De Americaensche zee-roovers
(1931)–Alexander Olivier Exquemelin– Auteursrecht onbekend
[pagina 157]
| |
VII. Hooft-stuck.
| |
[pagina 158]
| |
in Zee gevonden, en alsoo hy geen victualie meer hadde, heeft hy daer eenige mondtkost uytgehaelt, en hem daer voor geen geldt gegeven, als alleen een assignatie op Jamaica en Tortuga.
Morgan was verheught...
Morgan siende de Fransman onwilligh om mede te gaen, nam hem met al sijn volck, (sonder dat sy 'er op verdacht waeren) op het groote Schip gevangen; maeckende pretentie op het Fransse Schip, dat hy van d' Engelsman genoomen hadde. Ondertusschen hieldt Morgan Krijghs-Raedt met de Capiteynen der Roof-scheepen, om te beraedtslaegen, wat voor een plaets men op de Spaense Kust soude aentasten. Daer wierdt geresolveert dat men t' zeyl soude gaen, en cours stellen na d' oostpunt van het Eylandt Espaniola, en ten | |
[pagina 159]
| |
ancker komen aen het Eylandt Savona; en soo het gebeurde, dat eenigh Schip quam van de Vloot af te raecken, dat men malkander aldaer soude vinden, en dat men daer soude resolveeren, werwaerts sy heen wilden. Men dronck ondertusschen op de gesontheydt van de Koningh van Engelandt, als mede op het goet succes; daer wierdt lustigh geschooten, en terwijl de Heeren achter, en braef vrolick waren, deed het volck op den overloop desgelijcks; maer toen sy in het beste van haer vreught waeren, veranderde deselve schielijck in een droevigh eynde, want door het schieten van de gesontheeden raeckten eenige voncken in het buskruydt, waer door het Schip quam te springen met drie hondert en vijftigh Engelse, behalven de Fransse, die op het selve gevangen waren; daer quam omtrent dertigh man af: alle die in de Kajuyt waren, wierden in 't leeven behouden, met weynigh schade, Morgan wierdt aen sijn been eenighsins gequetst. Alle die daer af quaemen, hadden achter op 't Schip gheweest; want op d' Engelse Scheepen is de Kruytkamer gemeenlijck voor in 't Schip: daer souden 'er wel meer af gekomen hebben, maer het meeste volck was droncken. d' Engelse geen verschooning hebbende van het ongeluck, dat haer overgekomen was van het Oorloghschip, namen tot haer verschooning het Frans Schip, seggende, dat de Franssen het Koninghs Schip hadden doen springen, en dat sy een Spaense Commissie hadden, om op d' Engelse te rooven, en haer geweldt aen te doen, waer sy maer konden. Om dit te bewijsen, toonden haer een Pas, die sy in de Fransman gevonden hadden, van de Gouverneur van Baracao, op het Eylandt Cuba, om op d' Engelse Zee-Roovers te konnen rooven, alsoo de Spanjaerden geen oorlogh met de Kroon van Engelandt hadden, en nochtans dese Jamaickse Roovers dagelijcks hostiliteyten op haer waren gebruyckende. De Fransman hadt dese Pas van de Spanjaerden gehaelt, niet om op d. Engelse Roovers iets te pretendeeren, maer om eenige Handel met de Spanjaerden te doen. Den Capiteyn van het Fransse Schip was oock in 't leeven gebleeven, maer konde sijn saecken aldaer niet bepleyten. D' Engelse gingen met het schip naer Jamaica, en den Fransen Capiteyn volghde haer, om sijn saecken te bepleyten; maer in plaets van hem gehoor te geven, smeten | |
[pagina 160]
| |
hem in 't gevangenhuys, en dreyghden hem op te hangen. Ondertusschen liet Morgan evenwel den moedt niet vallen, hy resolveert met het volck, dat hy noch hadde, sijn voornemen te vervolgen. Acht dagen na het springen van het Schip, vischten d' Engelse al de doode lichaemen, die daer laegen en dreeven, niet om haer te begraven, naer schuldige plicht, maer om haer kleederen, en goude ringen, die sy aen haer vingers hadden; want alsse een doodt lichaem gevischt hadden, namen sy de kleederen, en sneden de vinger af, daer de ringen aen waren, lieten haer dan alsoo weer drijven, tot een prooy voor de Haeyen; men vindt noch de gebeenten aen strandt, die door de Zee aldaer opgespoelt zijn. Morgan bleeft noch by sijn voorige resolutie, te weten, dat men aen het Eylandt Savona soude beraedtslaegen, wat plaets men aendoen soude. Hy gaf de rendevoes aen het bovengemelde Eylandt, en ging onder zeyl met sijn byhebbende Scheepen, die vijftien in 't getal waren, waer van hy het grootste voerde, en was gemonteert met veertien stucken: hy had op die vijftien Vaertuygen, negen hondert en in de tsestigh koppen. Weynigh dagen daer na quamen sy aen Cabo de Lobos, aen de zuydtzijde van het Eylandt Espaniola geleegen, omtrent het midden van het selve, tusschen Cabo Tibran, en Punta del Opada: Morgan wierdt aldaer door de stercke Oostelijcke wind, die daer waeyt, drie weken opgehouden; sy waren alle dagen onder zeyl om boven de Kaep te komen, maer sy konden niet; doch ten laetsten quamen sy deselve evenwel noch te boven; seven of acht mijlen daer van daen kregen sy noch een Schip in 't ghesicht, zijnde een Engelsman, die uyt Engelandt quam. Eenige van de Scheepen gingen daer na toe, om wat te koopen. Morgan vervolghde sijn kours, en gaf haer Rendevous in de Bay Ocoa, alwaer hyse inwachten soude. Twee dagen daer naer quam Morgan in de Bay van Ocoa om water te halen, en om sijn Scheepen in te wachten. Ondertusschen wierdt daer alle dagen van yder Schip vijf a ses man aen landt gesonden, om de kost te soecken voor het geheele Scheepsvolck, om haer victualie, die sy in hadden, te besparen. Sy schooten alles watse vinden konden, paerden, ezels, koeyen, en schapen. De Spanjaerden die dit niet wel mochten lijden, en siende dat 'er elcke reys soo | |
[pagina 161]
| |
weynigh volck aen landt quam, namen voor de Rovers een pots te speelen; sy lieten drie of vier hondert soldaten van het guarnisoen van de Stadt St. Domingo komen (alsoo die plaets daer dicht by gelegen is) en doen de Rovers weder aen landt quamen, hadden de Spanjaerden alle de bassen van de zeekant landtwaerdt in gejaeght. Als nu de Rovers omtrent drie mijlen boschwaerdt in gegaen waren, zijnde omtrent vijftigh sterck, soo vertoonden de Spanjaerden haer een schoone trop Koeyen, achter de welcke drie of vier Spanjaerden waren, die quansuys de Koeyen weg joegen: de Rovers vielen daer op aen, om eenige van die beesten te schieten, en de Spanjaerden lietense haer gangh gaen; maer doense doende waren, om de gheschoote beesten wegh te nemen, vielen de Spanjaerden op haer met al hun machten, roepende: Matta, matta. De Rovers verlieten de gheschooten beesten, stelden haer in postuer, en vochten furieus tegens de Spanjaerden, terwijl de eene helft van haer schoot, laeden d' andere helft weder; dat gingh dus gheduerigh aen, en ondertusschen retireerden sy gestadigh al achter uyt, soo langh tot datse het bosch weder kregen. De Spanjaerden wilden haer vervolgen, maer siende dat de Rovers weynigh mis schooten, et dat sy alree een groot getal van dooden en gequetsten hadden, retireerden weder te rugh; maer de Rovers noch in 't bosch, om eenige gequetsten, die se hadden, te verbinden, soo goedt als se konden, tot ter tijdt tot dat sy aen boort quamen. Ondertusschen sagen sy de Spanjaerden in de Savana haer dooden en gequetsten dragen, behalven een van de Rovers die daer dood gebleeven was. Een party van de Spanjaerden gingen rondtom dit doode lichaem staen, en elck met een bloote deegen staecken in dit doode lichaem, en riepen: La Cornudo Ladron. De Rovers, die in 't bosch waren, siende dat de meeste macht geretireert was, vielen op dese hoop aen, ende sloegen veele van de selve doodt, en namen het doode lichaem, dat meer als hondert steecken nae sijn doodt gekreegen hadde, en begroeven het in 't bosch. Daer na schooten de Rovers eenige paerden doodt, om vleesch te hebben dat sy aen boort souden brengen, alwaer sy mede haer gequetsten brachten. 