het Nederlandse jippiejajee. De paarden lijken dezelfde die Sinterklaas gebruikt, ze lopen en verder kan het ze geen moer schelen.

Dan wagens met tableaus uit de dagen van de strijd tegen de Britten - Washington, althans de man die hem uitbeeldt, zit een uur lang biddend op één knie naast een kanon - het roert mij zo dat ik denk: waarom trekken wij niet elk jaar Willem de Zwijger en Piet Hein over het Binnenhof? Weer harmonieën. De wagen van de brandweer met de spuitgasten er kraaiend op. Dan de padvinders, een paar in luxe sleeën, handig bijgewerkt in de woudlopersgedachte

[p. 142]

door het erop aanbrengen van letters, van boomtakjes gemaakt’: ‘Op naar de Jamboree in Griekenland!’ Anderen lopen, in lange broek; veel van die overdikke jongens die erbij moesten om eens in de week aan beweging te kunnen doen.

Het publiek zwaait, vooral als de t.v.-mensen dat willen. Soms ook uit enthousiasme: als een groepje mannen voorbij trekt, met achterladers, gekleed in het uniform van de Confederatie, de zuidelijke staten die de Burgeroorlog verloren. Georgia is een zuidelijke staat, Atlanta werd tijdens de Burgeroorlog platgebrand. U kunt het lezen (en zien) in ‘Gone with the wind’. Een pompeus, groot en perfect opererend neger-fanfarekorps oogst dan ook ijzige stilte, die gebroken wordt door twee kleine negerjongetjes die kibbelend erachteraan sjouwen. Blanke moeders zeggen: ‘Kijk nou toch, wat schattig.’

Zo gaat het door. Er is zelfs een optocht in de optocht. Veel mannen met fezzen op, die in aandacht trekken gespecialiseerd zijn en als zodanig steeds geld versieren voor iets als het Bio-vakantieoord, rijden, ratelen of rauzen voorbij; in knalgele auto's met bellen, toeters, sirenes en valse orgels. In botsautootjes. Auto's met twee chauffeurs, één voor de voor- en één voor de achterwielen. Een auto met een vierkant wiel. Een motor met zijspan zonder bodem waarin iemand komisch meeloopt. Een auto met ovale wielen, die steeds als de achterkant omhoog komt een wind laat. Een auto met acht wieltjes die hem snel naar voren verplaatsen tot er een groot tandwiel naar beneden zakt en hem de helft van de afgelegde afstand weer terugrijdt. Kortom, al jolijt en gein.

Persoonlijk had ik mij het meest verheugd op de majorettes, die kittige meisjes, met veel bloot been en een simpel, doch handig tambour-maitreachtig stafje, die hier de muziekkorpsen vooruit dartelen. Maar Atlanta had zijn dag niet.

De majorettes waren wat log, wat breed, wat aards. De

[p. 143]

benen waren bloot, maar het hoefde niet; de borsten bleven braaf.

Met één uitzondering, één met gouden lokken en een parelende lach, (ik weet niet waar ik zo gauw die adjectieven vandaan haal) en een schitterende gouden broek die haar vanaf de enkels tot hoger en hoger nauw omsloot en die liet zien dat ook zij, evenals broek, van zeer goede snit was.

Ik sta er zo lang bij stil omdat de man, die de hele optocht lang suf naast mij had gestaan, plotseling tot leven kwam. Hij greep mij zwaar bij de schouder: ‘Brother,’ zei hij, ‘brother, wat een broek!’

‘Yes,’ zei ik, want ik kan hier al aardig uit de voeten in deze taal.

‘Isn't?’ zei hij weer, en hij staarde haar lang na, de ogen dichtgeknepen.