De Amsterdamse boekhandel 1680-1725. Deel 3. Gegevens over de vervaardigers, hun internationale relaties en de uitgaven A-M

Boeteman (Dirk) 1653-1700, Geref.

Leven

Ged. Noorderkerk 2-11-1653, begr. N.Z. Kapel 23-6-1700 (4de kl.), zoon van Pieter Dircksz Boeteman (st. 1676), boekdrukker, en Abigael van Niebergen, ondertr. kerk 14-8-1683 Sara Verrijken, geb. Utrecht, begr. N.Z. Kapel 18-1-1715 (4de kl.), dochter van Hendrik Verrijken en Helena Braam.

19-7-1684 test. voor not. Brouwer (N.A. 3949, 67).

1-10-1704 test. van de weduwe voor idem (N.A. 3977, 402, zie KS 61).

24-7-1708 test. van de weduwe voor not. van Loon (N.A. 6980, 1256).

25-5-1715 scheiding van de nalatenschap voor not. de Wilde tussen de twee kinderen (N.A. 6501, 227).

Adressen

1683-1707 Singel bij de Latijnse school of op het Leidse Veer (E. en KS 61/62). Waarschijnlijk was op dit adres de boekwinkel gevestigd en in het huis in de Munnikenstraat, dat Dirk Boeteman 9-7-1699 voor f 3375. - kocht (Schep. Kenn.), de drukkerij. Het huis ging naar de dochter en werd 8-7-1790 voor f 6500. - door haar nakomelingen verkocht (Kw. 7 L, 91vo). In 1708 woonde de weduwe er, vermoedelijk met haar zoon.

Boekdrukkerij en boekhandel

1681, zie contract drukkers.

6-7-1684 poorter als boekdrukker, niet ingeschreven in gildeboek, zijn weduwe betaalt tot en met 1708 jaarzang, daarna de zoon.

1688 Theodore Boeteman, boek van hem op de Messe (KS 1466).

29-4-1698 gedaagd door de Schout wegens het drukken van het Leven van Philopater, 9-9-1698 boete van f 1000. - wegens het drukken voor Duval (zie aldaar en Schoutsrol).

In 1704 legateerde de weduwe aan haar zoon Pieter het ambacht, winkel en nering van boek-

[p. 29]

drukken, tot het huwelijk of meerderjarigheid van zijn zuster voor gemene rekening te drijven, daarna voor f 500. - over te nemen. In 1708, toen die zuster was getrouwd en haar vaderlijk erfdeel had gehad, benoemde de weduwe haar zoon tot erfgenaam, met de bepaling dat hij aan zijn zuster als legitieme portie f 1200. - moest uitkeren, welke hij echter zes jaar lang op een rente van 4% zou mogen houden. Tot voogden benoemde zij Daniel van den Dalen en Hendrik Visser, aan wie de zoon elk half jaar rekening en verantwoording over boekdrukkerij en huishouding zou afleggen.

Uitgeverij

Het merendeel van de drukken zal in opdracht van anderen zijn vervaardigd. Er staan echter enkele uitgaven op naam van Dirk Boeteman en diens weduwe, 1683 en 1694-1704, in Holl., Latijn, Frans en Italiaans, o.a. werken van Gregorio Leti (vergel. deel II 79) en Petrus Francius. Zie ook A.C. 2-8-1692.

In 1704 verscheen als vervolg op een uitgaaf van Les Frères l'Honoré te 's Gravenhage ‘Suite du voyage de l'Amerique ou Dialogues de Mr. le Baron de Lahontan... A Amsterdam chez la Veuve de Boeteman et se vend à Londres chez David Mortier’ (Hist. des ouvr. des savants maart 1704, art. VII, 122).

Bijzonderheden

Dirks broer Pieter Boeteman was kaartafzetter (vergel. KS 62) en woonde bij een hopbakker op de hoek van de Vijzelstraat, waar hij van Hendrik en de Wed. Dirk Boom in het voorjaar 1687 een atlas van Janssonius kreeg om af te zetten. Zonder zelfs bij zijn broer een adres achter te laten, vertrok hij, zodat de Booms op 12-11-1687 werden geautoriseerd door schepenen de kamer door een notaris te laten openen en de atlas weg te halen (R.A. 764, 83).