Haerlems belegerings treur-blij-eynde-spel
(1619)–Govert van der Eembd–
AuteursrechtvrijVerklaringh.
Ga naar margenoot+Het langh-ghestreden word nu t'eene-mael versoent,
Den Spangiaert met de mond vergheeft der Borgh'ren doent,
Des dats' een somme gelts (tot soen-gelt) moeten schaffen:
Of dat mens' met de dood sou wreedelijcken straffen.
De Knechten blijven op ghenaed' en onghenae
Des Fred'ricks in de Stad; of sullen sonder schae
Te lijden aen haer lijf de Stad moghen verlaten,
Indien sy hun gheweer daer binnen willen laten.
Dit noodighe verdragh, ghesmeed dus inder haest,
Den eenen moedight en den and'ren maeckt verbaest,
'tGhewoel des volcks loopt toe, en heeft seer knap vernomen,
Dat hare Hoofden van't bespreck sijn inghekomen.
Binnen.
Bordet, met sijnen knecht, dit ghehoort hebbende, spreeckt:
Bordet.
Ha droevighe gherucht! hoe perst dit my 'tghemoed!
Ah welcken over-last den tijdt mijn ziele doet
Is God alleen bekend: sal ick op de ghenade
Des vyands blijven, die my komen sou te spade?
Elaes, welcke ghenaed verwacht ick doch van haer?
Te sterven door het swaerd? Laes, dat soud' worden waer.
Want dit by hun voor een ghenaed' word ingheswolghen;
Doch 'tsal in mijn ghemoed soo sacht niet konnen volghen;
Neen, neen, gheen Spangiens roem verval op mijnen kop,
Mijn dood en sal niet staen in hun ghenade-strop.
Den Boos-wicht sal gheen trots noch schennis aen my drijven,
Ha Mannen! welcke daed! verkoopt ghy soo dijn lijven
Voor ydele beloft? voor een soet segh-woord ja?
'tWelck sy be-eeden nu, en spotten achter na
Met al hun eeden en schijn-vast-ghegroude reden.
Ah Borgh'ren dit'is mijn loon: hier voor heb ick gheleden
Des uyt-tochts droeve schrick, als ick den Spangiaert stack,
En stapelde de do' onghehoopt pack boven pack?
Dit's voor den hongher dan soo duldelijck verdraghen?
Dit sy den loon dan voor mijn diep-ghewonde slaghen
Soo menigh-mael ontfaen: dit's voor het bloedigh sweet
'tWelck (druppelende) my uyt 'tnare lichaem spleet,
| |
[Folio E iijr]
| |
Doen in de laetste storm ick met bebloedde handen
Het eerste schricken bracht in d'alghemeyn vyanden,
Doe ick niet eer in rust en sachtlijck trecken liet
Voor my was volle wraeck aen koppen thien gheschied.
Eyndlijck, dit's voor mijn dienst, die ick Orangiens sone
Ghesworen en be-eed heb aen sijns Princen Kroone,
Dat nimmer van mijn zijd' dit swaert soud' zijn gheruckt,
Of sy, of wy, en waren t'eenemael verdruckt.
Nu sal ick dan ghenaed van sulcken een verwachten,
Die my (met recht oock) moet voor sijn dood-vyand achten!
Ha, hooghe Hemel-God! 'tgheschiede nimmermeer;
'kHeb veel te langh ghestre'en voor 'tLand en 'sPrincen eer,
Dan my dus knechtelijck als Slaef te laten binden,
Om de beloofde gh'naed door 'tswaerd te moghen vinden.
Wel aen dan, trouwe Knecht, die nu dus langhe hebt
Een lieve smaeck en vreught in 'sMeesters dienst gheschept,
Die my op't briesschend' paerd den vyand saeght besteygh'ren,
Wilt my dit laetst versoeck en bede doch niet weygh'ren,
Door-schiet my met dit Roer, en helpt my aen de kant,
Soo vrijd gh'uws Meesters ziel uyt 'svyands boose hand.
Wat suft ghy? vat het aen; treed toe en zijt kloeck-moedigh.
Knecht.
Eerwaerdigh Heer, die saeck is veel te wreed en bloedigh.
Bordet.