's Anderen daeghs ging Morgan self aen landt met twee hondert man, maer | |
[pagina 162]
| |
de Spanjaerden waren doen al wegh, en hadden oock de beesten wegh gedreeven, hy liet eenige huysen, die daer waren, in de brandt steecken, en quam doen hy dat gedaen hadt, weder aen boort. Morgan siende dat sijn Scheepen niet quamen, gingh onder zeyl met de Scheepen die hy by hem hadde; naer eenighe dagen zeylens quam hy aen het Eylandt Savona, alwaer hy sijn laetste Rendevous gegeven hadde, en daer geen teekenen vindende van sijn scheepen, resolveerde aldaer eenige dagen te wachten. Ondertusschen sondt hy omtrent hondert en vijftigh man uyt, om te landen aen het Eylandt Espagniola, en aldaer eenige Dorpen, die omtrent St. Domingo zijn, te plonderen, en om eenige victualie te bekomen, alsoo sy begonnen gebreck te lijden. Maer het volck, dat Morgan gesonden hadt, quam onverrechter saecken weder aen boort, alsoo de Spanjaerden, verwittigt zijnde datse op de kust waren, alle in 't geweer stonden, en de Rovers, die anders niet wilden vechten als om buyt, dit niet wel aen stondt. Morgan siende dat sijn medemackers niet quamen, deed een monstering over het volck dat hy by hem hadde, ende bevondt datse vijf hondert ende ettelijcke koppen, en acht vaertuygen sterck waren, van de welcke sijn Schip het grootste was, als ick hier voor geseydt heb. Sijn voorige resolutie was, om langhs de Kust van Caraco alle de Steeden en Dorpen, die daer zijn, te gaen rooven en plonderen, maer doen hy sich te swack bevondt, moest hy een andere resolutie neemen. Onder sijn hoop was een Frans Capiteyn, die eertijds met Lolonois de Stadt Maracaibo hadt helpen inneemen, en de geleegentheden van dat Meer soodanigh geremarqueert hadt, dat hy sich verstouten dorst, om de Vloot van Morgan daer in te brengen. Na dat hy sulcks met Morgan overleydt hadde, op wat wijse dat men 't aenleggen moest om dese plaets in te nemen, wierdt het volck daer van verwittight, en sy resolveerden daer alle eenparigh toe om heen te gaen. Morgan stack met dese resolutie t' zeewaert in, en stelde sijn kours na het Eylandt Curasou: dit in het gesicht hebbende, liet hy 't naer Ruba sacken, 't welck een Eylandt is, dat omtrent twaelf mijlen van de westpunt van Curasou is, ende onder de | |
[pagina 163]
| |
Westindische Maetschappy behoort, die daer een Sergeant stelt als Gouverneur met vijftien soldaten. Vorders is het Eylandt bewoont van Indianen, die Spaensch spreecken, ende die van wegen de Religie onder de Spaenschen staen; alle jaren komt daer een Spaensch Priester, van een Dorp, daer teghen over aen de vaste Kust, ghenaemt Coro, die haer predickt, en het Sacrament nae de Roomsche wijse uytdeelt. Dese Indianen handelen met de Rovers, die daer komen, en ruylen schapen en bocken, tegen lijwaet, gaeren, of yets anders, datse van nooden hebben. Dit Eylandt is niet vruchtbaer, maer heel dor, en meest met kreupelbosch bewassen; daer zijn groote menigte van schapen en bocken, daer d' inwoonders haer mede geneeren, nevens wat Spaense Tarw die sy daer zaeyen; daer zijn oock veel paerden, die d' inwoonders gebruycken, want al watse doen, dat doense te paert, al gaense maer vijf hondert schreeden van haer huys om water te haelen; daer zijn oock veel Ratel slanghen, en Spinnekoppen die seer fenijnigh zijn; wanneer dat 'er yemandt van dese ondierten gebeeten is, werd hy in een hanghmat vast gebonden, en blijft daer vier en twintig uren sonder eeten of drincken in leggen. d' Inwoonders geven voor, wanneer yemand van dese beesten gebeten wordt, dat hy sich onthouden moet van drincken, of anders sterven moet. Morgan aen dit Eylandt ten ancker gekomen zijnde, verhandelde met d' Indianen soo veel bocken en schapen, als hy van doen hadde voor sijn geheele Vloot; en na twee dagen aldaer vertoeft te hebben, vertrock hy by nacht, om dat sy niet sien souden, waer hy 't na toe wende; maer sy merckten het evenwel. 's Anderendaeghs quamen sy in 't midden van de Bay van Maracaibo: en om niet gesien te worden van de Vigia, die ver in Zee sien kan, ten ancker leggen op acht vadem water, en ging 's avonds weder onder zeyl. 's Anderen daeghs was hy met den dagh voor de barre van de Lagon, of de Meer. De Spanjaerden hadden weer een nieuw Kasteel ghetimmert, waer uyt sy met grof Canon Morgan welkom hieten, dat sy daer op geplant hadden. Alle de kleyne vaertuygen wierden afgevaerdight, om op het spoedigste het volck aen landt te setten. De Spanjaerden waren | |
[pagina 164]
| |
oock lustigh doende hun klaer te maecken in 't Kasteel, en schooten geduerigh met grof Kanon, en verbranden oock eenige huysen, die omtrent het Casteel stonden, om beter ruymte te hebben, en schooten geduurigh al het geschut rondom los den heelen dagh door; het was omtrent avond, wanneer Morgan met sijn volk daer quam. Hy vondt niemandt in het Kasteel; want doen sy hem dicht by 't Kasteel sagen komen, staecken een party kruydt in de brand, en onder de roock vluchten sy boschwaerd in. Morgan in het Kasteel komende met sijn volck, was verwondert geen volck daer te vinden, alsoo 't seer bequaem was om te konnen houden, sy vonden een kelder vol kruydt, meest om ver gestrooyt, en een endt brandende lont, dat omtrent een duym ver van het kruydt was, soo dat het niet veel scheelden of sy souden met het Kasteel en al in de lucht gesprongen hebben. Morgan liet het kruydt terstont uyt het Kasteel brengen, en de muuren breecken, soo ver als het van nooden was, om alle de stucken onder de voet te werpen. Daer wierden gevonden sestien stucken Canon, schietende acht, twaelf, en vier en twintigh pondt koegels, en tachentigh musquetten, en ander amonitie naer advenant.
En een endt brandende lont...
