Den kerstelicken ridder

Een seer profijtelijck boecxken, seer nudt ende oorbaerlijck wesende voor allen Christen gheloovighe menschen

Besluyt des Boecx.

NV meucht ghy sien mijn alder liefste Vrient wat breede ende diepe materie dattet is, alle ander sonden met aldusdanighen maniere te ondersoecken, waerom dat wy dat hier mede een eynde maken willen, ende wat also voort te ondervinden is, dat laten wy staen op uwe cloecheyt ende neersticheyt, want het onse opset niet en heeft gheweest, dat wy (als wy begonnen hebben) alle manieren van sonden af te raden niet onderlinge berispinge ende leeringhe, ende te vermanen die deuchden die de sonden teghen zijn. Ick hebbe alleen ghewilt (dat ick vermoede u genoech te wesen) u te bewijsen een manier ende een eenige conste des nieuwen strijts, waer mede dat ghy u bevestighen sout mogen teghen die sonde des ouden levens, welcke sonden daer altemet weder begint te wassen. Ende also als wy sommige sonden geset hebben om eenige bewijsinghe, also suldy u oeffenen in allen, ende bysonderlinghe inde sonden in welcken dat ghy wetet dat u natuer of ghewoonte ws levens toe geneycht is: Ende teghens dese sonde moeten wy vast in onse herten schrijven alsulcke insettinghen ende remedien datse niet weder na oude gewoonten werden vernieut: Als teghen die sonde des achterclaps, onnut, sprekens, haets, gulsicheyts ende deser gelijcke: Dit zijn alleen de vyanden der Ridderen Christi, tegens wiens oploop ende aenvechtinge wy moeten eerst vast onse hert bevestigen ende beschermen met gebeden, sententien der gheleerden, ende met de leeringe der heyligher Schrift, ende met exempelen der goeder menschen: Tot alle dese sal seer behulpelijc wesen dat lesen der heyligher Schrift. Om dese voorschreven leeringhen u te schrijven heeft my de broederlicke liefde toe ghebracht, op dat ick na mijner macht soude vestigen ende behulpelick wesen uwen heylighen opset, ende dat hebbe ick so veel te geringer, ende met meerder haest ghedaen, want ick seer vreesde dat ghy gecomen ende gevallen soudet moghen hebben inde ydele

[p. 98]

Geestelicheyt der Monicken, die daer eensdeels, om haer profijt ende winninghe, ende eensdeels met groote liefde (maer die en is niet nae de wetenheyt) ommegaen ende omloopen de Aerde ende de Zee, ende als sy eenen vinden die zijn leven gheerne soude beteren, dien arbeydense terstont om een Monick te maken met de alder oneerbaerste vermaninghe, met dreyginge ende smeeckinghe, anders niet dan of buyten de Monincx cappe geen Geestelick leven en ware: Ende na dat sy zijn herte vervult hebben met clare wroegingen ende met onsegghelijcke prickelen, soo dwingen sy hem te onderhouden sommige menschelijcke insettinghen, ende de onsalige te brengen inde oude Jootschap: Ende sy leeren meer beven ende vreesen dan lief hebben. Monick te wesen en is gheen goedertierenheydt, maer een manier des levens, profijtelick of schadelick, na elcx geschickenisse ende gesteltenisse des lichaems ende verstants, waer toe dat ick niet en rade, noch oock af en rade, maer met desen vermane ick ende gheven u te kennen dat ghy de goedertierenheydt niet en wilt setten in spijsen, of in drachte der cleederen, of in eenige sienlicke dingen maer in dat geen dat wy nu hier voor gheschreven hebben. Ende in wien dat ghy vint dat waerachtighe beelde Christi, daer wilt u conversatie mede hebben: Ende als yemant by u is daer ghy niet beter af soudet moghen worden, so gaet heymelicke buyten dat hy wesen der menschen, ende wilt sprake houden met de heylige Propheten, met Christo ende zijn Apostelen, ende bysonder wilt S. Paulus Brieven altijdt in uwe handen hebben: Ende int herte s'nachts ende daechs, op dat ghyse van woordt te woordt meucht van buyten weten. Lieve Broeder desen abreyt heb ick om uwen wille aenghenomen, op dat ick u soude moghen wijsen als met eenen vinger den cortsten ende bequaemsten wech te comen tot Christum: Daerom dat ic Jesum Christum bidde (als ick hope) ws goeden opsets bystant, dat hy goedertierlicken gewaerdigen wil uwen saligen voornemen te hulpe te comen, ende dat hy u zijn gaven wil vermeerderen ende volmaken op dat ghy groot ende out meucht worden in hem, ende comen alsoo tot een volcomen leven. Blijft ghesondt in Christo mijn hertelijcke liefste broeder ende vrient, die my nu veel liever ende blijder zijt dan te voren.