De Amsterdamse boekhandel 1680-1725. Deel 4. Gegevens over de vervaardigers, hun internationale relaties en de uitgaven N-W, papierhandel, drukkerijen en boekverkopers in het algemeen

[p. 202]

Corff (Hendrik) 1647-1711

Ged. Nieuwe Kerk 24-11-1647, begr. Nieuwe Kerk 9-2-1711 (4de kl.), zoon van Hendrik Corff, kassier, en Trijntie Brandenburg, ondertr. kerk op acte van Leiden 31-8-1674 Catharina Ardinois, geb. Leiden.

In 1672 stond Hendrik Corff nog alleen borg voor de boekbinder Boudewijn de Prijs (KS 568). Sinds 1674 vinden we hem steeds in compagnie met Paulus Gijsbertz, die in 1676 zijn zwager zou worden. Blijkens de peil en het kohier van 1674 woonden Hendrik Corff en Paulus Gijsbertz toen tezamen op het Water in de Gecroonde Hoop. In compagnie werden zij ook genoemd als goede mannen in 1677, 1683, 1688 (hun adres was toen op het Water bij de Vrouwensteeg), 1694 en 1704; in 1710 was Hendrik Corff alleen goede man. Op 18-12-1676 werd Hendrik Corff als papierverkoper poorter. Zoals gebruikelijk handelden zij ook in andere goederen, o.a. soldatenrokken (adv. A.C. 6-11-1674), snaphanen (N.A. 5262 not. van Sevenhoven 23-2-1691) en als bevrachters van zout (N.A. 5302 not. van Sevenhoven 7-12-1691) en zoals we zullen zien op Moscovië.

In oktober 1703 kwamen Corff en Gijsbertz in financiële moeilijkheden. Dit faillissement werd echter buiten de Desolate Boedelskamer afgehandeld. Op 3-10-1703 gaven de volgende crediteuren voor not. Lansman een vrijgeleide van zes maanden: Barent Albrinck, F. Ardinois voor Adriaan den Oosterlingh en voor Jacob Heyns, A. Boom voor de wed. Wessel Kluppel en voor Willem Beyts, David van Nievelt voor Anna Caffart, Isaak Schelte, Hendr. du Rieu, Paulus Stegman, Jan de Vries de Jonge, Barent van Lochem, Egbert Thesingh voor de Erven van Abraham en Nic. Intes, Isbrant Bruyn d'Jonge, Jan van Karnebeek, Casparus Raket, Josias Raket, Hendrik Domna voor zijn vader Pieter Domna, Jacob Lansman voor zijn zuster Anna, wed. Ds Joh. Visscherus, Evert Doede, Jean le Breton, Jan d. Tagh, Cornelis Salomon, Baert Cornelisse Veen, Pieter van Eyk, Jacob van Lennep, F. Overschie voor Jan van Ghesel, Jacob van Cralingen, Hieronymus van Alphen, Jaques Dupeyrou de Jonge, J. Cleyburgh wegens zal. de wed. Schippers, Jan de Haas voor de raadsheer van den Broek, Jan Schut, Jan Bruyn, Jacob en Cornelis Honig, Gerrit Tuile(?), Isaac Teyler en Willem van der Voore, Pieter Verhamme, Albertus Verhamme, Abraham Verhamme, Lodew. en Corn. Vermeulen, Gillis van Hoven, Mathijs Simons, Jan van Staden, Reynier Couterier, F.G. Kestner, Jan Aertsen, Harmanus Put en Goosen Tips voor Metje Noot, wed. Winant Tips te Keulen, erfgen. van Barbara Tips, wed. van Philip Coning. (N.A. 4719, 551). Op 10-10-1703 machtigden zij allen (Jacques Dupeyrou de Jonge was hier niet bij, daarentegen drie anderen en wel de wed. van Pieter Edens, Hodshon en van de Graaff, Abraham du Mortier, en tenslotte Jan d. Tagh ditmaal voor Jan d. Tagh en Huysduyn) enkelen uit hun midden een accoord aan te gaan van niet minder dan 22% (N.A. 4719, 553). Op 24-12-1703 kwam het accoord tussen Corff en Gijsbertz en de geautoriseerden uit de crediteuren, Egbert Thesingh, IJsbrand Bruyn de Jonge, Jan de Haas, Casparus Raket en Paulus Stegman voor not. Lansman tot stand (N.A. 4719, 537), waarbij de eersten op zich namen 30% (het totaal bedrag wordt niet genoemd) te betalen in drie termijnen van vier maanden te beginnen na 15-12-1703. Indien Corff en Gijsbertz tot beter staat geraakten, zouden zij in gemoede met hun crediteuren handelen, echter nooit kunnen worden aangesproken. Als onderpand kregen de crediteuren alle goederen, die Corff en Gijsbertz uit Moscovië verwachten of in geval van schade de assurantiepenningen. De crediteuren zouden de huishuren en 100ste penningen etc. betalen en kregen als onderpand het papier in het pakhuis op de Brouwersgracht, waarbij uit het huis van Corff nog zoveel papier gebracht zou worden als crediteuren voor hun securiteit nodig oordeelden. Corff en Gijsbertz mochten hiervan telkens voor f 1000. - papier weghalen, mits dit direct betalende. Indien de 2de termijn niet op tijd werd betaald, zouden de ge-