De stucken wierden van boven neder van het Casteel geworpen, en de Ropaerden verbrandt. 's Ande- | |
[pagina 165]
| |
ren daeghs 's morgens vroegh quamen de Scheepen binnen, en het kruydt wierdt gedeelt onder alle de Scheepen die geschut hadden; de stucken die van het Kasteel geworpen waren, wierden vernagelt, en in 't zant begraven. Het volck gingh terstondt weder scheep, om naer de Stadt Maracaibo op het spoedighste te varen, maer het water was soo laegh op de banck die in de mond van de Lagon is, dat de Scheepen qualick daer over konden komen, soo dat eenighe vast bleeven sitten; doch om geen tijdt te verliesen, wierdt het volck terstondt op de rest van de vaertuygen, die indoep gingen, overgeset, om voort na de Stadt te gaen. 's Anderen daeghs, omtrent de middagh, quamen sy gesamentlijck voor de Stadt Maracaibo, ende setten het met haer vaertuygen dicht onder de wal, om onder de bescherminge van het weynigh gheschut, datse op hadden, al het volck aen landt te brengen. Maer het geschiede alsoo gemackelijck, als aen het Fort la Barre, alsoo de Spanjaerden met alle man boschwaerdt in gevlucht waren, en de Stadt ten besten gelaten hadde met eenige arme gebreckelijcke menschen, die niet gaen konden, noch niet te verliesen en hadden. De Rovers in de Stadt gekomen zijnde, besochten over al om te sien of 'er geen macht elders verborgen lagh in eenige huysen, of boschwaerdt in omtrent de Stadt; ende geen onraedt gevonden hebbende, nam yder Compagnie, of Scheepsvolck, haer Logementen aen de Marckt, van de groote Kerck wierdt een generael Corps de guarde gemaeckt, alwaer gedurigh wacht gehouden wierd. Ick sal hier de gelegentheyt van de Stad Maracaibo niet beschrijven, alsoo ick het gedaen heb in het verhael van 't inneemen van de selve Stadt door Lolonois. Op die selfde dagh, als de Rovers in de Stadt gekomen zijn, wierd terstont een party van hondert man uytgesonden, om buyt en gevangens te achterhalen. 's Anderen daegs avonds quamen de selve weder met omtrent vijftigh Muylezels gheladen met verscheyde goederen, en omtrent dertigh gevangens, soo mannen, vrouwen, als kinderen en slaven. Dese gevangens wierden terstond gepijnight naer gewoonte, om datse souden seggen waer het volck van de Stadt gevlucht was, d' een wierdt gewipt en geslagen, d' ander wierd op sijn St. Andries gehandelt, met brandende lonten tusschen de vingers en toonen; den ander | |
[pagina 166]
| |
wierdt een touw om sijn hooft gebonden, tot hem de oogen uyt de kop soo dick quamen als eyeren; die geene die niet segghen wilden, wierden doodt geslaegen, om datse geen meer tormenten konden practiseeren om die luyden aen te doen. Dit duerde omtrent drie weecken. De Roovers liepen ondertusschen alle dagen op party, en brachten altijdt veel buyt mede, soo datse nooyt vruchteloos uytgingen. Na datse omtrent hondert van de principaelste familien van Maracaibo gevangen genoomen, en hun goedt gerooft hadden, resolveerde Morgan naer Gibralter te gaen. Alle de Scheepen wierden stracks klaer gemaeckt, en de buyt met de gevangens ingescheept, het ancker gelicht, en voort naer Gibralter hun kours genoomen, en preparatie gemaeckt om te slaen: yder wist wat hem te doen stondt. Daer waren eenige van de gevangens afgevaerdight om aen land te gaen, en uyt den naem van Morgan aen die van Gibralter te seggen, datse haer opgeven souden; of indien sy sich hertneckigh toonden, dat hy haer geen quartier sou geven, want dese Rovers meenden niet beter onthaelt te werden, als de Franse twee jaren te vooren onthaelt waren. Naer eenige dagens zeylens quam Morgan met sijn Vloot in 't gesicht van Gibralter, alwaer de Spanjaerden met grof Canon dapper op begonnen te schieten. De Rovers, in plaets van eenige alteratie daer over te hebben, begonnen moedt te scheppen, seggende, dat als 'er te plockhairen viel, dat 'er buyt soude zijn, en dat dit suycker was, om de suere sauce soet te maecken. 's Anderen daeghs met het aenbreecken van den dagh, wierdt het volck aen landt geset, en in plaets van de rechte wegh te neemen, bedacht de Fransman, die daer geweest was, en de gelegentheydt wel wist, een andere door het bosch, om van boven recht in het Dorp van achter in te vallen. Ondertusschen hadt men eenigh volck in de wegh gelaten, om de Spanjaerden te doen dencken, dat men die wegh evenwel neemen soude. Maer de Rovers hadden diergelijcke voorsichtigheydt niet van nooden, alsoo de Spanjaerden de geheugenisse noch hadde, van twee jaren te vooren, doen de Franse daer waren, de plaets liever ten besten te geven, als dat 'er soo veel om hals souden komen, als doenmaels gebeurt was. De Spanjaerden hadden eenige Embuscade gemaeckt buyten | |
[pagina 167]
| |
het Dorp, op de wegh waer in sy gevlucht waren, om, of het gebeuren mochte, dat sy overvallen wierden, haer al vluchtende te verweeren. De stucken, die op het Fort waren, haddense vernagelt, en het buskruydt weghgenomen. De Rovers vonden niemandt in het Dorp als een seer onnoosel of simpel mensch, dese wierd van haer ondervraegt waer dat het volck gevlucht was? hy antwoorde, dat hy het niet wist, noch dat hy 't aen haer oock niet gevraegt hadt doen sy wegh liepen: sy vroegen hem oock of hy geen plantagien wist? hy antwoorden dat hy wel op twintigh van sijn leven geweest hadt. Vorders vroegen sy hem, of hy niet en wist waer het geldt en silver van de Kercken was? hy seyde ja, en bracht haer in de Kerck in de Sacrificie, seggende dat hy al het silver van de Kerck daer gesien hadt, maer dat hy niet wist waer het gebleeven was. Doen sy geen meer bescheydt van hem konden krijgen, maeckten sy hem vast, en wipten hem. Doen begon desen onnooselen mensch te roepen: laet my los, ick sal u mijn huys, mijn goedt, en mijn geldt wijsen. Doen meendense datse een mensch voor hadden, die het wel hadde, en dat hy hem soo mal hield. Sy lieten hem dan los, en daer naer bracht hy haer in een huysjen, daer hy eenige aerde schotels, borden, en andere vodden begraven hadt, nevens drie stucken van achten aen geldt. Sy vroegen naer sijn naem, hy antwoorde, dat hy Don Sebastiaen Sanches genoemt wierdt, en dat sijn broeder Gouverneur van Maracaibo was. Doen begonnense hem op nieuw te pijnigen, en wipten hem weder, en sloegen hem dat het bloed by sijn lijf needer liep. Hy riep datse hem los souden laten, en dat hy haer brengen soude aen sijn suycker moolen, alwaer al sijn goedt was, met sijn slaven; maer als hy los gemaeckt was, konde hy niet gaen: sy smeeten hem op een paert, ende doense in 't bosch waren, seyde hy, dat hy geen suyckermoolen hadde, noch niet in de wereldt, en dat hy van het Gasthuys leefden, gelijck het oock waer was, alse naderhandt bevonden hebben. Doen namense hem weder, en wipten hem, hangende steenen aen sijn hals en voeten, en namen Palmiste bladeren, en branden die onder sijn aengesicht, waer door hy soo geblaeckert wierdt, dat hy geen mensch geleeck; daer toe sloegense hem geweldigh. Hy hadt dese tormenten een | |
