De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 6. Brieven 842-992

[p. 154]

904 Van Lambertus Hollonius
Bazel, 5 december 1518

Lambertus Hollonius groet Erasmus van Rotterdam, de grootste op het gebied van de letteren

Op 30 november schreef ik u, zeer geëerde heer, een brief via een voerman uit Luik; daarom zou het overbodig zijn te herhalen wat ik daarin schreef, om opgewarmde kool^1. te vermijden. Maar omdat niet duidelijk is of u die heeft ontvangen of niet, leek het me goed in een paar woorden de hele zaak te resumeren. U moet dus weten dat ik die kanunnik uit Aken, bij wie u uw zwaard had laten liggen, niet heb kunnen vinden, omdat hij, naar men zei, naar Rome is vertrokken en zijn dienaar ook niet aanwezig was. Desalniettemin zei de kannunik Leonardus^2. aldaar dat hij zou zorgen dat u hem terug zou krijgen. In Bedburg heb ik, omdat de graaf^3. afwezig was, de brief aan zijn beheerder gegeven. De rest kunt u lezen in mijn brief aan Barlandus.

Ik ben voor de drukker Froben gaan werken, die mij op aandringen van Rhenanus, zoals ik overal zeg, graag heeft aangenomen. Uw Jacobus^4. draagt zorg voor het vernieuwde Nieuwe Testament; het is gevorderd tot aan de brieven van Paulus, die nu gedrukt worden. More's Utopia nadert de voltooiing. Daarop zal het werk van Zasius volgen, waarvan u, geloof ik, bij uw vertrek hiervandaan een voorproefje kreeg van Bonifacius Amerbach.^5. Hier grijpt de pest om zich heen, die Menard^6. van ons wegnam, mijn metgezel en bovendien collega; daarover schreef ik uitgebreider aan onze vriend Rutgerus.^7. Froben stuurt een werk van Luther,^8. een werkelijk christelijk theoloog, maar gehaat bij al die strenge of liever bijgelovige lieden die voor theoloog spelen. Het valt niet te beschrijven hoe hij bij de liefhebbers van de studie in de smaak valt; mij althans, volstrekt onbeduidend persoon, gaf hij geestelijke vrijheid, terwijl ik daarvoor een slaaf was van de onbezielde regeltjes van de ceremoniën. Wat een gelukkige mensen zijn wij, die in een tijd

1. Adagia i, 5, 38.

2. Leonardus Priccardus.

3. Hermann von Neuenahr.

4. Jacobus Nepos.

5. Zie brief 862.

6. Hollonius was samen met Menard van Hoorn naar Bazel gegaan.

7. Rutgerus Rescius.

8. Waarschijnlijk de Resolutiones disputationum de virtute indulgentiarum, samen met enkele andere werken gedrukt door Froben in oktober 1518.

[p. 155]

leven waarin zowel de letteren als het christendom herboren worden op uw aanwijzing, onder uw leiding en door het werk dat u volbrengt!

De bisschop van Mainz, kardinaal sinds twee maanden, is gestorven, een kostelijke prooi voor de leeuw.^9.

Zie hier een onverzorgd en rommelig briefje. U zult het voor lief moeten nemen en het me vergeven als u zich ergens aan mijn beuzelingen stoorde. Ik beveel me nadrukkelijk bij u aan en verklaar mezelf aan u toegewijd. Het ga u goed, vader van de letteren.

Bazel, 5 december 1518

Beatus doet u de groeten, en ook Basilius,^10. en Froben en zijn vrouw; allen bidden om uw welzijn. Johannes Oecolampadius verwierf vorige week het doctoraat in de theologie en begaf zich daarop naar Augsburg, waar hij de publieke functie van predikant vervult. Nogmaals, het ga u goed.

Toen ik op het punt stond de brief te verzegelen, vroeg uw Jacobus me meteen ook te schrijven wat hijzelf zou schrijven als hij tijd had gehad, namelijk dat de levens van de evangelisten in het Testament alleen in het Grieks zijn afgedrukt;^11. ook dat alleen Bruno^12. moeite doet voor de correctie, dat Basilius niets doet; dat hij zich daarom verbaast dat u hun niets schreef. Nogmaals, het ga u goed.

Dezelfde u zeer toegewijde Lambertus Hollonius uit Luik, eigenhandig geschreven.

Aan het sieraad van de letteren en alle geletterden, Erasmus van Rotterdam, zijn meest geliefde leraar. Te Leuven.

9. Dit is paus Leo x. Het bericht over de dood van Albrecht van Brandenburg is onjuist. Wil Hollonius soms met ‘fato concessit’ iets anders uitdrukken?

10. Basilius Amerbach.

11. De nieuwe editie bevatte de levens van de evangelisten zowel in het Latijn (Hieronymus) als in het Grieks (Sophronius).

12. Bruno Amerbach.