Walden in droom en daad

Walden-dagboek en notulen van Frederik van Eeden e.a. 1898-1903

[Hs. F] Vergadering van 23 October.

Aanwezig: Van Eeden, De Koe, Marie de Haer, Heller, De Haer, Jo Tromp, Aafjes, De Haan, Mina Bolland, Trijntje de Boer, De Boer, Tromp.

1. Als de loodgieter komt om 't bad te repareeren, moeten de goten meteen worden nagezien. Eerst zullen ze echter worden nagezien door De Haan met Hellers broer.

2. Overdracht van den grond. Van Eeden deelt mee, dat de echtgenoot van Mej. Zimmerman zegt, dat de finantieele kwesties met hem behandeld moeten worden. Hij is niet bereid de hypotheek te royeeren. Nader zal worden besproken hoe ons nu uit de moeielijkheden te redden.

3. De Boer wil de kas thans liever overdragen aan een ander. Besloten wordt dat Tromp de kas zal houden, eveneens de algemeene boekhouding; elk bedrijf zal echter zijne eigene administratie bijhouden. Tromp wil de boekhouding wèl op zich nemen, maar meent, dat het noodzakelijk is dan ook [het] grootboek geregeld bij te houden. Dit is een eenigszins tijdroovend werk. Men gunne hem den tijd, die hij hiervoor noodig acht, dan ook zonder voorbehoud en helpe hem, waar zijne boekhouding in contact komt met de andere administraties. Dit word aldus afgesproken.

4. De toelage per week van De Haer wordt op ƒ 2,50 gesteld, het weekloon, dat hij geacht wordt hier te verdienen op ƒ 10.

5. De Koe deelt mede, dat hij een paar dagen naar het Westland wenschte te gaan, om daar enkele zaken voor den tuinbouw te bezichtigen. Hij gelooft het nuttig, dat Tromp dan ook mee gaat. Goedgevonden. Aafjes zal die dagen met de kar rijden; met het oop op het venten met de broodkar, beveelt Aafjes de Donderdag en Vrijdag als de beste dagen om op reis te gaan, aan.

6. De Koe maakt eene opmerking over het melkgebruik op het groote huis. Zijne vrouw is thans afwezig en gebruikte vroeger 3 ½ kan per dag. Blijven deze nu over en komen die ten goede van

[p. 182]

de bakkerij? Hij meent dat dit niet het geval is en vraagt of er in 't algemeen niet wat royaal met de melk wordt omgegaan, vooral nu we nog melk moeten bijkoopen.

7. Heller zeft, dat de logé (Scheuer) heeft geklaagd, dat zijn bed door hem zelf moet worden opgemaakt. Hij, Scheuer, meende - zegt Heller - dat de pensionprijs van ƒ 12,50 per week hoog genoeg was, om dergelijke werkzaamheden niet te behoeven te doen. Hier wordt tegen aangevoerd, dat dit aan Scheuer vóór zijne komst uitdrukkelijk is gezegd en hij er volkomen genoegen mee heeft genomen. Mina B. zegt verder, dat haar die opmerking van Scheuer te meer verwondert, omdat zij hem nog een paar maal heeft aangeboden het bed op te maken, maar Scheuer heeft dit geweigerd.

8. Ingekomen is een brief van drie kleermakers, Verhamme en Borgmeier met zoon, beide gehuwd, die voorstellen zich bij ons aan te sluiten. Zij stellen voor, als hun woning en werkplaats hier kan worden verschaft, eerst eenigen tijd voor eigen rekening te werken, opdat wij kunnen zien, dat die zaak voor ons voordeelig is. De Koe stelt voor, dat zij allen dan, na De Boers vertrek in diens huis zullen intrek nemen. Over dit punt wordt nog geene beslissing genomen. De kleermakers zullen worden uitgenoodigd, in eene vergadering bij ons de zaak nader gemeenschappelijk te bespreken. Het principe ontmoet intusschen algemeenen bijval.

23 october: Op de dag dezer vergadering schreef Van Eeden in zijn Dagboek: ‘Ik corrigeer mijn tweede artikel, het schijnt me goed.’ Bedoeld werd ‘Over woordkunst II’, in oktober geschreven en in de novemberaflevering van het Tweemaandelijksch Tijdschrift gepubliceerd (zie V.VI.VII.1902). Nog geen week daarna, op 28 oktober, noteerde hij: ‘De bijen zijn ingewinterd. Nu mijn boek afschrijven [De blijde wereld], dat moet nu achter elkaar. Het wordt goed, geloof ik’.

Hellers broer: Op 4 oktober had Heller immers gevraagd of zijn broer mocht komen invallen voor Dieterman. Klaarblijkelijk heeft men dit voorstel dadelijk aangenomen en is de broer kort daarop in de kolonie gearriveerd. Gerard Heller (geb. 1883) was dienstweigeraar. Hij was timmerman, maar voldeed niet op Walden en vertrok naar de kolonie ‘Monte Verità’ in Ascona (Zwitserland).

Overdracht van den grond: Van Eeden had al enige tijd voordien bericht gehad van Van Schendel. Op 2 oktober schreef hij verontwaardigd in zijn Dagboek: ‘Ik was zeer vervuld van een brief van van Schendel, waarin hij namens Bertha optreedt en de schrapping weigert. Ik was onzeker wat ik

[p. 183]

in deze schurkerijen moest doen. Ik besloot eerst er heen te gaan. Na een gesprek met Betsy besloot ik nog eenigen tijd te wachten.’

toelage: De geldelijke vergoeding, waarvan in punt 5 en 6 van de vergadering van 13 oktober sprake was. De Haer zou voor hetzelfde werk in de maatschappij ƒ 10, - verdiend hebben. Er werd echter ƒ 7,50 per week ingehouden (onderhoudskosten). Bleef over: ƒ 2,50, een bedrag waarop hij in veelvoud (afhankelijk van het aantal op Walden doorgebrachte weken) aanspraak kon maken bij eventueel vertrek.

Scheuer: ?

Mina B: Mina Bolland. Zij was immers belast met de zorg voor de huishouding op het grote huis.

Verhamme: Waarschijnlijk C. Verhamme, die in 1906 in de Commissie Walden zitting had. Deze commissie onderzocht de mogelijkheid tot aansluiting van de Vereeniging Walden bij G.G.B. Verhamme was toen lid van een produktieve associatie van kleermakers. Hij was rond 1907 met o.a. de anarchist G. Methöfer reorganisator van G.G.B.