Soo ghy my nochtans noyt yets hebt gheweyghert, sult
Ghy my dees laetste beed' verblijven in mijn schuld?
'kBetrouwt u nimmermeer: vat aen, volbrenght mijn willen.
Knecht.
Elaes, 'tghemoed en sou sich nimmer konnen stillen.
Bordet.
V Knechtschap (door mijn wil) ontschuldight dese daed.
Knecht.
Waer henen dan met my?
Bordet.
Ter Poorten heen uyt gaet.
Den vyand neemt gheen merck op slecht-ghekleede Luyden.
Knecht.
Ah Heer, mijn hert de daed gantsch anders weet te duyden.
Bordet.
Indien ghy weygh'righ blijft, soo treed ick selfs in't werck.
Knecht.
Hoe noode neem ick't aen.
Bordet.
Neemt maer u ooghe-merck
Dat ghy in't slaep des hoofts my mooght ghewislijck raken,
Dees Deken deck' mijn hooft; terwijlen mooght ghy maken
Dat u 'tgheladen Roer doch weygh'righ blijve niet.
Dan, toeft een weynigh, 'twijl 'tghebed tot God gheschied.
‘Al-moghend' eenigh God, die in het Land des vreden
Ga naar margenoot+Bereyd te halen zijt dijn aenghewassen Leden,
Erbermt u mijnes stands, vergheeft my dese daed,
En wat meer in het boeck des schulds gheschreven staet.
Dijn Engh'len gheeft bevel mijn ziele te gheleyden
By dy, o heyl'ghe God, om eeuwigh daer te weyden.’
Nu dan, ick maeck my reed', en bidd' God, dat u stand
Werd beter, als de mijn: 'kvergheeft u, daer's mijn hand.
| |
[Folio E iijv]
| |
Het kleyne dat ick heb zy alles 'tuwen loone.
Knecht.
Ah, eeuwelijck vaert wel, ghy braven Ridders sone.
Don Frederico. Noircarmes.
Nu zijn de Droesen ons, men is gheen Kett'ren schuldigh
Te houden noch beloft noch eeden menighvuldigh
De Moeder d'heyl'ghe Kerck vergheeft licht dese daed,
Indien de sake maer tot haren voordeel gaet.
Men doe de Borgh'ren knap 'tbeloofde gelt op-brenghen,
Want geenigh uyt-stel kan mijn wraeck-gier hert ghehenghen,
Eer dat mijn grimmicheyd (verbittert door den haet)
De Ketters t'eenemael met eenen woorde slaet.
Noircar.
Signor ghebied' ons maer, wat hem belieft sal schieden,
tKrijghs-volck ghemoedight is haer hooghste hulp te bieden.
Don Fr.
De Hoofden deses Krijghs ghevanghelijcken vat.
De Borgh'ren roept te saem op't Raed-huys deser Stadt:
By een de Knechten laet in Kerck of Klooster komen:
Bestelt ghy dan dat hun 'tgheweer werd' af-ghenomen;
'kWil niet dat yemand sal vertellen na dees daed
Hoe't in't verwoeste Haerlem met den Krijgh'ren staet.
'tHert heeft besloten, dat een grooten hoop ghehanghen
Sal worden: en onthooft de Hoofden, u Ghevanghen;
Op dat het dooden voorts my niet te veel en kost',
Besteed een deel in't Meyr den Vissen inde kost.
De Walen, Duytsen, noch Bourgoense, die oyt waren
Te Bergh in Henegou gheweest, derft ghy niet sparen,
Niet een oock, dat's mijn wil: gaet, dat het werd' volbrocht.
Noircar.
'kHeb rijpelijck en met goed overlegh bedocht,
Het geld den Borgh'ren (als hoogh-noodigh) af te dringhen,
Op datse (uyt-gheput) bet na ons fluyten singhen.
Don Fr.
Dat maer het Krijghs-volck af-gheveerdight word' in haest,
Want 'thert vol gramschap sweeft, en steeds om wrake raest.
Noircar.
'kWilt alles vaerdigh, oock van daegh noch schieden laten:
De gaeuwigheyd gheeft nut, en kan vaeck grootlijcks baten.
Don Fr.
Dat my de tijdingh dan volkomelijck des saecks
Ghebracht werd', want hier in heeft 'therte veel vermaecks.
|
|