De Amsterdamse boekhandel 1680-1725. Deel 4. Gegevens over de vervaardigers, hun internationale relaties en de uitgaven N-W, papierhandel, drukkerijen en boekverkopers in het algemeen

[p. 119]

Schouten (Salomon) 1689/90-1750, Geref.

leven

Geb. Utrecht 1689/90, begr. Nieuwe Kerk 2-12-1750 (3de kl.), zoon van Anthony Schouten, boekverkoper te Utrecht, ondertr. kerk 11-6-1717 Kristina van der Wijden, ged. Noorderkerk 4-11-1694, begr. Nieuwe Kerk 13-1-1757 (2de kl.), dochter van Roelof van der Wijden, bakker, en Hillegond Jillis.

3-7-1717 test. voor not. Emaus ten Bergh (N.A. 5679).

5-1-1751 test. voor not. Bouman (N.A. 12580, 2).

4-2-1757 scheiding van de nalatenschap voor not. Pool tussen de drie kinderen (N.A. 12691, 3611).

Adressen

11-6-1717 Dirk van Hasseltsteeg, 3-7-1717 Sint Luciënsteeg, 22-11-1725 idem (A.C.), van 1-11-1729 tot 30-4-1729 huurde hij een huis in de Sint Luciënsteeg van regenten van het Burgerweeshuis voor f 500. -. Ik vermoed, dat hij toen verhuisde naar de Kalverstraat (D.T.B. 1071, 102: 7-11-1736), waar hij in 1742 huurde van de erfgenamen van Wijbrand de Mont voor f 800. - (wijk 25, 3133). De zoon Petrus Schouten werd 28-11-1764 voor f 18000. - eigenaar van dit huis, ‘daar de drie Roosen Hoeden in de gevel staan’, de kleinzoon Josias Schouten 26-11-1792 voor f 20000. -, maar deze droeg het op 27-2-1799 voor f 12950. - over (Kw. 6 I, 49vo, 7 N, 53 en 7 V, 163).

Boekhandel

19-3-1710 getuige bij het test. van Wilhelmus Goeree (N.A. 3969, 15).

13-7-1717 behuwd poorter als boekverkoper, 13-9-1717 gildelid.

21-10-1721 etc. worden veilingen door hem geadverteerd (A.C.). Hij was de belangrijkste veilinghouder van boeken van zijn tijd.

13-1-1729 diende hij een rekwest in om boeken te mogen veilen voor Panchauld et comp. wegens met protest geretourneerde wisselbrieven, afkomstig van Michel Guyot de Merville, boekverkoper te Den Haag (zie Kossmann), waarop overlieden op 6-4-1729 gunstig advies gaven (G.A. 81, na 18, met stukken over de financiële regelingen hiervan).

1742 wordt hij getaxeerd op een inkomen van f 2500. -, zijn ongetrouwde inwonende zoon Rudolphus Schouten als drukker van de Naamwijzer der magistraat op f 1200.-.

5-1-1751 sloten de weduwe en haar zoon Petrus voor not. Bouman een overeenkomst over de zaken, die van 1-1-1751 af gedreven werden ten name van de wed. Salomon Schouten en Zoon, waarbij o.a. werd bepaald dat bij eventueel trouwen van Petrus de zaken door ieder voor de helft zouden worden voortgezet, ook het Naamregister, dat op zijn naam stond, maar in feite aan de weduwe toekwam (N.A. 12580, 3).

4-2-1757 bij de scheiding van de nalatenschap kreeg Petrus Schouten behalve een contract van overleving op zijn naam de gehele negotie toebedeeld, waarmee hij f 31132. - te veel ontving. Aan obligaties was er f 26000. -, waarvan de beide andere kinderen ieder ± f 8500. - kregen. Daarvóór waren echter nog het huwelijksgoed van de zuster Johanna, getrouwd met David Borski, van f 2500. - en enkele andere bedragen met de twee ongetrouwde kinderen verrekend.

