De briefwisseling tussen P.N. van Eyck en Albert Verwey. Deel 1: juli1904-april 1914

[p. 173]

102.
Brief.

6 Oct. '12

Zeer geachte Heer,

Hierbij zend ik U drie kleinere gedichten, die ik gaarne in de plaats zou zien van de twee uitgevallene, - ik hoop, dat ze U bevallen zullen.

De bundel zal nu wel spoedig opschieten, denk ik. Prospectus zal ik U (en Penning) zenden. 't Papier is mij te glanzig. Jammer, ik geloof dat het meer gesatineerd is dan dat, wat ik als proef kreeg. Maar misschien maakt het in het boek een mooieren indruk.

Wat de inteekening betreft, op de circulaire ben ik niet geslaagd meer dan 21 inteekenaars te krijgen. Bij beschouwing van mijn lijst frappeert mij toch de afwezigheid van Uyldert-Gundolf, Labberton, Berlage, v.d. Leeuw, Is. de Vooys, Vermeylen, en meerderen trouwens.³¹⁶ Met boekhandelaarsinschrijvingen à 40 en 50 % ben ik nu tot 51 gekomen, - op deze wijze zal ik er wel 60 moeten verkoopen vóór de winst begint. Op den duur raak ik natuurlijk de heele oplaag kwijt. Maar ik begrijp niet, waarom een man als Uyldert, die toch wel eindigt met het boek te koopen,

316 Maurits (Henri Eduard) Uyldert (1881-1966), dichter, essayist, journalist. Van 1923 tot 1946 was hij redacteur voor letteren en toneel bij het Algemeen Handelsblad. Trouw medewerker van De Beweging, schreef hij een aantal essays over de poëzie van Verwey. Bovendien publiceerde hij een driedelige biografie van de vereerde ‘bestuurder’ van dat maandblad.
Friedrich Gundelfinger (1880-1931) was een van de trouwste vrienden van de ‘George-Kreis’. Onder de schrijversnaam Gundolf publiceerde hij vrij druk. In samenwerking met Friedrich Wolters vertaalde hij alle spelen van Shakespeare in het Duits (1908-1914). Met Wolters ook redigeerde hij Das Jahrbuch der geistigen Bewegung (1910-1912). Een voordracht uit 1913: Stefan George in unsrer Zeit werd herhaalde malen herdrukt. Men krijgt daaruit een goed beeld van de verhouding tot George en van de idealen in de ‘George-Kreis’- In 1920 werd hij hoogleraar in Heidelberg.
Hendrik Pieter Berlage (1856-1934) was architect en stedenbouwkundige. Hij stond een weloverwogen rationaliteit voor in de bouw- en meubelkunst. In dit verband toonde hij verwantschap met de Engelse kunstenaar William Morris. Voorbeelden van zijn manier van bouwen zijn de Beurs in Amsterdam en het Gemeentemuseum in Den Haag. Van juli 1908 tot 1919 was hij mederedacteur van De Beweging.
Aart van der Leeuw (1878-1931), dichter, romancier, essayist. Hij werkte mee aan De Beweging, waarin zijn neiging tot bezinning duidelijk tot haar recht kwam en hij bijgevolg zich het meest ‘thuis’ voelde.
Is(aäc) P(ieter) de Vooys (1875-1955), dichter en essayist. Van studie was hij werktuigkundig ingenieur en als zodanig van 1909-1930 docent aan de Technische Hogeschool te Delft. Daarna werd hij directeur van de Algemene Kunstzijde Unie, tot 1941. Naast studies op technisch en maatschappelijk terrein publiceerde hij enkele bundels poëzie en een aantal essays in het bijzonder over de gedichten van Albert Verwey.
August Vermeylen (1872-1945) schreef gedichten, romans, essays en kunsthistorische opstellen. Hij werd vooral bekend door zijn kritische beschouwingen die hem tot een leidende figuur maakten in Vlaanderen, waarvan hij het geestelijk leven wilde vernieuwen, verruimen en verdiepen. Hij poogde dat te bereiken door het stichten en redigeren van verschillende periodieken met als belangrijkste: Van Nu en Straks (1893-1901). Daarin verschenen zijn stimulerende opstellen: Kritiek der Vlaamsche Beweging (1896) en Vlaamsche en Europeesche beweging (1900).

[p. 174]

er liever ƒ.7.50 dan ƒ.6,- voor betaalt. Ik denk er hard over het met Januari ƒ.10,- te maken. Heeft U al met Koole en M. over een advertentie gesproken?³¹⁷

Mijn Baudelaire kost mij duur [sic!], maar ik heb kans op een mooie winst.³¹⁸ Ik heb 't anders op 't oogenblik in mijn vierdubbele kwaliteit van minnaar, dichter, uitgever en jurist druk, en ik verwonder mij over die verschillende werkzaamheden, al bestaat die van den eerste meer in tijd-kostende verpoozing. Ik denk, dat ik U verlof zal vragen, U in 't begin van November persoonlijk zelf het Hollandsch ex.v.Uitzichten te mogen aanbieden.

Ik kreeg een lange brief v.Labberton, vol waardeering voor mijn Boutens-artikel, en met een uiteenzetting van zijn bezwaren tegen een deel van mijn werk. Ik vond het heel aardig en heb hem een lange brief teruggeschreven.³¹⁹

Wilt U Mevr. en de verdere huisgenooten de hart.gr. doen, en aanvaard ook zelf s.v.p. mijn hart. gr.

Hoogachtend
Uw dw.
P.N.v.Eyck

Columbusstr.223.

317 Koole en Messchaert. Deze firmanten opereerden als uitgevers onder de naam: ‘Amsterdamsche Boekhandel’. Zij verzorgden de publikatie van De Beweging van 1909 t.e.m. de eerste twee nrs. van 1913. Hun winkel was in de P.C. Hooftstr. 125. Zie nr. 126; noot 378.

318 De Zilverdisteleditie was vrij spoedig uitverkocht.

319 Johan Hendrik Labberton (Ameide 29.XII.1877-'s-Gravenhage 17.VII.1955) schreef gedichten en enkele kritische artikelen onder het pseudoniem Th. van Ameide. Hij was medewerker van De Beweging en nam deel aan de discussie van 1913 door het opstel Een nieuwe rhetoriek ? Daarin pleitte hij voor echtheid van de gebruikte beelden en voor zuiverheid van metaforen. De term ‘rhetorisch’ wenste hij te reserveren voor wat onnatuurlijk en bijgevolg ‘onecht’ was.
Juridisch geschoold was hij aanvankelijk ambtenaar bij de Gemeente 's-Gravenhage. Door de aanvaarding van een hoogleraarschap (1915-1918) aan de onder Duitse bescherming vernederlandste Universiteit van Gent bemoeilijkte hij zijn positie. Dat verergerde hij nog door in de Tweede Wereldoorlog te sympathiseren met de bezettende macht.