De Amsterdamse boekhandel 1680-1725. Deel 4. Gegevens over de vervaardigers, hun internationale relaties en de uitgaven N-W, papierhandel, drukkerijen en boekverkopers in het algemeen

Someren (Abraham van) 1662-1700, Geref.

Leven

Ged. Nieuwezijds Kapel 21-5-1662, begr. Oudezijds Kapel 22-3-1700 (1ste kl.), zoon van de volgende, ondertr. kerk 17-11-1685 (tr. den Helder) Cornelia Knijff, geb. Den Helder, begr. Oudezijds Kapel 7-7-1749 (1ste kl.); zij hertr. 1701 Hendrik Wetstein.

Adressen

1685 nam hij in de winkel van zijn moeder Kalverstraat bij de Gaperssteeg zijn intrek, 30-5-1687 aldaar (journaal begr. Nieuwe Kerk), 1700 Kalverstraat bij de Sint Luciënsteeg. Uithangteken in Perkins.

Boekhandel

11-8-1685 en 26-11-1686 boekenveilingen tezamen met zijn broer Pieter (KS 752). Vermoedelijk was dit een uitvloeisel van de compagnieschap, die hij tezamen met die oudere broer Pieter had. Wanneer deze precies werd opgericht, kan ik niet zeggen; ik neem echter aan dat dit in het jaar 1685 geschiedde. Op 25-2-1687, toen Pieter en Abraham van Someren voor not. Brouwer procuratie aan hun zwager Rombertus Goethals gaven, was de compagnie al ontbonden (N.A. 3954, 182). Op 29-9-1689 machtigde Abraham van Someren Pieter Parrival te Frankfort, o.a. om van Pieter van Someren alle onverkochte boeken, die deze na de scheiding van de compagnie van hem in commissie had gekregen, over te nemen en van hem f 900. - te innen wegens een obligatie van 14-3-1687, die al op 1-12-1688 afbetaald had moeten worden (N.A. 3958, 493). Stellig waren de

[p. 127]

boeken van Pieter en Abraham van Someren op de Messe van 1686 en 1687 ook van deze compagnieschap afkomstig (KS 1468).

8-2-1686 gildelid.

25-2-1687 verklaarde hij voor not. Brouwer aan zijn moeder f 15000. - schuldig te zijn voor boeken, die hij van haar had ontvangen. Over dit bedrag zou te beginnen met 1-1-1687 3½% interest worden betaald en een regeling werd getroffen over de afbetaling. Zolang die niet was geschied, zou hij haar het aanpart en kapitaal laten, dat hij van haar had gekocht in de compagnie van Blaeu, Wolfgank etc., waarvan de overdracht pas zou geschieden na de gehele afbetaling. Op 26-1-1703 werd op aantonen van H. Wetstein deze obligatie geroyeerd. (N.A. 3954, 192).

21-3-1687 gaf hij voor not. Brouwer procuratie aan Daniel Schiffely te Bern, die te Frankfort was, om voor hem op te treden (N.A. 3954, 192).

16-12-1691 adv. Daniel van den Dalen en Abraham van Someren van de verkoop van een aantal foliobijbels van Elsevier ongebonden groot mediaan f 10.10. - en royaal papier f 18.8. - (A.C.).

1692 2 boeken van hem op de Messe (KS 1468).

1-8-1695 werd hem belet boeken te voegen bij de veiling van de boeken van A. van Alssem, en op 8-8- met hem gecomponeerd, omdat hij niet had voldaan aan zijn belofte (G.A. 52, zie ook KS 752).

1697 etc. overman van het gilde.

2-2-1700 gaf hij voor not. Sylvius procuratie aan zijn winkelknecht Johannes van der Linde de Jonge, zoon van Johannes van der Linde, boekverkoper te Leiden (N.A. 4915, 411).

23-3- en 12-4-1702 obligaties voor not. Schabaalje van J. Wolters van f 2264. - en van Pierre Brunel en Henry Desbordes en Estienne Roger voor Cornelia Knijff van f 3926.13. - voor boeken, gekocht op de veiling van 17-5-1701 etc., te betalen in halfj. term. van resp. f 140. - en f 400. - (N.A. 6016, 1447).

Uitgeverij

Van 1686 tot 1687 verschenen twee uitgaven voor de compagnieschap van de broers van Someren, sedert 1688 tot zijn dood een aantal uitgaven met de naam van Abraham van Someren, in het Holl. en in het Latijn, 1 in het Frans, na zijn dood nog een enkele met de naam van zijn weduwe in 1700 en 1701.