Uitgeverij

Van 1722 (aanv. tezamen met H. Bosch) tot zijn dood verscheen een groot aantal uitgaven met zijn naam, sedert 1748 ook tezamen met zijn zoon Petrus, het meeste in het Holl., enkele in het Latijn

[p. 120]

en bij uitzondering ook iets in het Frans en Italiaans. Na zijn dood werd de uitgeverij door de wed. en haar zoon voortgezet tot haar dood toe, daarna door de zoon alleen.

22-11-1725 ‘Tot Amsterdam bij S. Schouten boekverkoper in de St. Lucie-steeg, is gedrukt Feithii Antiquitatum Homericarum libri IV. in 12. Nepos levens des uytnemende krijgsoverstens, in 12. met fig. De Historien van Jusbinus, in 12., beyde uyt het Latijn vertaelt door F.v.H. Vervolg der poëzye van A. Moonen, in 4. Histoire du Tinnisbec, connu sous le nom du Grand Tamerlan, 12. 4 voll. Historie van den koophandel en zeevaert der aloude volkeren, door Huet, 12. (A.C.).

9-1-1738 werd Rudolphus Schouten benoemd tot drukker van de Naamwijzer (zie boven) in plaats van de overleden stadsdrukker Pieter van den Berge, na zijn overlijden op 23-4-1744 Petrus Schouten en na diens overlijden 19-2-1788 Josia Schouten, die dit tot zijn dood op 17-10-1804 bleef.

3-4-1738 wordt op de inventaris van de nalatenschap van Pieter van den Berge (gest. 11-11-1737) o.a. genoemd een contract tussen Hendrik van Waesberge en Salomon Schouten met van den Berge van juli 1737 onder de hand over het herdrukken der Handvesten van Amsterdam (N.A. 7875, 508 not. Burghout). Deze Handvesten, uitgegeven door H. Noordkerk, verschenen in 1748 in 3 foliodelen bij Hendrik van Waesberge en Salomon en Petrus Schouten, het Vervolg in 1755 in 1 deel bij de wed. S. Schouten en Zoon.

22-1-1754 kregen overlieden een rekwest van Jacob ter Beek aan de Staten om privilege op een aantal werken van W. Sewel, o.a. zijn Groot Engels en Nederduyts en Nederduyts en Engels Woordenboek, om advies. Op 30-1-1754 protesteerde de Compagnie van Achten (wed. S. Schouten en Zoon, J. Hayman, J. Roman, G. de Groot, J. Loveringh, Gerrit Tielenburg, S. van Esveldt, en A. van Huyssteen) hiertegen, daar ze van Jacobus de Jong de copie van het Nieuw Engels en Nederd. Woordenboek had gekocht en dat in alle kranten had geadverteerd, en verzocht dit rekwest af te slaan of het privilege alleen voor dit speciale woordenboek te geven. Op 6-2-1754 gaven overlieden desondanks gunstig advies, daar ze het protest ongefundeerd achtten. (G.A. 82, 119). Op 12-4-1754 kreeg hij het privilege en nog in dat jaar verscheen de vijfde druk van A Large Dictionary. Groot Woordenboek bij hem.

Bijzonderheden

Rudolphus Schouten (ged. Westerkerk 29-4-1718, st. 14, begr. Nieuwe Kerk 20-3-1744) werd 9-1-1738 poorter als boekverkoper, 13-1-1738 gildelid.

Petrus Schouten (ged. Nieuwe Kerk 3-3-1723, st. 22, begr. Oude Kerk 25-1-1788 (1ste kl.), ondertr. kerk 27-4-1759 op akte van Varik Catharina Beatrix Spillenaer, geb. 1736/37, begr. Oude Kerk 13-10-1789 (1ste kl.)) werd 23-4-1744 poorter als drukker van de Naamwijzer en 1-11-1745 gildelid.

Josia Schouten (ged. Nieuwe Kerk 8-12-1772, st. 17-10-1804, zoon van de vorige, ondertr. kerk 18-5-1792 Theodora Maria van Altena, geb. Amsterdam (?) 1771/72, dochter van... en Maria Christina Spillenaer) werd 25-1-1788 gildelid, betaalde tot 1810 etc., kwam in 1804 de laatste maal met een Naamwijzer. Zijn adres was toen Nieuwezijds Achterburgwal bij de Molsteeg no. 104.