LIII.
Bij de firma Boucher, den Haag, zal spoedig uitkomen of is uitgekomen een uit het Duitsch (Welteroberung durch Heldenliebe) vertaald boekje, de Geestelijke verovering der Wereld. Ik moet hier naar dit boekje verwijzen, want naar aanleiding hiervan is in 1914 een internationale vriendenkring gevormd, die, om de termen van een der leden, Gustav Landauer, te gebruiken, ‘die Einung der Menschheitvölker vertretend, sie in entscheidender Stunde zu autoritativen Ausdruck zu bringen vermöchte’. Tot dit doel kwamen in Juni 1914 in Potsdam bijeen de Zweed Bjerre, de Duitschers Gustav Landauer, Martin Buber, Erich Gutkind, Theodor Däubler en Flor. Christian Rang en de Hollanders Frederik van Eeden en Henri Borel.
Het uitbreken van den oorlog was een proef, welke de ‘Kreis’ niet doorstond.
Uit de vele correspondentie der leden bleek, dat de meesten hunner sterker door de ‘mêlee’ dan door den te Potsdam opgeroepen geest beïnvloed waren. Ook de Duitscher Walter Rathenau, de Franschman Romain Rohland, de Fransch-Italiaan Raphaël Petruici en de Zweed Norlind hadden verklaard te willen toetreden. Men zal in de volgende brieven vaak eenige dezer namen van ‘Kreis’-leden terugvinden.
29 Aug. 1914.
Beste Henri, zie hier een brief van Bjerre, ik heb er ook van Rathenau, Landauer en Rang. De laatste is helaas patriotisch bezoopen. Ik stuur je spoedig brief en je antwoord. Gutkinds zonden kaarten en telegrammen. Laat eens wat hooren. Hoe ben je oover Leuven! Zijn nu niet waarachtig de Hunnen losgebrooken?
Een handdruk!
F.v.E.