[p. 203]

autoriseerden van crediteuren dit papier mogen verkopen. Indien ze op andere manieren aan geld konden komen, mochten Corff en Gijsbertz alles weghalen uit het pakhuis, wat niet voor de betaling van de 3de termijn nodig was. Hendrik Boom en François Halma, boekverkopers, verklaarden 14 dagen voor de afloop van de 3de termijn f 3000. - en f 6000. - aan de crediteuren te zullen betalen. De vorderingen van de echtgenoten en van de kinderen Gijsbertz werden gesuspendeerd tot de afbetaling van de 30%. Indien een termijn een maand na het verval nog niet was voldaan, mochten de crediteuren de gehele boedel in sekwestratie nemen, alles verkopen en van de debiteuren de schulden innen. Het accoord werd ook ondertekend door André Janssen namens Abraham Janssen wegens 3 wisselbrieven van 5-5-1703 van 1000 cronen en nog voor saldo van rekening ter somme van f 5942. - banco en ook als schriftelijke order hebbende van Theodore Janssen. Op 29-12-1703 verklaarden de geautoriseerden, dat Corff en Gijsbertz zelf hun uitstaande boekschulden konden vorderen en ontvangen. (N.A. 4719, 557).

Op 10-10-1703 gaf Claas Pannekoeck, papiermaker te Heelsum, voor not. de Winter procuratie aan Harmanus Put, factor in papieren, om 352 riem wit papier, die hij via Put aan Corff en Gijsbertz had verkocht, te reclameren. Op 29-10-1703 verklaarden Pietro Smits, John Suttawan en Jan van Munnikhuysen voor not. de Winter, dat Put de vorige dag ten zijnen huize in de Oudezijds Armsteeg aan Paulus Gijsbertz had gevraagd, of dit papier, dat verkocht was op de conditie om na drie maanden te betalen en dat thans was gearresteerd, al verkocht was, waarop Paulus Gijsbertz had geantwoord, dat slechts 6 riem was verkocht. (N.A. 2353, 274 en 292).