[pagina 168]
| |
half uur geleeden, wanneer hy de geest gaf. Sy sneeden het touw af, daer hy aen hing, sleepten hem in 't bosch, en lieten hem daer leggen: dus eyndighde desen onnooselen mensch sijn leven, als een Martelaer. Dien selven dagh gingh 'er een party uyt, die een arm Huysman met sijn twee dochters gevangen bracht. En 's anderen daeghs 's morgens vroegh gingense met die Huysman, die haer brengen soude daer volck was, gelijck hy meende. Hy bracht haer dien dagh op verscheyden plaetsen, daer wel volck geweest was; de Spanjaerden, merckende dat de Rovers op party liepen, vertoonden haer niet op de plantagien, maer liepen boschwaerdt in, alwaerse huysjes maeckten van tacken van boomen, om haer goedt in te bergen voor de reegen. Dese arme huysman kost geen volck vinden, de Rovers meenden dat hy het al willens dee, waer over sy hem uyt gramsteurigheydt doodt sloegen; en hingen hem op aen een boom, niet tegenstaende d' arme man seer yverigh om sijn leven badt. Daer na verspreyden sy haer om 't volck hier of daer t' overvallen omtrent de plantagien; want se moesten daer noodsakelijck komen om onderhoud te halen, soo van vruchten, wortelen, en andere gewassen, die daer te vinden zijn. Eyndelijck namen sy een slaef, dien sy beloofden mede naer Jamaica te sullen nemen, en hem soo veel geldt te geven, als een van haer trecken souden, en daer boven soo veel Spaensche kleederen als hy hebben wilde. Dit stondt de Neger wel aen; hy bracht haer terstondt daer volck was, en als sy Spaensche gevangen hadden, lieten sy eenige van de slaef doodt slaen, op dat hy van haer niet vluchten souden. Dese Swart deede daer groote schade aen de Spanjaerden. De Roovers bleven acht dagen met hem wegh, datse tot Gibralter niet quamen, en de gevangens, diese kreegen, deedense mede marcheeren, en haer goedt lietense met Muylezels wegh voeren. Op het laetste kregen sy soo veel gevangens by een, datse niet langer marcheeren konden, resolveerden doen weder naer Gibralter te keeren, al waer sy over de twee hondert en vijftigh gevangens, soo mannen, vrouwen, als kinderen, en slaven brachten. Doense weder ghekeert waren, wierden alle de gevangens ondervraeght ofse geen geldt verborgen hadden; en ofse geen geldt | |
[pagina 169]
| |
van anderen wisten, ende die niet bekennen wilden, wierden getormenteert, met de wreedste tormenten, diese konden bedencken: onder anderen wierdt een oude Portugees seer swaer gepijnight, een man van in de sestigh jaren oudt, door het seggen van een Neger, die geseght hadt dat hy een rijck man was. Daer op wierd dese oude man gevat, en gevraeght waer sijn geldt was? hy verklaerde by al het geen daer hy by zweeren kost, dat hy niet meer in de wereldt hadt, als hondert stucken van achten hadde, dewelcke een Jonghman, die by hem woonde, mede genomen hadde, en was daer mee gevlucht. Sy geloofden hem niet, maer wipten hem soo swaer, dat sijn armen heel om gedraeyt waren; ende doen hy noch niet wilde bekennen, bonden sy hem vast aen sijn duymen, en aen beyde sijn groote toonen, ende maeckten hem alsoo aen vier palen vast, soo yder lidt ruym anderhalve vadem van yder pael was; doen sloegen sy met hun vieren met stocken op de koorden daer hy aen vast was, soo dat sijn lijf begon te schudden, en de zenuwen te recken. Dit was noch niet genoegh na haer sin: sy namen noch een steen, die wel twee hondert pondt woegh, en leyden die op sijn lenden; doen staeken sy eenige palmiste bladeren onder hem, dat de vlam sijn gheheel aengesicht, en het hayr van sijn hooft afbranden; nochtans door al dese sware tormenten en bekende hy niet dat hy geldt hadde. Sy maeckten hem dan weder los, en bonden hem aen een pylaer van de Kerck vast, die doen een groote Corps de guarde was, en gaven hem geen eeten als een stuckje vleesch daeghs, even soo veel om hem in 't leven te houden. Doen hy omtrent vier a vijf dagen aldus vast was geweest, versocht hy dat eenige vrienden van de gevangens by hem mochten komen, en dat hy eenige middelen soude soecken om geldt te konnen geven: Na dat hy sijn vrienden ghesproocken hadt, beloofde hy vijf hondert stucken van achten; maer hy wierd niet eens gehoort, maer in tegendeel kreegh hy een party slagen, en wierdt hem geseydt, dat hy in plaets van honderden van duysenden moest spreecken, of dat het hem anders het leven soude kosten. Eyndelijck, nae dat hy alle bewijs bygebracht hadde, dat hy konde, dat hy een arm man was, die sijn kost met tappen moest verdienen, accordeerden sy met hem voor duysent stucken | |
[pagina 170]
| |
van achten. Dese hadde noch alle de tormenten niet geleeden, die se practiseerden om de Spanjaerden te doen bekennen waer datse haer geld geborgen hadden, sy hebben eenige by de mannelijcke leden opgehangen, soo datsy door de zwaerte van haer lichamen afvielen, dat 'er anders niet bleef als de mannelijcke Roede, ende daer naer drie a vier mael met een Spaensche deegen door het lichaem gestoocken, en soo laten leggen, tot dat Godt haer door de doodt van d' ellendige staet, daerse in waren, verloste; ja daer zijnder geweest, die noch vier a vijf dagen daer naer geleeft hebben. Andere hebben sy genoomen, en op een hout kruys ghebonden, en brandende lonten tusschen de vingers en toonen geleydt. Andere hebbense gebonden, ende met de voeten voor het vuur geleydt, en met vet besmeert, tot datse geheel gebraden waren, en dan soo laten leggen. Na dat sy de blancke menschen genoegh gepijnight hadden, namen sy de slaven. Eyndelijck vondense een slaef, die haer beloofde te brengen in een Rivier, die in de Lagon was, daer een Schip met vier Barcken waren, geladen met kostelijcke goederen, hoorende tot Maracaibo thuys, en met een verklickten sy een andere slaef, die wist waer de Gouverneur met de meeste vrouwen van Gibralter waren: dese wierdt terstondt mede gevat, maer hy ontkende het; daer op wierd hy vast gebonden, en sy dreyghden hem op te hangen, doen bekende hy 't, en beloofden haer te sullen brengen daer de Gouverneur was. Daer wierdt terstondt geresolveert, dat 'er hondert man met twee kleyne vaertuygen naer de Rivier souden gaen, daer de Scheepen lagen, en dat de rest van het volck naer de Gouverneur souden gaen: de gevangens wierden op de Scheepen gebracht; en 's anderen daeghs gingh yder daer hy bescheyden was. Morgan marcheerde met drie hondert en vijftigh man naer de Gouverneur, die sich retireerde op een Eylandt, dat in 't midden van een Rivier was, en hadde sich aldaer gefortificeert. Naer twee dagen marcheerens, quamen sy op de gheseyde plaets, alwaer de Gouverneur sich geretireert hadde; maer door eenige bespieders, die hy hadde, was hy van de komst van de Rovers verwittight, soo dat hy sich met sijn volck, dat hy by hem hadde, op een bergh retireerde, alwaer maer een naeuwe passagie was, | |
[pagina 171]
| |
