De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 18. Brieven 2516-2750

2725 Van Ambrosius Pelargus
[Freiburg, ca. september-oktober 1532]

Ambrosius Pelargus groet Erasmus van Rotterdam zeer hartelijk

Aan je brief waarmee je de Augustinus terugvraagt,^1. die naar mijn idee allang mijn eigendom was geworden, merk ik dat je je niet over een of ander hardnekkig misnoegen heen kunt zetten. Maar ik hoor dat het je natuurlijk geërgerd heeft dat ik je pennenvruchten neerhaalde en er minder waarde aan hechtte. Ik ontken echt niet dat ik, toen ik de eerste keer die brief zag waarin je me zwartmaakt, zo woedend was, dat ik bijna had besloten nooit meer een blik op die werkjes van je te werpen. En misschien heb ik toen in drie woorden (zoals dat heet)^2. iets van mijn gevoelens laten blijken. Maar wanneer iemand zegt dat het weinig scheelde of hij had zich voorgenomen je pennenvruchten niet meer aan te raken, dan heeft die persoon zich het in elk geval nog niet voorgenomen. En wanneer iemand al vastbesloten is de boeken van een willekeurige auteur niet meer aan te raken, dan heeft die persoon niet meteen minder achting voor de pennenvruchten zelf. Ik had toen niets beslist en had altijd een zeer hoge dunk van wat je in doorwaakte uren schreef, ook al bevalt niet alles van je in die mate dat ik vind dat het een wit steentje moet krijgen.^3. Hoe heeft dus een dienaar of leerling van je durven vertellen dat je werkjes door mij van minder waarde geacht werden? Zelfs al zou iemand iets dergelijks ontglipt zijn, zoals bij mensen die wat opvliegend zijn pleegt te gebeuren, ik had werkelijk niet gedacht dat jij, met de gematigdheid die je eigen is, om een wat bittere opmerking, die iemand met minder zelfbeheersing er toevallig in zijn verontwaardiging uitgooide, zo boos zou worden als, naar ik merkte, het geval was. Maar kom, mijn beste Erasmus, hier

1. Brief 2724.

2. Adagia 3384.

3. D.i. goedkeuring verdient; zie Adagia 453.

[p. 376]

vraag ik je bij jezelf na te gaan wiens klacht rechtvaardiger is, wie met meer recht boos is op de ander. Ik ben door jou flink geschoffeerd en bovendien als eerste. Wat mij betreft zou ik niettemin graag willen dat we wat er wellicht nog aan bitterheid en wrok aanwezig is, uit ons geheugen wissen en er niet meer aan denken. Dat zal goed voor ons en ons beider reputatie zijn. Baer, vriendelijk als hij is, en ons allebei goedgezind, betreurt het ten zeerste dat deze kwestie zich voordeed. Niettemin vraagt hij rustig te blijven; hij zal zorgen dat het tussen ons goed komt, als dat wolkje van vijandigheid, wat het ook mag zijn, eenmaal weggenomen is. Ik beloof hem graag dat te zullen doen, maar op deze voorwaarde, dat jij me in een van je brieven rehabiliteert door mijn naam op een eervolle manier te vermelden. Ik heb er in elk geval erge spijt van dat ik in al te bittere bewoordingen lucht gegeven heb aan mijn gevoelens. Ik vraag je in de naam van Christus, vergeef me wat ik in dat opzicht misdaan heb. Ik zal niet dulden dat er van mijn kant iets ontbreekt wat dient tot herstel en behoud van de eensgezindheid.

Het ga je goed.

Ik zal in de namiddag naar je toe komen, als dat goed is. Want er is iets wat voor jou belangrijk is om te weten, maar wat ik beter voor een gesprek kan bewaren. Nogmaals, het ga je goed.