De Amsterdamse boekhandel 1680-1725. Deel 3. Gegevens over de vervaardigers, hun internationale relaties en de uitgaven A-M

Coup (Pieter de) 1684-1730, Luthers

Leven

Ged. Ev. Luth. 23-7-1684, st. 3, begr. N.Z. Kapel 9-5-1731 (2de kl.), zoon van Aarnoud de Coup, bode op Zeeland, en Maria ten Brink, ondertr. pui 20-9-1708 Maria Pasmo(o)y, ged. Ev. Luth. 14-1-1685, begr. Westerkerk 25-3-1767 (1ste kl.), dochter van Willem Pasmo(o)y, proefmeester van het geschut, en Neeltie Jonas en weduwe van Gerrit Kuyper (zie aldaar).

11-9-1708 huw. voorw. voor not. Backer (N.A. 4652, 1007).

28-2-1710 test. voor idem (N.A. 4659, 1169).

12-4-1731 test. voor not. de Wilde (N.A. 6538, 107).

12-4-1762 test. voor not. Köhne, gegoed onder f 50000. - (N.A. 13946, 96).

1767 collaterale successie, aan huizen en obligaties f 9000.-.

Adressen

1708 tot 1750 waarschijnlijk steeds hetzelfde adres bezuyden het stadhuis in de Kalverstraat schuins over de Jonge Roelofsteeg, waar voorheen de eerste echtgenoot van Maria Pasmooy had gewoond (kohier 1742 wijk 25, 3107 huur f 595. -), 1762 Koestraat, 1767 Nieuwendijk. Uithangteken Cicero.

[p. 82]

Boekhandel

30-4-1707 Pieter de Coup ten huize van Hendrik Desbordes (A.C., zie Willem de Coup).

3-1-1708 schrijft de Lorme, dat de knecht van Desbordes, gen. de Coup, het fonds van Kuyper heeft gekocht, hoe duur is niet bekend, en dat hij gaat wonen in de winkel van Kuyper (deel I 154; of dit bericht geheel juist is, betwijfel ik, daar Maria Pasmooy in haar testament van 1710 bepaalde, dat bij haar overlijden haar echtgenoot de boeken en winkel tegen taxatie mocht overnemen).

11-2-1708 poorter als boekverkoper, 13-2-1708 gildelid.

11-9-1710 obligatie voor not. Hellerus aan François Halma van f 9743.5. - voor boeken, gekocht op de auctie van 18-3-1710, af te betalen in 16 halfj. term. (N.A. 5964, 1107).

1715 etc. overman van het gilde.

17-12-1718 transport voor not. Schabaelje aan Joannes Oosterwijk van drie obligaties, van f 375.12. - ten laste van Paulus van der Pette te den Haag van 24-8-1718, van f 323.2. - ten laste van de wed. Adriaen Moetjens van 27-7-1728 en van f 691. - ten laste van Jacob Moetjens ten behoeve van Rutgert Alberts van 27-6-1718 (N.A. 6115).

14-1-1719 eis van Pieter de Coup op de gepriviligieerde rol tegen David de Pinto en Manuel Franco da Costa, genegotieerd hebbende op naam van Aron de Pinto, met condemnatie van 19-12-1719 van schepenen om de boeken in de eis gemeld over te leveren en ten behoeve van de eiser bij provisie f 16302.5. - te namptiseren (R.A. 1956). Op 24-1-1720 stelden de vader, zwager en schoonmoeder van Pieter de Coup zich borg voor dit bedrag voor not. Ardinois (N.A. 9453, 27).

1722 ondertekende hij het rekwest over Franse boeken (KS 931).

14- en 21-6-1725 adv. over veiling van boeken van A. Boom bij de Coup op 26-6-1725 (A.C.).

1742 Wed. P. de Coup en William Kuyper drijven samen de boekwinkel in de Kalverstraat, getaxeerd inkomen f 1000.-.

1-3-3-1751 veiling van de boeken van de wed. de Coup (G.A. 126).