soo dat men een voor een moest marcheren; en boven dien hadt hy eenige vuurwercken gemaeckt, om de Rovers daer mede te stutten, by aldien sy hem daer gevolght hadden, gelijckse gesint waren, indiense niet belet waren geweest door een sware reegen, die haer overviel, en groote schaede deede in het passeeren van een Rivier, alwaerse eenige Muyl-ezels verlooren, geladen met geldt en goedt, als mede eenige vrouwen en kinderen, die daer verdroncken, oock eenig geweer van de Rovers raeckte onbequaem, en haer kruyd was nat: had 'er doen maer een vijftigh welgemonteerde mannen gekomen met Lancen, sy souden alle de Roovers gemackelijck gedoodt hebben; maer de schrick was onder de Spanjaerden soo groot, datse meenden, dat de boomen die in 't bosch waren, wanneer sy door de wind maer risselden, Ladronnen waren, (soo noemense de Roovers). Eyndelijck naer veel suckelens, geraeckten de Rovers door het water; sy konden haer selven noch wel redden, maer d' arme vrouwen en kleyne kinderen konden soo qualick voort, dat het een jammer was om aen te sien; sy moesten altemets een halve mijl door het bosch loopen, en door 't water tot de middel toe; want het land is heel laeg, en de Rivieren waren soo vol door den overvloed van regen en 't water, dat uyt het geberghte quam, datse overliepen, en veel landt onder was. Twaelf dagen naer haer vertreck, quamen sy weder in Gibralter, met noch een groot getal gevangens, maer haer aenslagh was misluckt. Twee dagen daer nae quamen de Scheepen, die naer de Rivier ghevaren waren, brachten een Schip met vier Barcken mede, nevens eenige goederen en gevangen: sy hadden de Scheepen niet konnen neemen met al het goedt dat daer in was, door dien de Spanjaerden haer met Canoes bespied hadden, en het meeste goedt daer uyt gelost, en waren van meening om de Scheepen te verbranden alsse ghelost waren; maer een dat het gheschiede, wierden sy van de Rovers overvallen, soo datse de Scheepen noch kreegen met eenige koopmanschappen, als lijwaet en zijde waren. Na datse noch verscheyden tochten op party gegaen, en nu vijf weecken in Gibralter geweest waren, soo resolveerden sy te vertrecken. Sy sonden derhalven eenige van de Spanjaerden diese hadden, om de brandtschattinge voor | |
[pagina 172]
| |
de Stadt te gaen eysschen; of soo sy het niet brachten, soudense de Stadt verbranden. De Spanjaerden, die gesonden waren, quamen weder te rugge, seggende datse niemandt konden vinden, ende dat de Gouverneur haer verboden hadde eenige brandtschattinge te betalen; maer soo Morgan patientie wilde hebben, dat sy onder malkanderen soo veel by een souden brengen tot de somme van vijf duysent stucken van achten, ende datse hem Ostagiers souden mede geven na Maracaibo toe, tot dat de rest betaelt was. Morgan, die soo langh van Maracaibo was gheweest, en niet wist hoe het daer stondt (alsoo de Spanjaerden tijdt genoegh hadden gehadt, om een bequame macht by een te brengen, en hem d' uytkomst van de Lagon te beletten) was haestigh om te vertrecken. Hy stondt het haer dan toe, en nam vier Ostagiers mede, latende alle de gevangen loopen (na dat sy gerantsoeneert waren) maer hielden de slaven. De Spanjaerden wilden oock het rantsoen betaelen voor de Neger, die Gits van de Rovers was geweest, maer Morgan wilde hem haer niet overgeven, want sy souden hem sonder twijffel levendigh gebrandt hebben, by aldien sy hem gekreegen hadden. Als doen lichten de Rovers haer anckers, en gingen t' zeyl, en vier dagen daer nae quamen sy aen de Stadt Maracaibo, alwaerse alle dingen vonden, als se het gelaten hadden. Maer se hadden de tijdinge, diese kreegen, niet verwacht. Een arm man, die in het Gasthuys gebleeven was, quam by Morgan, en bracht hem tijdinge, dat 'er drie Spaense Oorloghs Scheepen aen de mondt van de Lagon waren, die naer hem wachten, ende dat het Kasteel weer wel voorsien was van geschut en van volck. Daer wierdt terstondt een licht vaertuygh afgevaerdight, om na de mondt van de Lagon te gaen, en sien wat voor Scheepen dat 'er waren. 's Anderen daeghs 's avondts quam het scheepje weder, en bracht volkomen bericht van het geen d' oude man geseydt hadde, en hadde de Scheepen gesien, en onder de Canon schooten van haer geweest. Hy hadt oock wel gesien datse vol volck waren, en dat het grootste wel veertig stucken Canon op hadde, het tweede dertigh, en het kleynste vier en twintigh; als mede dat hy volck op het Kasteel hadde gesien. Dese macht was ongelijck grooter als die van Morgan; want het | |
[pagina 173]
| |
swaerste Schip, dat hy by hem hadde, hadt maer veertien stucken Canon op, niemand dorst laten blijcken in wat benautheydt dat hy was, Morgan selver niet: hier was goeden raed duur; daer en was geen uytkomst, als uyt de mond te loopen daer de Schepen lagen, en over landt was 'er geen kans. Morgan hadt wel gewildt datse aen de Stadt ghekomen waren, liever als datse daer bleeven, alsoo sy met haer zware Scheepen hem groote schaede konden doen. Evenwel, het scheen dat Godt (tot straf van de Spanjaerden) eenige middelen aen dese Rovers toeliet, om haer uyt de handen van haer rechtvaerdige vyanden te redden. Morgan, om te toonen dat hy niet vertsaeght was, sondt een Spanjaerd om de brandtschattinge voor de Stadt Maracaibo te eyschen. Twee dagen daer na quam de Spanjaerdt weer met een brief van den Spaenschen Generael Don Alonzo del Campo de Spinoce, die met sijn scheepen aen de mondt van de Meer, of Lagon lagh, de selve luyde aldus: | |
Brief van den Spaenschen Generael Don Alonzo del Campo Spinoce, aen Morgan, Admirael van de Rovers.Hebbende, door onse Vrienden en Nageburen, de tijdinge bekomen, als dat ghylieden de stoutigheydt genoomen hebt, om hostiliteyten te komen gebruycken, in de Landen en Steeden, hoorende onder de gehoorsaemheydt van sijn Catholijcke Majesteyt, den Koningh van Spanjen, mijn Meester, soo ben ick volgens mijn schuldige plicht hier ingekomen, en heb het Kasteel, dat ghy van een party flaeuwhertige afgenoomen hebt, en het geschut daer afgeworpen, weder opgerecht, om u daer mede d' uytkomst van de Lagon te beletten, en soo veel afbreuck te doen, als mijn plicht van my vereyscht. Maer soo ghylieden met ootmoedigheydt alles wederom wilt geven dat ghy genoomen hebt, nevens alle de slaven en andere gevangens, sal ick u uyt goedertierentheydt laten passeeren, op dat ghy weder in u landt retireert; ende soo ghy u hertneckigh toondt tegen dese eerlicke conditien, die ick u voorstel, sal ick lichte Scheepen uyt Caraco ontbieden, maer mede ick mijn volck sal opstueren naer Maracaibo, met | |
[pagina 174]
| |
order om u altemael door het zwaert te doen vergaen. Dit is mijn laetste resolutie; sie toe, en wees mijn goedtheydt niet ondanckbaer, want ick heb hier kloeckmoedige soldaten, die verlangen om wraeck te mogen neemen over u, wegens d' onrechtvaerdigheydt, die ghy de Spaensche natie in America aendoet.
Op mijn onderhebbende Koninghs Schip, genaemt de Magdaleen, leggende ten ancker in de mondt van de Lagon van Maracaibo, den 24 April 1669. Was geteeckent Don Alonze del Campo de Spinoce. Morgan liet alle de Roovers op de Marckt vergaderen.