1686 verscheen de Historia Genevrina... Scritta da Gregorio Leti met adres ‘In Amsterdamo, Per Pietro, & Abramo van Someren.’

1687 verscheen de Dictionarium tetraglotton novum... studio & labore Matthiae Martinez Middelburgi met adres ‘Ex officina Petri & Abrahami à Someren’. Voor het aandeel, dat Abraham van Someren, in ieder geval sedert 1687 (zie boven) had in de compagnie van Blaeu, zie men de gegevens bij zijn moeder. Van contact tussen Joan Blaeu en Abraham van Someren vindt men blijken in een uitgaaf van Hugonis Grotii De Jure belli ac pacis libri tres, met het adres: Amstelodami, Sumptibus Abraham à Someren, 1689. Dit boek heeft het drukkersmerk van Blaeu en het privilege van de keizer voor Petrus Grotius, dat die aan Joannes Blaeu had overgedragen. De Horti medici Amstelodamensis rariorum... plantarum descriptio van J. en C. Commelin verscheen met adres ‘Amstelodami, apud P. & J. Blaeu, Necnon Abrahamum à Someren. 1697,’ Pars altera verscheen in 1701 en ‘Abrahamum’ is daar geworden ‘Viduam Abrahami’. Op de titelpagina leest men: Ex typographia P. et I. Blaeu. Prostant apud A. van Someren. 1697.

1688 en 1689 verschenen enige uitgaven bij de weduwe van Johannes van Someren, met de vermelding dat ze te krijg waren bij Abraham van Someren (U.B.A.), o.a. in 1689 Johannes Coccejus, De Leere van het verbond en testament Gods. Op 27-11-1668 had Johannes van Someren privilege gekregen voor alle werken van Coccejus. Deze waren van 1669 tot 1675 in 8 foliodelen gedrukt.

[p. 128]

Op 26-2-1679, had de weduwe privilege gekregen voor de vertaling in het Holl. van deze werken. Het was echter Abraham van Someren, die in 1687 een contract met J.H. Coccejus sloot en daarover in 1692 moeilijkheden kreeg (KS 751).

1691 verscheen bij hem Nodige Betrachtinge voor een godsdienstige ziele van Johannes Huysinga, predikant tot Haarlem. Achterin vindt men: ‘Tot Haarlem, Gedrukt bij de weduwe van Michiel van Leeuwen, in den Anegang, in 't Vergulde ABC. 1691.’ De derde druk van 1693 heeft achterin: ‘Catalogus van Nederduytse theologise boeken, bij Abraham van Someren te bekomen, en voor een gedeelte bij hem selven gedrukt’, van 2½ pag. (vergel. ook A.C. 25-12-1692).

1696 verscheen de Nieuwe Cronyck van Zeeland van M. Smallegange te Middelburg bij J. Meertens, maar droeg op het titelblad de mededeling ‘en zijn mede te bekomen tot Amsterdam bij Abraham van Someren.’ Voor de rol, die beiden was toebedeeld volgens het contract van 23-6-1687 tussen Meertens en de weduwe van Someren, zie men KS 748, 751 en 754 (zie ook nog N.A. 4915, 361 not. Sylvius 17-11-1699).

1698 verscheen bij hem van Louis Hennepin, Nouvelle découverte d'un très grand pays situé dans l'Amérique, voor zover ik kon nagaan een nieuwe titeluitgaaf van een boek, dat in 1697 te Utrecht bij zijn zwager Willem Broedelet was verschenen.

1698 verscheen bij hem Neder-Lands Advys-Boek... door Mr. Isaac van den Berg. Vierde deel. Dit heeft achterin een ‘Catalogus van eenige Nederduitsche regtsgeleerde boeken, dewelke bij de Hollandsche practisijns meest in gebruik, en tot Amsterdam in de boekwinkel van Abraham van Someren, te vinden zijn’, die 1½ pag. beslaat.

1700 verscheen bij hem Fam. Strada, De Bello Belgico. Editio novissima emendatior et accuratior. Juxta exemplar Romae impressum. (Sommervogel 1609).

1700 verscheen J. Cats, Alle de wercken fol. bij Daniel van den Dalen, François Halma, wed. van A. van Someren te Amsterdam en J. en Wilhem van de Water te Utrecht.