De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 14. Brieven 1926-2081

[p. 318]

2069 Van Daniel Stiebar
Parijs, 18 oktober 1528

Gegroet. Ik zie dat ik juist en anders dan ik dacht verstandig heb gehandeld. Want toen ik onlangs bij u vertrok zei ik dat ik uwe excellentie niet zou schrijven, voordat u had beloofd dat u al mijn barbaarse taalgebruik door de vingers zou zien. Als deze overeenkomst niet was gesloten, zou, toen ik eraan dacht uwe excellentie te schrijven, een zeker schaamtegevoel mij volledig hiervan hebben afgeschrikt. Maar omdat bij mij de gedachte aan de overeenkomst en aan uw onuitsprekelijke vriendelijkheid en welwillendheid jegens mij opkomt, blijft er van het schaamtegevoel niets over. Meestal gebeurt het dat wanneer eenmaal de teugel van de schaamte is afgeworpen, men zich niet langer schaamt. Zo zal ook uw vriend Stiebar, vertrouwend zoals ik zei op uw vriendelijkheid, niet bang zijn om al wat hem voor de mond komt eruit te flappen.

Er is geen reden, zeer illustere Erasmus, u met veel woorden over onze reis^1. lastig te vallen. Wij allen en ieder voor zich bereikten door Gods welwillendheid gezond en wel Parijs. Tijdens de hele reis kregen we met iets vervelends te maken: omdat mijn dienaar niet aan de inspanningen was gewend kocht ik een klein paard voor vijf kronen. De rest verliep heel voorspoedig. De temperatuur was heel gematigd en we zijn niet zwaar geteisterd door het nadeel van kou, hitte en regenbuien. In het deel van Frankrijk en Lotharingen waar wij doorheen reisden, hebben naar men zegt rovers geen mogelijkheid aan te vallen. Wij hebben in elk geval geen schade opgelopen. Wat Philippus en mij betreft is de reis op deze wijze heel voorspoedig verlopen. Hoewel wij door de lange reis enigszins vermoeid waren, is dit toch door andere voordelen goedgemaakt. Philippus heeft zich tegenover mij en mijn medereizigers zo gedragen dat ik nu niets anders te wensen heb dan een mogelijkheid hem van mijn kant een wederdienst te bewijzen. Ik leef hier bij een kapper om toch enigszins Frans te leren. Hoewel ik zijn verhalen niet begrijp, geven ze mij zoveel plezier, dat ik daardoor bijna sterf van het lachen. Intussen heb ik besloten mijn jongens^2. in een tredmolen te plaatsen. Want in de school die men het Collège de Sainte-Barbe noemt, malen ze nu hun portie.

Voor het moment heb ik voldoende verteld over mijn reis en de manier waarop ik mijn leven heb geregeld. Wat moet ik zeggen over uw genegenheid voor en uw bezorgdheid om mij? Ik mag sterven, Erasmus, als ik met een paar

1. Naast Stiebar namen zijn dienaar Lorenz, Philippus Montanus en een verder onbekende broer van Anton Bletz deel aan de reis; zie ook brief 2065.

2. Niet zijn medereizigers, maar mogelijk een groep voor wie hij in Parijs moest zorgen.

[p. 319]

woorden kan weergeven dat ik besef hoeveel ik uwe excellentie vanwege uw ongehoorde vriendelijkheid en welwillendheid ben verschuldigd. Neemt u van me aan: zoals ik het als het toppunt van geluk beschouwde dat ik met een van de belangrijkste filosofen vertrouwelijk ben omgegaan, zo reken ik het juist tot mijn grootste ongeluk dat ik noodgedwongen zo snel bij u moest vertrekken. Maar wat zou men kunnen doen? Men moet zowel voor de tijd als voor het lot zwichten. Wat kan ik verder zeggen? Niets, mijn beste Erasmus, behalve dat het mijn innige wens is dat u ervan overtuigd bent dat ik mij naar beste kunnen zal inspannen om u ervan te overtuigen dat ik uw gunstige gezindheid tegenover mij, die ik eens bij u thuis heb ervaren, niet vergeten ben. Want bij mij heeft duidelijk de mening postgevat, dat wij aan degenen die onze geesten met literatuur en deugdzaamheid hebben gevormd en ons oprecht zijn toegedaan, alleen met wederzij dse genegenheid onze dankbaarheid kunnen tonen. Niet alleen zal ik nooit ophouden u uit de grond van mijn hart te vereren en aan u gehecht te zijn, maar ik zal ook ervoor zorgen dat wanneer hiernaast mijn bescheiden vermogen wat kan bijdragen, ook dit gebeurt. Ik verzoek u mij die u kort geleden onder uw vrienden hebt opgenomen, op die plaats te laten staan. Het ga u, sieraad van de letteren, goed.

Parijs, 18 oktober 1528

Uw toegenegen Daniel Stiebar

Een van de opdrachten van De Brie aan Philippus was om zelf met eigen woorden u hartelijk te groeten. Door een zware koorts was het hem nu niet mogelijk u te schrijven. Ik schrijf dit in opdracht van Philippus. Hij zou zelf schrijven, als zijn brief^3. al niet was verzegeld.

3. Brief 2065.