Morgan dese brief gheleesen hebbende, liet alle de Roovers op de Marckt vergaderen, ende liet de brief eerst in 't Engelsch, en daer nae in 't Frans leesen, vragende hoe datse altemael gesint waren, het goedt weder te geven, om vrye passagiete krijgen, of daer om te vechten? Sy antwoorden eenparighlijck, datse liever wilden vechten tot der doodt toe, als het goedt soo los weer over | |
[pagina 175]
| |
geven; daerse haer leven eens voor gewaeght hadden, datse dat voor de tweede mael oock wel wilden doen. Een van den hoop quam by Morgan, en seyde dat hy met twaelf man het groote Schip aennam te verdistrueren op dese wijse: Men soude van dat Schip, dat men in de Lagon genoomen hadde, een brander maecken, en dat wel toetaeckelen als een Oorlogs Schip met de Vlagge van boven; en in het Schip tegens boort aen, een party houten met mutsen daer op stellen; het welck vertoonen sou als of het Scheepsvolck was: en voor het geschut sou men ter boort uytsteecken eenige houten, die men Negers Trommels noemt, welcke houten hol, en omtrent anderhalve vadem langh zijn. Dit voorstel wierdt goedt gevonden, alsoo men in d' uyterste noodt was; maer Morgan wilde eerst sien, of hy geen andere Conditien met den Spaenschen Generael soude konnen maecken. Hy stuerden dan weder een Spanjaerdt te rugh met dese volgende propositie: Dat de Rovers uyt Maracaibo vertrecken souden sonder aen de Stadt eenige schade te doen, door brandt, of andersints, en sonder eenige brandtschattinge voorts te pretendeeren. Datse de helft van de slaven weder souden geven, en alle de gevangens sonder rantsoen vry te laten. Datse oock de brandtschattinge van Gibralter, die noch niet betaelt was, mede quijt souden schelden, en de Ostagiers op haer vrye voeten stellen. De Spaense Generael antwoorde daer op, dat hy sulcke conditien niet eens aen wilde sien, ende soo sy noch twee dagen achter bleeven sonder haer willigh over te geven op die conditien, die hy haer voorgeschreven hadde, dat hy haer te vuur en te swaerdt soude verdelgen. Doen Morgan sulck een antwoordt van de Generael gekregen hadde, soo resolveert hy datelijck met sijn volck alles in 't werck te stellen watse konden, om uyt de Lagon te geraecken sonder haer buyt over te geven. Alle de gevangens wierden voor eerst wel geslooten en kort gehouden. De slaven, die plachten te dienen om water te haelen, en andere dingen te doen, wierden mede geslooten, ende de Rovers deden selver dat geen dat de slaven gewoon waren te doen. Onderwijlen vergadert men alle het teer, pick en swavel, dat men in de Stadt kon vinden, om de brander | |
[pagina 176]
| |
toe te maecken, als mede eenige andere vuurwercken; het ruym van 't Schip wierdt gevult met bladen van Palmiste boomen, die in een mengingh, van pick, swavel en teer, ghedoopt wierden: daer wierd in deselve de Mixtura, eenig getal van groote beseningen gedoopt, dewelcke dienden om de pijpen te decken, die langhs het boort voor 't Canon gemaeckt waren, onder yder pijp waren ses Potichen buskruyd, en om dat het meer kragt soude doen, wierdt de helft van de balcken, die onder den overloop waren, aen stucken gesaegt. Daer wierden oock nieuwe poorten in het Schip gemaeckt, in dewelcke die Negers Trommels in plaets van geschut geleyd wierden. Langhs het boort wierden eenige houten geset, op welckers eynden een muts of hoed stondt, soo dat het menschen scheenen te zijn; doen wierd 'er de Admiraels vlagge opgeset. De Brander dus toegemaeckt zijnde, resolveert men naer de mondt van de Lagon te zeylen; ende tot die intentie wierden alle de gevangens in een groote barque geset, en in een ander barque, alle de buyt, met de principaelste vrouwen, yder barque was met twaelf man bemant van de Rovers, wel gewapent: in de barque, daer d' Indianen waren, wierden verscheyden packen goederen ingedaen; en in de barque daer de vrouwen waren al het geldt en juweelen. Alle de barquen hadden ordre op een sekere post achter aen te houden, en als 'er een seyn gedaen wierdt, souden sy in 't midden van de Vloot komen, om drijvende het gat uyt te loopen. De Brander hadt order om voor den Admirael te zeylen, die hem aen het groote Schip sou aenklampen; en soo hy hem mis liep door de stroom, soude den Admirael hem evenwel aen boort geklampt hebben. Daer was een ander Schip achter den Admirael, dat toegemaeckt was als een brander: en op dat den vyandt het voor een brander soude aensien, hadt hy eenig harpuys of ander tuygh doen smooken. Na dat Morgan aldus alle d' orders gegeven hadde, wierd 'er een generale Eedt gedaen, dat men malkander by souden staen tot de laetste droppel bloedt toe, en by eenigh verlies, dat men geen quartier souden roepen; maer vechten tot de laetste man toe: ende die geene die sich genereus droegh, en eenige entraordinare daedt deede, of een Schip quam te veroveren, soude met al sijn volck gerecompenseert | |
[pagina 177]
| |
werden uyt de gemeene buyt. Morgan gingh met dese resolutie t' zeyl, en quam op den dertighsten April van het jaer sestien hondert negen en tsestigh by de Spanjaerden, die ten ancker lagen recht in het midden van 't vaerwater. Morgan liet het ancker vallen omtrent een Canon schoot van haer, alsoo 't wat te laet was om in een gevecht te gaen, 's avondts wierdt de wacht na d' Oorloghs manier van de brander afgeset. 's Nachts wierdt seer goede wacht gehouden aen beyde kanten, en de Rovers maeckten haer klaer tegen 's anderen daeghs. Soo als 't begon te dagen, waren de Rovers onder zeyl met de ebbe. De Spanjaerden meenden dat de Rovers het op haren en snaren wilden setten, om met de stroom uyt te loopen, sy kapten haer ancker, en gingen mede onder zeyl. De Brander zeylde voor uyt naer het groote Schip, ende raeckten aen hem wel vast. De Generael, siende dat het een Brander was, commandeerde datelijck volck om over te springen, en de masten af te kappen, op dat hy met de stroom soude af drijven; maer het volck was naeuwelijcks over, of den overloop sprongh op, en alle de bresenningen raeckten in de zeylen, en gaven een groote vlam en roock, waer door de Generael hem op de vlucht moest geven. Het middelste Schip, siende dat den Admirael in de brandt was, begaf hem op het spoedighste onder het Fort, alwaer het in de grond raeckten: d' andere wilde het selfde doen, maer wierdt te kort vervolght van een van de Rovers, en in de selve tijdt verovert. Die van het ander Schip, dat onder het Fort in de grondt lagh, siende dat de Rovers by haer wilden komen, namen eenigh goedt daer uyt, en staecken selver de brandt daer in. Het groote Schip was brandende aen de wal gedreeven, en seer weynigh menschen afgekomen. De Rovers waren tusschen de wal en het Schip, om het volck te salveeren, maer sy verdroncken liever als datse by de Rovers souden komen, om reden die ick daer na seggen sal. De Rovers waren hier door vol moedt, siende dat in de tijdt van twee a drie uuren sulcken grooten victorie bevochten hadde, wilden de selve vervolgen: Sy gingen met alle man aen landt om het Casteel in te neemen, dat dapper met grof Canon op haer schoot, en sy hadden geen ander geweer als haer roers, en eenighe handtgranaten; haer Scheepen hadden te licht | |
[pagina 178]
| |
