De Amsterdamse boekhandel 1680-1725. Deel 4. Gegevens over de vervaardigers, hun internationale relaties en de uitgaven N-W, papierhandel, drukkerijen en boekverkopers in het algemeen

[p. 13]

[Gegevens over de vervaardigers N-W]

Neus (Niclaes) 1662-...., Geref.

Leven

Ged. Nieuwe Kerk 23-5-1662, zoon van Cornelis Claesz Neus, hoedenkramer, en Marritje Jans Knechts, ondertr. kerk 1. 23-3-1685 Martina Kunst, ged. Nieuwe Kerk 30-1-1664, begr. Noorderkerkhof 22-5-1703 (onverm.), dochter van Bartholomeus Kunst, winkelier, en Elisabeth Herlijn, 2. 25-9-1711 Grietje Martens, ged. Oude Kerk 5-9-1658, dochter van Marten Jansz, metselaar, en Trijntje Willems en weduwe van Jarigh Nanninghs, metselaar.

1-10-1711 verklaring, dat Niclaes Neus geen middelen heeft om zijn kinderen iets te bewijzen (Weeskamer).

Adressen

1685 Haarlemmerdijk, 1703 Haarlemmerdijk bij de Brouwersstraat. Op 5-5-1702 droeg het echtpaar 2/3 part van het huis zuidzijde Haarlemmerdijk, het 4de van de Binnen Brouwersstraat, dat afkomstig was van haar moeder, daar de 5 vocalen tegen de luifel staan, voor f 2400. - over aan Jan Bantjes (Kw. 3 T, 169).

Drukkerij

9-8-1685 behuwd poorter als boekdrukker, 27-8-1685 gildelid, betaalt jaarzang tot en met 1702, daarna uitgescheiden. In 1711 was hij varendsman.

1688 drukte hij voor de Franse boekverkoper Jean du Fresne (zie aldaar).

4-9-1696 werd hij tezamen met Nicolaes van Duyst door de schout gedaagd wegens het drukken en debiteren van libellen bij de straat en veroordeeld tot een boete van f 6. -; 18-9-1696 ontkende hij, dat hij de verboden libellen en nouvelles gedrukt had (Schoutsrol).

2-11-1703 werd een curator aangesteld over zijn desolate boedel, 9-7-1710 een andere (D.B. 310, 87vo).

17-11-1703 cessie aan zijn crediteuren en 29-11-1703 ten behoeve daarvan staat en inventaris van de boedel:

Crediteuren (tezamen f 2211.8.12): hierbij velen wegens geleend geld, 1687-1699, tegen 4% interest, Paulus Stegman wegens geleverd papier 10-2-1700-4-1-1701 f 237.3. -, waarop okt. 1703 f 6.6. - betaald, Jacob Honingh te Zaandijk wegens geleverd papier 1-6-1697-29-8-1699 f 253.5. -, waarop 26-3-1699-8-5-1702 f 178.15. - betaald, nog wegens geleverd papier 1702 f 98. -, Hendrick Ikesz, de knecht, wegens arbeidsloon van 4-5-1703 tot de dag van de insolventie f 34. -, tenslotte een aantal leveranciers.

[p. 14]

Effecten des boedels en uitstaande schulden (tezamen f 889.16. -): Inboedel en huisraad heeft de impetrant gekost ruim f 250. -, de letterdrukkerij met gereedschappen ruim f 500. -. Pieter van Reyschooten, boekverkoper van de Nieuwe Haarlemmersluis, is schuldig over 1701-1703 f 55.7. -, Jeronimus van Dorp, hoek Haarlemmerdijk tabakswinkel, wegens drukken f 5.10. -, de erfgenamen van Guilliam Engelgraaf, vooraan op de Zeedijk papierwinkel, wegens drukken van 5-12-1700-23-4-1703 f 13.7.8, Claas Clinckert, Haarlemmerdijk over de Eenhoorn sluis, wegens drukken 1703 f 13.10. -, Andries Castricum, boekverkoper bij de Nieuwe Lutherse Kerk op de Stroomarkt, wegens drukken sedert 24-10-1700 f 12. -, Reynier van Lier, boekbinder op de Haarlemmerdijk over de Eenhoornsluis, wegens drukken 12-10-1699-22-9-1703 f 7.12.8, Adriaen Hals, Haarlemmerdijk over de Eenhoornsluis bij de eerste dwarsstraat boekwinkel, wegens drukken 1703 f 3.18. -, Cornelis de Bruyn, schoolmeester op de Egelantiersgracht westzijde bij de Baangracht, wegens drukken 6-10-4-11-1697 f 16.11. -, N... van Veen, perkamentkoper in de Hoogstraat over het O.I. Huis, wegens drukken 1702 f 6.10.-.

Schaden en verliezen bij de impetrant geleden: Aan onbetaalde rekeningen voor drukken tussen 1689 en 1703 (met opsomming van personen) tezamen f 597.16.8, aan uitgeleend geld f 347.3. -, aan interest betaald op geleend geld f 336. -, aan huishuren betaald van 1685 tot 1-11-1702 (à f 170. - per jaar) f 2975. -, aan huishouding met vrouw en 7 kinderen (eerste vier jaar f 700. -, daarna f 1000. - per jaar) f 17800. -, aan dokters, apothekers en chirurgijns in de 5 miskramen en ziekten van zijn vrouw en kinderen f 900. -, in de eerste 11 jaren betaald aan 2 knechten (de ene f 5.10. - en de andere f 3. - per week) en in de laatste 8 jaren maar aan 1 knecht ‘om de slechte neringe’ (per week f 5. -) tezamen f 6942.-.

Kapitaal van hem en zijn vrouw, mee ten huwelijk gebracht en later aanbestorven in geld, obligaties, huis en graf (alles verkocht) tezamen f 8876.15. - is o.a. gebruikt om de obligaties, tezamen f 2750. -, die de impetrant tussen 1693 en 1700 heeft verleden, af te lossen. (D.B. 219, 47).

Bijzonderheden

Johannes Neus, de broer van Niclaes, werd 17-7-1685 poorter als boekvergulder. (KS 522).