Reken vooral niet op volledige opsommingen van merkwaardigheden, noch op beschrijvingen van al hetgeen aan mijn oogen voorbijgaat.
Voor het eerste verwijs ik naar de reisboeken over Spanje; wat het tweede aangaat komt het mij voor, dat er van het BEschrijven tegenwoordig al meer dan genoeg misbruik wordt gemaakt.
Brieven zijn geen romans of novellen, maar toch geldt ook voor hen de leer door Lessing in zijn Laocoön neêrgelegd.
Nu weet ik, dat men den blik kan laten rondzwerven en op deze wijze één enkelen totaal indruk ontleden in vele op elkander volgende gedeeltelijke indrukken. Nogtans vergt men dan dikwijls te veel van zijn lezer, en wanneer deze de deelen niet weder tot een geheel samenstelt, hetzij omdat dit werk hem verveelt, hetzij dewijl het hem onmogelijk is, dan mag de schrijver zijn arbeid als volkomen mislukt beschouwen.
Mijn streven zal wezen indrukken - zij 't oppervlakkige, onvoldoend gecontroleerde - onder woorden te brengen; mijn wensch is, dat het u ten slotte te moede moge zijn, als hadt ge, lang geleden, de reis zelf gemaakt, en het toen aanschouwde nu weder met mij eens besproken.
MARCELLUS EMANTS.