geschut om op sulck een stercke muur te schieten: sy waren de rest van den dagh doende met het Casteel te beschieten met hun roers, en alsse yemandt te voorschijn sagen komen, misten het selden; maer doen sy onder de muur wilden komen, om met de handgranaten te werpen, doen viel 't haer beurt, want de Spanjaerden begonnen soo sterck met vuurwercken, en met potische vol buskruydt, daer brandende lonten aen vast waren te werpen, dat de Rovers ghedwongen wierden te retireeren, met verlies van over de dertigh dooden, en omtrent soo veel gequetsten. Tegens den avondt quamen de Rovers weder aen boort, sonder iets uytgerecht te hebben. De Spanjaerden, vreesende dat de Rovers 's anderen daeghs geschut aen landt souden brengen, werckten de geheele nacht om eenighe heuvelen te slechten die haer in de wegh waren, en hadden noch goede moedt om met het Casteel d' uytkomst aen de Rovers te beletten. Omtrent 's avonds was het Schip gesprongen; en daer quamen eenige Spanjaerden die naer het wrack wilden swemmen, maer het wierdt haer van de Rovers belet. Ondertusschen hadden eenige gevangens bekomen: Morgan ondervraeghden een Stuurman van het kleyne Schip, dat genoomen was, om te weten wat macht de Spanjaerden hadden gehadt, en ofse oock meer volck waren verwachtende, ende waer datse van daen quamen? De stuurman gaf daer op tot antwoordt, in het Spaensch: Mijn Heer, seyde hy: ick ben een vreemdelingh, gelieft my niet te doen pijnigen, ick sal u de waerheyt seggen van al wat 'er gepasseert is: Wy zijn met ons ses Scheepen uyt Spanjen hier na de West-Indien gesonden, om op de Rovers te kruysen, en die te vernielen, alsoo 'er groote klachten zijn gekomen aen het Hof wegens het inneemen van Porto Villo. Het Hof van Spanjen heeft daer over geklaeght aen het Hof van Engelandt, en van den Koningh tot antwoord gekreegen, dat hy noyt commissie gegeven hadde om eenige hostiliteyt te gebruycken op d' Onderdanen van sijn Catholijcke Majesteyt. Daer op heeft men in Spanjen dese ses Scheepen geequipeert, ende hier na toe gesonden, onder het Commando van Don Augustijn de Gusto, voerende het Schip Nostra Senora de la Soledad, hebbende op acht en veertigh stucken Canon, en achtien bassen: als Vice Admirael Don Alonso del | |
[pagina 179]
| |
Campo de Spinoce, voerende het Schip de la Conception, gemonteert met vier en veertigh stucken Canon, ende achtien bassen; ende daer toe noch vier Scheepen, d' een genaemt la Magdalena, met ses en dertigh stucken Canon, twaelf bassen, en twee hondert vijftigh man; de St. Louis met ses en twintigh stucken Canon, twaelf bassen, en twee hondert man; en de la Marquesa met sestien stucken Canon, acht bassen, en hondert vijftigh man; Nostra Senora de Carme met sestien stucken Canon, acht bassen, en hondert vijftigh man. Wy zijn eerst in Cartagena gearriveert, alwaer de twee groote Scheepen wederom naer Spanjen gedestineert wierden, also se te swaer waren om hier te kruyssen; en wy zijn met ons vieren na Campesche gesonden, onder het Commando van Don Alonzo del Campo de Spenoce, om op de Rovers te kruysen. Aldaer gekomen zijnde, hebben wy door een storm uyt den noorden komende, het Schip Nostra Senora del Carme verlooren, en zijn met ons drien daer van daen naer het Eylandt Espagnola gekomen, alwaer wy in de haven van Santo Domingo zijn geloopen. Daer gekomen zijnde, hebben die van de Stadt ons bericht, dat 'er een Vloot van Jamaica aldaer was gepasseert, en eenigh volck aen landt geset hadden, aen een plaets genaemt Allagratia, waer van sy een gevangen gekreegen hadden, die haer seyde, dat de meeningh was om Caraco te gaen inneemen. Don Alonzo liet terstond het ancker op lichten, en wy staecken over na de vaste kust; ende in het gesicht van Curacam gekomen zijnde, ontmoeten ons een Barque, die wy daer na gesproocken hebben, en ons bericht gedaen heeft, dat de Vloot van Jamaica in de Lagon van Maracaibo was, sterck zijnde seven Raa-zeylen met een boot. Op dese tijdinge zijn wy hier aengekomen, en voor de Baar zijnde, hebben wy geschooten om een Loots. Die van 't land gesien hebbende dat wy Spaensche Scheepen waren, zijn aen boort gekomen, en hebben ons geseydt dat d' Engelsche Maracaibo ingenoomen hadden, en datse in Gibralter waren. Don Alonzo gaf daer op ons moedt tot vechten, en beloofde ons alle de plonderagie die by d' Engelsche soude gevonden worden; hy liet de stucken, die wy van het Schip hadden, dat verongeluckt was, op het Kasteel brengen, met twee metale achtien ponders | |
[pagina 180]
| |
van sijn eygen Schip. Wy wierden binnen gelootst, en doen liet Don Alonzo aen het volck van 't landt weten, datse by hem souden komen; hy bracht omtrent noch hondert man tot versterckingh op het Kasteel. Kort daer na kreegen wy tijding, dat ghylieden weder binnen Maracaibo gekomen waer, alwaer Don Alonzo een brief aen u schreef; en doen hy verstond dat ghylieden u goed niet woud overgeeven, gaf hy ons weder op nieuw moedt, en beloofde ons de plonderagie, latende al sijn volck het Nachtmael ontfanghen op de Roomsche wijse, en by Eede belooven, dat sy aen d' Engelsche geen quartier geven souden. Dit is d' oorsaeck geweest dat 'er soo veel verdroncken zijn, door dien sy om geen quartier dorsten roepen. Twee dagen voor dat ghy by ons quam, is een Neger by Don Alonzo gekomen, die seyde dat ghy lieden een Brander gemaeckt hadt, maer hy wilde het niet gelooven, seggende dat sulck volck het verstandt niet hadt om een Brander toe te maecken, en datse geen gereedschap daer toe hadde. Morgan bejegende dese Stierman wel, en presenteerde hem, soo hy by hem wilde blijven, dat hy hem een part soude geven nevens het ander volck. De Stierman nam dit aen dewijl hy nu niet beter kost, bleef by de Rovers: hy seyde oock dat 'er wel dertig duysent stucken van achten in het groot Schip geweest waren, ende dat daerom eenige Spanjaerden aen het wrack waren geweest. Morgan liet daer een Schip blijven, om op het doen der Spanjaerden te letten, om het silver te visschen, dat in het groote Schip geweest was, en gingh met sijn andere byhebbende Scheepen na Maracaibo, alwaer hy het Schip, datse genoomen hadden, weder repareerden, en nam het in de plaets van sijn Schip dat hy te vooren hadde. Hy sondt een man naer de Generael, om brandtschattinge voor de Stadt Maracaibo te eyschen, of soo niet, soude hy de Stadt in brandt steecken. De Spanjaerden, siende dat sy de nederlaeg gekregen hadden, en geen middelen wisten om de Rovers quijt te worden, resolveerden om brandtschattinge te betalen (nochtans wilde Don Alonzo noyt daer toe stemmen.) De Spanjaerden quamen weder, en versochten te weten hoe veel Morgan hebben wilde voor de brandschattinge; hy eyschte dertigh duysent stucken van achten, en vijf hondert Koebeesten, om sijn Scheepen van | |
[pagina 181]
| |
