|
| |
| |
| |
Aenteekeningen.
De Belgen.
Eene navolging van het fransche dichtstuk des heeren Ph. Lesbroussart, in 1812 voor de eerste mael verschenen, doch hier met tusschenschuiving van enkele plaetsen, zoo als ons slot.
Het oorspronkelijk werk gaet verzeld van aenteekeningen, naer welke wy verzenden. Wy merken slechts aen dat de titel van Vorst, aen Maria-Theresia gegeven, op den uitroep der Hongaren ziet, toen de mannelyke heldinne hunnen bystand inriep: ‘Sterven wy voor onzen vorst Maria-Theresia!’
| |
De dood van Egmont.
Het antwoord van Alva aen Sabina, welke hem de ontslaking van haer gade verzocht, berust op de geschiedenis. Hooft, die hetzelve vermeldt, deelt ook mede dat Hoorne en Egmont zich schriftelijk, zonder advokaet, moesten verweeren. De tweede van Egmonts zonen heeft een onbrekelyken afkeer tegen Spanje behouden.
Egmonts graf, dat men verdwenen dacht te zijn in den brand van Sotteghems kerke, ten jare 1645, werd aldaer, in 1804, onder 't hoogaltaer, ontdekt. Jammer dat men er de oude, eerbiedwaerdige gedaente van 's Graven kasteel veranderd hebbe: de oude brug bestaet nog gedeeltelijk, op welke Sabina, met hare talryke kinderen, knielde, toen
| |
| |
men Egmonts dierbaer overschot, den 15 juny 1568, tien dagen na zyne onthoofding, ter ruste bestelde.
Sotteghem bezit tot dus verre, ter verheerlyking des vaderlandschen martelaers, niets dan een grafzerk zonder opschrift, en een voetstuk zonder standbeeld!
| |
De slag van Prêle.
Men leidt Prêle van Proelium, strijd, af; en Vitrival, van Victorioe vallis, zegedai. Over dezen slag ga men Caesar, Comment. de bello Gallico, I. II, na.
Van de volgende plaetsen is, onder andere, gebruik gemaekt: Loci natura erat hoec, quem nostri castri delegerant: collis ab summo oequaliter declivis ad flumen Sabin vergebat, etc..... Subito omnibus copiis provolaverunt, impetumque in noslros equites fecerunt. His facile pulsis ac proturbatis, incredibili celeritate ad flumen decucurrerunt.
Wy kunnen de lust niet wederstaen om de volgende, voor de Belgen hoogstroemryke plaets, nog afteschryven: At hostes etiam, in extrema spe salutis, tantam virtutem proestiterunt, ut, cum primi eorum cecidissent, proximi jacentibus insisterent, atque ex eorum corporibus pugnarrent; his dejectis et coacervalis cadaveribus, qui superessent, ut ex tumulo, tela in nostros conjicerent, pilaque intercepta remitterent: ut non nequidquam tantoe virtutis homines judicari deberet ausos esse transire latissimum flumen, adscendere altissimas ripas, subire inquissimum locum, quoe facilia ex difficillimis animi magnitudo redigerat.
| |
Pieter de Coninck.
‘De coningine beval heuren ooms, dat men alle der sueghen van Vlaenderen hare borsten afsnijden soude, en al heure verkenen met sweerden duerspeeten soude: dat varen die vrauwen ende kinderen; ende die mans alle dootslaen sonder eenighe ghenade, de welke si hiet dye honden van Vlaenderen.’ Dits die excellente Chronicke van Vlaenderen, blz. 44 vo. Zie mede Meyeri Annales Flandriæ
| |
| |
| |
Groeninge.
De stichter van het kapelletjen, aldaer gesteld ter herinnering aen den roemryken slag, en omtrent een paer honderd stappen buiten de Gentsche poort van Kortryk gelegen, is de Heer Felix-Eduardus Dujardin, geboortig van die stad en binnen dezelve, den 18 april 1837, ingeslapen. Vrede zy der assche van den vaderlandschen man!
| |
Zendbrief van Egmont aen Filips II.
Eenige plaetsen zijn na Egmonts brief gevolgd.
| |
Willem I.