Op 6-7-1-1705 en 29-30-1-1705 verklaarden Corff en Gijsbertz en de geautoriseerden voor not. Lansman de betalingen van Halma en Boom te hebben ontvangen. (N.A. 4721, 395 en 453). Op 8-1-1706 verklaarden Corff en Gijsbertz voor not. Lansman, dat ze tot 1703 tezamen negotie hadden gedaan, sedertdien apart, maar nu tot regeling van de nog gemeenschappelijke zaken kwamen. Paulus Gijsbertz zou aan Cornelis Graafland f 2000. - betalen met interest en zolderhuur voor 700 riem papier, die als pand ter minne onder Graafland berustte, waarvoor hij dit papier zou hebben. Ook zou hij f 1178. -, die de compagnie nog schuldig was aan Theodore Janssen, tot zijn last nemen, waarvoor hij 1/8 part in het schip Maria (schipper Pieter Wester) zou hebben. Verder cedeerde Corff hem een aantal uitstaande schulden, namelijk f 3638. - op Jan Claesz ten Hoorn, f 270. - op Abraham Rubert, f 52.15. - op de wed. Gijsbert Lens, f 483. - op Renselaer en Dellinckhuysen, f 343. - op Hendrick Beeman, f 377.15. - op Steffan Sanderts en f 352.15. -, die Gijsbertz zelf schuldig was voor geleverd papier, en hetgene dat nog van de wed. Gijsbertz en Ernst Calve te Dantzig zou komen. Gijsbertz mocht verder behouden f 1046. -, ingekomen voor zijde stoffen, f 220. - van Willem Edinger, f 40. - van H. Hardenbergh, f 100. - van Willem van der Meulen en f 80. - van Paulus Stegman. Vernietigd zouden zijn een schuld van f 2200. - voor elf jaar kostgeld voor Gijsbertz' zoon en van f 468. - wegens papieren geleverd aan deze Paulus Gijsbertz de Jonge. Gemeenschappelijk zouden blijven de schulden aan de luitenant Hojers, Jan van Schendel, de proceskosten, een schuld van of aan Isaacq Jansz, een schuld van de wed. Jacob Nieupoort en het graf D 136 in de Nieuwe Kerk. Verder zouden alle lasten en baten voor Corff zijn. (N.A. 4721, 15).

Op 27-2-1706 gaf Corff voor not. Lansman procuratie om gelden van Boudewijn van der Aa, boekverkoper te Leiden, te innen. Op 11-3-1706 verklaarde hij van Hendrik Boom, boekverkoper, wegens en voor rekening van Reynier Leers te Rotterdam f 300. - ontvangen te hebben. (N.A. 4721, 83 en 95). Op 13-10-1707 gaf hij voor not. Lansman procuratie op Abraham Philips om zijn zaken waar te nemen (N.A. 4722, 255). Op 5-7-1710 legden Casparus Raket en Paulus Stegman voor not. Lansman een verklaring af op verzoek van Paulus Gijsbertz, waarbij ze een uiteenzetting van de gang van zaken in het faillissement gaven, o.a. dat zij ‘in 1703 door zware schaden, dis-

[p. 204]

fortuin en andere toevallen in ongelegenheid van zaken zijnde geraakt’, na het voldoen van het accoord gerehabiliteerd waren en weer eigen zaken mochten doen. Hendrik Corff verklaarde, dat aan Paulus Gijsbertz bij de scheiding o.a. een schuld van f 191. - ten laste van de wed. van Jan Lens was toebedeeld, die nu hertrouwd was met Wouter van der Woude te Groningen. Jan ten Hoorn, boekverkoper, verklaarde dat hij gewoon was ieder voorjaar voor particuliere affaires naar Groningen te gaan en van 1705 tot 1708 meermalen had getracht de schuld voor papier, in 1701 en 1702 aan Jan Lens verkocht, in te vorderen, maar dat Wouter van der Woude, ofschoon hij gezegd had, zelf te Amsterdam te zullen betalen, in het voorjaar van 1708 te Amsterdam was geweest en niets had betaald. Johannes van Velsen, die met de weduwe van Gijsbert Lens was getrouwd, had diens schuld wel voldaan. (N.A. 4723, 95).

Op 15-10-1710 maakten Hendrik Corff en Catharina Ardinois hun testament voor not. Lansman met speciale bepalingen ten opzichte van hun dochter Catharina Wilhelmina, die in de negotie hielp (N.A. 4723, 157). Zij trouwde met Jacob Ligthart, die de zaken voortzette (zie aldaar). De zoon Hendrik Corff, ged. Oude Kerk 15-1-1683, die ook in de negotie had geholpen (o.a. proc. van 21-4-1705 voor not. Lansman van zijn vader op hem, N.A. 4721, 593) stierf ongehuwd en werd van de Leliegracht uit het huis van zijn vader op 8-11-1707 in de Nieuwe Kerk begraven. Vermoedelijk was het gezin daarheen na het faillissement verhuisd.