Uitgeverij

Van 1708 af tot zijn dood toe verschenen uitgaven met naam van Pieter de Coup, vrijwel alle in het Frans, enkele in het Latijn en in het Hollands, welke laatste hij bijvoorbeeld adverteerde in de A.C. van 30-7-1711 (Lud. Smids, Schatkamer der Nederl. Oudheden met tekeningen van R. Rochman). Advertenties van zijn Franse uitgaven vindt men heel vaak, o.a. 13-10-1711 in de Gaz. en 1-9-1712, 11-1-, 3-2- en 10-5-1714, 29-10-1715, 9-12-1723, 29-1- en 25-7-1724, 30-8-1725. De twee laatste betreffen o.a. de uitgaaf van een periodiek, die ik daarom wil vermelden. Op 25 juli 1724 (herhaald 1 en 8 aug.): ‘Nog is bij den voorn. gedrukt, Bibliotheque Angloise, ou histoire litteraire de la Grande de (sic!) Bretagne, Tom. II 2 Partie in 12, het welk alle 3 maenden met een stukje zal vervolgt werden, ook zijn tot gerief van een ieder alle de stukjes apart te krijgen, als meede geheel compleet’. Op 30 aug. 1725 (herhaald 8 sept.) is het: ‘Als mede Bibliotheque Angloise ou histoire de la Grande Bretagne, par Armand de la Chapelle tome 13, 1ste partie, waervan alle 3 maenden een vervolg zal uitkomen’. Dit tijdschrift, dat van 1717 tot 1728 verscheen (Hatin 216), werd aanvankelijk door de weduwe van Paul Marret uitgegeven, in 1719 door haar zoon D.P. Marret et E. Valat, sedert 1720 door D.P. Marret en sedert 1724 door Pierre de Coup (zie KS 404). Blijkens de telkens afgedrukte ‘Catalogue des livres nouveaux, qui se trouvent à Amsterdam chez P. de Coup & à Londres chez P. du Noyer, libraire dans le Strand’ was die de Engelse relatie. Een ander, veel belangrijker serie, die door hem werd verzorgd, was een nadruk van een Parijse uitgaaf, de Histoire de l'Academie. Dit was de voortzetting van een uitgaaf van Gerrit Kuyper, de eerste echtgenoot van Maria Pasmooy. Bijzonderheden daarover vindt men dan ook bij hem.

[p. 83]

Na het overlijden van Pierre de Coup zette zijn weduwe tezamen met haar zoon Willem Kuyper de boekhandel voort. Enige uitgaven in het Frans en in het Hollands verschenen op hun naam, waarbij uiteraard afwisselend de voorletter G. (niet te verwarren met zijn vader Gerrit) en W. door Willem Kuyper werd gebruikt. De laatste uitgaaf, die ik aantrof, dateert van 1744. Het is J.G. Reinbeck, Overweegingen over de goddelijke waarheden, I Amsteldam, Bij de wed. P. de Coup en W. Kuyper, en Arkstee en Merkus 1744. Willem of William Kuyper (ged. Ev. Luth. 20-9-1705, 3-9-1723 poorter, 6-9-1723 gildelid, 1750 overman) werd 21-10-1750 in de Nieuwe Kerk begraven (3de kl.).

Bijzonderheden

27-10-1705 kreeg Pieter de Coup van de Waalse Gem. attestatie voor den Haag. Ik vermoed, gezien de Luth. doop van de boekverkoper, dat dit een naamgenoot was, waarschijnlijk een oom, die in 1683 in Amsterdam trouwde en in 1730 stierf.

24-4-1723 insinuatie voor not. de Wilde door Johannes Steurenbergh, getr. met de zuster van Pieter de Coup, dat hij de procuratie voor not. I. Beuckelaer op Pieter de Coup om de affaires van het bodeambt van hun overleden vader, Aarnoud de Coup, waar te nemen, revoceert (N.A. 6517, 116).