Even als Muretus eene lofrede op de St-Bartelsnacht vervaerdigde, schreef de geleerde Livinus Torrentius, bisschop van Antwerpen, een lierzang op dien hy noemt: den eeuwigen roem der Seine, den Hercules verwinnenden held, den allerkloeksten tyranvermoorder - Balthasar Gerards!
Zie zyne Poemata, Antw., 1594, blz. 305.
| |
Het Turfschip van Breda.
De Spanjaerts verbranden hetzelve, na dat de stad in 1624 weder door Spinola ingenomen werd. Men maekte op die machtelooze wraek het puntdicht, dat wy uit de Medalische historie der republyk van Holland (Amst., 1690) overschryven:
Stulte, quid in putrem soevis, Hispane, carinam?
Solverat hanc (flammis nîl opus) ipsa dies.
Non hoec illa, tibi quoe Broedam sustulit olim:
Par validoe classibus viribus una ratis.
Illius hoec umbra est, quam coelo fama locavit,
Quamque Argo comitem gaudet habere sibi.
In facinus nil flamma potest tam nobile noctis:
Eternam, dum tu destruis, ipse facis.
| |
| |
| |
Het heldengraf.
Men heeft getracht het fraeie Sapphische metrum althands voor het oor, hier weêr te geven. 't Eenigste stukjen in dezen trant dat wy kennen, komt voor in de Olyfcrans der Vrede (Amst., 1649, blz. 317).
Zalige vreê-nymf, schoone maacht gebooren,
Uit Jovis zeetel, die u heeft verkooren
D'eerste der Nymfen, 'k heb uw lof beschooren
Zangen gezongen op geen duytschen veeder,
Welke van Sapphoos melk-aâr vloeyende neder,
Om u te looven voor dat heyl-zaem weeder,
Men ziet dat de maet niet overal zuiver is.
| |
Godfried en de zwaen.
In 't aenhangsel der Chronique rimée de Philippe Mouskes, uitgegeven door den Bon de Reiffenberg (Brussel 1838, I, 701) staet het volgend uittreksel van den roman du Chevalier au cygne et de Godefroid de Bouillon:
Ausy com Godefroid viers le ciel regarda,
Vit un chisne volant, ensy qu'il ly sembla,
Sur le cief Godefroy par iiij fois vola,
Et quant il ot volé, ung petit s'esleva.
Deviers Jherusalem chus chisnes s'en ala
Et vint sur une tour et iluec s'ariesta,
Et se fu une tour par où depuis entra
Godefroy de Buillon en le cité de là.
| |
Jooris Weppe Joostensz.
Na G. Brandt, Geschiedenis der Reformatie, blz. 266, en Van Balen, Beschryving van Dordrecht, blz. 83.
| |
| |
| |
Jan de Glimes, markgraef van Bergh.
Strada (Dec. I, 1, III), gewaegt van dien moed. De heer Adolphe Mathieu, herinnert dien in een vers aen den grave T. de Glymes, bevelhebber der burgerwacht te Bergen (Olla-podrida, Bergen, 1839, blz. 177).
| |
De overstrooming van Allerheiligen.
Zie Grand théâtre historique, t. V, en Le Maieur, Gloire belgique, II. 169.
| |
De Waterloosche Leeuw.
Een der belgische volksvertegenwoordigers heeft voorleden jaer voorgesteld dit gedenkteeken van Neêrlands roem omverre te rukken!
| |
Waterloo.
Dit stukjen werd vervaerdigd by't vernemen dat de Franschen op dit slagveld een gedenkteeken zouden oprichten!
| |
De Nederduitsche tael.
By den aenvang van dit lied wordt er gezinspeeld op de woorden van Voltaire (Lettre à M. de Beauzée): La langue française est une indigente orgueilleuse qui craint qu'on lui fasse l'aumône. Van daer waerschynlijk, dat Helmers van deze tael sprekende, in den Lof van Amsterdam, zegt:
Zij, trotsche beedlares; zij, die van de aelmoes leeft,
Die zij aen Rome ontnam, bij ons gebedeld heeft.
De spreuk: de tael is gantsch het volk werd voor de eerste mael door my aengewend in den lierzang aen Belgie, verschenen in 1835. Kort na deszelfs uitgave heeft de maetschappy van vlaemsche Letteroefening, te Gent, die woorden tot zinspreuk aengenomen.
|
|
Auteursrechtvrij