De Amsterdamse boekhandel 1680-1725. Deel 4. Gegevens over de vervaardigers, hun internationale relaties en de uitgaven N-W, papierhandel, drukkerijen en boekverkopers in het algemeen

Sceperus (Pieter) 1654-1708, Geref.

Leven

Ged. Oude Kerk 17-12-1654, begr. Nieuwe Kerk 20-10-1708 (2de kl.), zoon van Pieter Scheeper(s), garentwijnder, later aanspreker, en Elisabeth Wijnants, ondertr. kerk op acte van Haarlem 25-7-1682 Maria Graet, begr. Nieuwe Kerk 2-3-1711 (2de kl.).

17-11-1684 test. voor not. C. Rens te Haarlem.

1708 collaterale successie, aan obligaties f 7490.-.

1-1-1711 test. voor not. Wijmer (N.A. 4848, 1).

31-3-1711 inv. van de nalatenschap voor idem (N.A. 4848, 46).

1711 collaterale successie, aan obligaties f 53240. - en huis Rooleeuw op de Dam en huis op Droogbak.

20-6-1718 provisionele scheiding voor not. Hellerus, 16- en 17-5-1719 scheiding van de nalatenschap voor idem, waarbij tezamen f 112896.8. - werd verdeeld (N.A. 5968, 39 en 139).

Adres

20-11-1694 op de Dam (A.C.). Op 5-7-1710 werd de weduwe voor f 14000. - eigenaresse van het huis Dam hoek Kromelleboogsteeg, dat 20-8-1739 door de erfgenamen voor f 16000. - werd overgedragen (Kw. 4 C, 186vo en 5 H, 255). De Roode Leeuw stond in de gevel. Hendrik van Eyl, de knecht van de weduwe, kreeg het recht dit huis te huren na haar dood, maar kocht in 1725 het tegenover liggende huis op de Dam zuidoosthoek Kromelleboogsteeg (zie aldaar), waarheen hij blijkbaar de naam Roode Leeuw meenam.

Boekhandel, koffieschenkerij, loterij en zaad- en bollenhandel

20-11-1681 werd hij gearresteerd wegens vechten en op handtasting ontslagen; zijn beroep was toen boekverkopersknecht (R.A. 326, 241vo).

20-10-1687 poorter als koffieverkoper, 27-7-1693 gildelid als boekverkoper; zijn weduwe betaalt tot haar dood jaarzang.

15-3-1695 werd hij gedaagd door de schout wegens verkoop van onbehoorlijke libellen en nouvelles; 24-4-1703 wegens het divulgeren en gemeen maken van faamrovende geschriften in zijn koffiehuis ‘tegens de geallieerde van den staet’ (Schoutsrol).

28-2- en 30-3-1697 adv. hij de verkoop van zaden van het gewas van 1696, uien, sla, postelein, prij, radijs, spinazie en bloemkool (A.C., zie KS 678/79).

12-6- en 19-7-1698 adv. hij, dat bij hem met geringe korting de prijzen van loterijen van Rotterdam en Schiedam uitbetaald konden worden (A.C., zie KS 680). Deze korting bedroeg 2%, zoals blijkt

[p. 87]

uit een verklaring voor not. Denijs van 4-4-1701; afgifte geschiedde tegen ondertekening van gedrukte kwitanties (N.A. 6045, 245). Hij leverde ook kwitanties voor Groningse losrenten (KS 663).

17-11-1702 legde hij voor not. Wijmer een verklaring af over het gedrag van een zekere Pieter Verloo in het koffiehuis en in de boekwinkel, waar deze o.a. de Historien van Aytzema had gekocht (N.A. 4832, 1163).

1-1-1711 in haar test. bepaalde de weduwe, dat haar knecht, Hendrik van Eyl, het huis de Roode Leeuw voor altijd voor f 880. - per jaar zou mogen huren (waar de bollenkelder echter buiten zou vallen). Voor f 334. - zou hij de spiegel en schilderijen op de koffiekamer mogen overnemen en tegen taxatieprijs alle stoelen, tafels, banken, kleden, chassinetten, het blauwe behangsel, de witte gordijnen, schoorsteenvallen, twee tabakskisten met lood beslagen, alle tabak en pijpen, de oude en nieuwe koffiekopjes en bakjes aldaar. De koffie legateerde ze hem. Verder zou hij 7 zilveren lepels uit de collecte van Alphen krijgen, het gemetselde fornuis en de ketel, mits hij de hulpzame hand leende bij de reddering van haar boedel. Na haar overlijden zouden de voordelen van de collecte der loterijen voor hem zijn en hij zou de dispositie hebben over de loterijgelden, mits hij zorg droeg, dat haar boedel alvorens werd ontslagen door de geoctrooieerden of directeur.

31-3-1711 bij de inventaris wordt behalve het bovengenoemde nog opgegeven: gedrukte boeken in het voorhuis volgens catalogus daarvan nog te maken, de winkel met zijn toebehoren, schuldbekentenissen en obligaties tezamen ruim f 100000. - (voor verschillende zijn onderpanden gegeven in de vorm van diamanten etc.), de goederen in de tuin op het Verwerspad buiten de Utrechtse poort, de debiteuren wegens de collecten der loterijen.

28-7-1711 veiling van boeken van de overledene (G.A. 88).

Uitgeverij

Van 1694 tot 1704 vond ik een klein aantal uitgaven, die bij hem verschenen, in het Holl. en in het Frans.

1694 etc., zie bij Pierre Marin.

1696 verscheen bij Daniel van den Dalen en Pieter Scepérus Historie van den oproer te Amsterdam voorgevallen: Door des stads Gr. Achtb. Overheid en trouwe borgers loffelijker wijze gestild, zedert den 31sten january 1696. Nevens de gedenk-penning, door haar E. Gr. Achtb. aan de borgerij vereert.

6-7-1699 behalve de reeds in deel III p. 90 genoemde boeken met illustraties van Adriaan Schoonebeek, die H. Desbordes tezamen met Sceperus en Brunel uitgaf, adv. de twee eersten ook nog andere werken met illustraties van Schoonebeek, namelijk van L. Smids de Romanorum imperatorum pinacotheca, die voor de eerste maal in 1696 was verschenen, en de Pictura loquens, die in 1695 voor de eerste maal was verschenen, en van de abbé de Choisy, Histoire de la vie de David (KS 174/75 en 714).

1704 verscheen bij hem de tweede druk van De Koophandel van Amsterdam van Lemoine de l'Espine.

Bijzonderheden

1682 bij zijn ondertrouw tekende hij nog als Pieter Scheeper, in 1687 bij de ondertekening van een rekwest van koffieschenkers als Pieter Sceperus (R.A. 686, 33).