victualie te voorsien, beloovende de Stadt dan niet te schenden, en de gevangens vry te geven. Eyndelijck accordeerden sy met malkander voor twintigh duysendt stucken van achten, en vijf hondert Koebeesten. 's Anderen daeghs brachten de Spanjaerden alle de Koebeesten, die se belooft hadden, met een gedeelte van 't geldt; de Rovers slachteden de beesten en souten het vleesch; ende doen het gedaen was, brachten de Spanjaerden het ander deel van het beloofde geldt, pretendeerende daer voor de gevangens los te hebben; maer Morgan verstondt het soo niet; hy seyde dat hy haer de gevangens soude geven, als hy buyten de Canon schooten van het Kasteel was, op hoop noch door de gevangens vrye passagie te krijgen: daer na lichten de Rovers haer anckers, om naer de mond van de Lagon te gaen, alwaerse een van haer Scheepen gelaten hadden, het welcke sy daer noch vonden leggen, hebbende wel in de vijftien duysent stucken van achten in 't wrack van het verbrande Schip gevonden, met eenigh silverwerck, en verscheyden gevesten van deegens, en poocken, altemael van silver: daer waren klonten van stucken van achten, die wel dertigh ponden woegen, welcke door de groote hette aen malkander gesmolten waren. Doen liet Morgan aen alle de gevangens weten, datse met de Generael van het Kasteel souden accorderen dat hy vrye passagie mocht krijgen; doch soo den Generael dat niet toestaen wilde, dat hy alle de gevangens aen de wanten buyten boort soude doen vast maecken. De gevangens hielden raedt met malkanderen, en sonden een man naer Don Alonzo, die in het Kasteel was, om hem te bidden, dat hy doch de Rovers in vreede wilde laten passeren; en soo hy het niet deed, dat het haer alle het leven soude kosten: sy sochten hem daer toe te beweegen met alderhande redenen, seggende dat 'er soo veel vrouwen en arme kinderen waren, ende dat hy doch haer leven geliefde te verschoonen: maer in plaets van haer iets daer van toe te staen, gaf hy haer quaedt bescheydt, verwijtende haer dat sy flaeuwhertige waren, en indien sy haer Kasteel soo wel bewaert hadden voor het inkomen van de Rovers, als hy het meende te bewaren voor het uytkomen, dat sy daer soo licht niet ingekomen souden hebben; ende dat hy op geenderhande manier gesint was om het | |
[pagina 182]
| |
Kasteel op te geven, noch eenige opening aen de Rovers te laten om uyt te komen; maer ter contrarie soude hy haer altemael sien in de grondt te schieten, en dat het sijn Kasteel was, dat hy het selfde op sijn vyandt ghewonnen hadde, daerom konde hy daer mede doen al wat hem goed dacht tot voordeel van sijn Koningh, ende tot behoudinge van sijn eygen eere. De Spanjaerden quamen weder heel mistroostigh aen boort van Morgan, hem alles verhalende dat Don Alonzo haer geseydt hadde. Morgan gaf haer tot antwoordt, dat hy wel middel vinden soude om uyt te komen. Ondertusschen vond Morgan goedt, dat de buyt daer soude gedeelt werden, alsoo der omtrent die plaets geen Rendevous was, ende de naeste plaets, die men hadde, dat was het Eylandt Espagniola, en dat 'er ondertusschen, eer men daer kost komen, licht een storm konde komen, die haer van malkanderen mocht doen afraecken, en die de buyt mede hadden, souden d' andere misschien niet soecken om haer part te geeven. Het geldt wierdt dan by een gebracht, als mede de juweelen, en het gewerckt silver, ende men bevond dat 'er in waerde was twee hondert en vijftigh duysent stucken van achten, sonder de andere goederen, en slaven. Dit wierdt eerst gedeelt onder alle de Scheepen, naer het volck datse hadden, en de Scheepen deelden weder onder haer Equipagie of scheepsvolck: ende om dat alles in oprechtigheydt soude toegaen, wierd'er een Eedt gedaen, dat men de waerdy van geen een schellingh achtergehouden hadde, het zy van goudt, silver, juwelen, paerlen, kostelijcke gesteenten, als Diamanten, Smaragden, en Bezar-steen. Morgan deede eerst den Eedt op de Bijbel, en daer na volghden sy alle tot de laetste man toe. Ga naar margenoot+ Als de buyt nu gedeelt was, moest men middelen soecken om uyt de Bay te komen, sy resolveerden dese Krijghslist in 't werck te stellen. Dien dagh, doense 's nachts wilden uytloopen, embarqueerden sy veel van haer volck in Canoes, gelijck of sy hadden willen landen, ende gingen aen de strandt onder eenige boomen, die daer waren; doen gingh het volck op haer buyck neder liggen in de Canoes, en quamen soo aen boort, sonder dat men meer als drie of vier mannen konde sien; dit deden sy uyt | |
[pagina 183]
| |
alle Scheepen tot verscheyden reysen, soo dat de Spanjaerden vast meenden dat de Roovers by nacht haer Kasteel souden komen met stormladders beklimmen, en inneemen, sy maeckten groote toestel om het aen de landtkant te defendeeren, en brachten al het geschut aen d' overzijde. Doen het nacht was, scheen de Maen heel licht; alle de Rovers waren gereedt, lichten haer anckers, en setten haer zeylen op, ende lieten 't alsoo met de stroom door drijven, tot datse onder het Casteel quamen; doen setten sy alle de zeylen by, en liepen met de landtwindt, wat sy loopen konden, het Kasteel voorby. De Spanjaerden brachten terstondt een deel van haer geschut aen de zeekant, maer de Rovers waren meest gepasseert, soo datse weynigh schade kreegen. De Spanjaerds dorsten oock al het geschut aen de zeekant niet brengen, vreesende, dat terwijlen sy aen de zeekant doende waren, d' andere aen de landkant gekomen souden hebben, om haer te overvallen. 's Anderen daeghs stuerde Morgan een Canoes naer het Kasteel, om eenige gevangens te lossen, die de Spanjaerden onder de dooden gevonden hadde, die gaven sy weder; en Morgan gaf een barque aen alle de gevangens, en liet haer loopen, behalven de Ostagiers van Gibralter, die niet gelost waren. Morgan wilde haer oock niet laten gaen, op dat de Spanjaerden op een ander tijdt daer een exempel aen souden hebben: hy schoot oock seven schooten voor het Fort, maer wierdt niet beantwoordt. Die selfde dagh zeylde Morgan omtrent de halve Bay, ende 's ander daeghs wierd hy bevangen van een storm, komende uyt den noordoosten; hy gingh met sijn Vloot ten ancker op vijf vadem water, maer de Zee was soo omgeroert, dat de anckers niet kosten houden, soo dat gedwongen wierden Zee te kiezen, eenige wierden leck, soo datse in groote noodt waren, want by de Spanjaerden was voorwaer geen quartier; en indiense aen d' ander zijde in de handen der Indianen vervielen, daer was alsoo weynigh quartier voor haer. Eyndelijck, begon de windt te leggen, na dat sy veele dagen in seer groote noodt hadden geweest. Terwijl Morgan goede buyt gekreegen, en groote victorie op de Spanjaerden bevochten hadt, wierden ter contrary sijn medemackers, die by Cabo de Lobos van hem afgescheyden waren, | |
[pagina 184]
| |
om den Engelsman te gaen plonderen, geweldigh geslagen aen Comanago, op de Kust van Caraco. Sy waren gekomen aen de Rendevous van het Eylandt Savona, maer hadden den brief van Morgan (die hy aldaer in een Potiche gelaten hadt) niet gevonden, en niet wetende waer Morgan na toe gegaen was, so resolveerden sy selver een plaets te attaqueeren. Sy bevonden haer omtrent vier hondert man sterck, met vijf Scheepen en een barque: en maeckten tot hooft van haer een seeker Capiteyn Ansel, die sich wel gedragen hadt in het inneemen van Porto Villo. Na datse een Hooftman of Admirael gemaeckt hadden, resolveerden sy onder malkanderen om de Stadt Comanago te attaqueren. Comanago is geleegen aen de vaste Kust van Caraco, omtrent sestigh mijlen bewesten het Eylandt Trinidad, noorden en zuyden van het Eylandt Tortilla. Daer komende, setten sy haer volck aen landt naer gewoonte, en sloegen eenige Indianen die aen de strandt waren; maer doense in de Stadt quamen, wierden sy rondtom besingelt van de Spanjaerden en Indianen, soo datse geen gedachten op buyt kosten hebben, maer om middelen te soeken om op haer Scheepen weder te komen; evenwel sloegen sy met een goede resolutie daer door, en quamen weder in haer Scheepen, maer soo compleet niet alse daer uyt gekomen waren, want sy lieten daer wel hondert man leggen, en noch wel vijftigh ghequetsten, die sy mede hadden: ende doen sy weder in Jamaica quamen, schooren die geen, die in Maracaibo met Morgan geweest waren, de geck met haer, vragende of men in Comanago oock munt sloegh.
Eynde van het Tweede Deel. |