Prijsverzen op de dood van Egmont
(1839)–Prudens van Duyse–
Auteursrechtvrij
[pagina 35]
| |
 | |
De Dood van Egmont.
| |
[pagina 36]
| |
Daer staet Hy blinkend voor myne oogen:
't Is Egmont, Neêrlands echte zoon.
's Lands Vryheid weent, voor hem gebogen,
Beroofd van diadeem, en throon;
Zy smeekt, met uytgeteerde wangen:
De Spanjaert wil ze in ketens prangen,
En moorden wie haer dienst aenbidt.
Het oorlog, uit zijn hol gebroken,
Doet in haer tempel dweepzucht spooken,
Op marteling en dood verhit.
Terug! zink in het graf der jaren;
Terug: ô schand - ô gruweleeuw!
'k Zie 't Vaderland door zielsbarbaren
Verplettren. Ach! het noodgeschreeuw
Is tot den Hemel doorgedrongen.
Een monster heeft zijn rust ontwrongen,
Zijn bloei en handel weggerukt.
't Sticht in Gods aenschijn bloedaltaren,
En zweept er kermende offeraren,
En houdt ze voor zijn dwang gebukt.
't Is 't wangedrocht, dat de afgrond baerde,
De menscheid tot verderf, en schand;
't Is Flips, de geesselroê der aerde,
De beul van 't siddrend Vaderland.
Daer nadert Alva, met zijn tygers,
Gedoscht in 't stalen kleed der krygers.
Zy smachten naer verraed en bloed;
Vervloeken rust- en deugdgezinden;
Zy loeren, martlen en verslinden,
Gelijk 't ontkluisterd helgebroed.
De wapenkreet is opgestegen,
En Neêrlands Leeuw vliegt dol ten strijd.
| |
[pagina 37]
| |
Grootsch zwaeit de Geus den heldendegen,
Aen eer en Vaderland gewijd.
ô Egmont! Hoorne! ô dappre Belgen,
Wat wilt gy de overmacht verdelgen,
Door 's afgronds leger aengestuwd?
Vergeefs het stout verbond gesloten,
Tot geesseling van vloekgenooten,
Wiens bloedraed God in 't aenzicht spuwt?
Ziet gy de onthutste burgren vluchten,
Den schrik geteekend op 't gelaet?
Hoort ge in 't gevang de Christnen zuchten
Verketterd door den helschen haet?
Hoe menig weggesleepte vader,
Ligt door den list van zijn verrader
In d'yzren kerkerboei gekneld!
Hier ziet men de onschuld 't lijf verscheuren,
Daer eedlen naer den bloeraed sleuren,
Ginds offers door 't schavot geveld!
Laet gy den noodstorm hooger stygen,
Gevloekte dienaers van den Staet?
Doet u 't belang lafhertig zwygen
Terwijl men 't volk te pletter slaet?
Gy trapt den duersten eed met voeten,
En durft geen burgerramp verzoeten,
Als plicht, als menschlijkheid gebiedt.
Wee, vleiers! slechts in 't kwaed vermetel,
En kruipend voor des monsters zetel,
Dat over 't Land zijn blixems schiet!
Blijft, aerdsche duivlen, samenspannen
In 't bloedverbond; van uit 's Lands raed
Verheffen zich onschokbre mannen,
Wier landmin 't schrikdier tegenstaet.
| |
[pagina 38]
| |
Ja, 't volkenrecht, aen Egmont heilig,
Schuilt onder zijn bescherming veilig:
Hy waekt - hy zweert het Land behoud.
Wat macht hier orde en wet durv' plonderen,
Hy zal den dwingland tegendonderen,
Op 't wrekend zwaerd der Vryheid stout.
Tot tweemael deed hy Frankrijk deinzen:
Zoo zal hy stryden voor het Volk;
Zoo zal hy.... Maer, ô schrikgepeinzen!
Wet Spanje niet den moordersdolk?
't Verraed zal, grimmend, hem beloeren;
Hem zal het naer de slachtbank voeren,
By 't woest gejuich van 't beulenrot.
ô Egmont! Egmont! hoop en luister
Van 't Vaderland, ontvlucht den kluister,
Die reeds u wacht in 't kerkerslot.
Wat baet, hoe 's zeemans moed moog' blaken,
By 't worstlen met d'onstuimen vloed,
Als in des afgronds open kaken
Het slingrend schip verzinken moet?
Wat mensch vermag d'orkaen te stuiten?
Wie sluit de pest de landstreek buiten,
Waer hare giftdamp vloeit door 't zwerk,
En angst en dood het volk bespringen?
ô! Dwang en overmacht bedwingen,
Dit is alleen Jehovas werk!
God! 't vloekbesluit - het is voltrokken:
Hem zweert het monster straf, en dood;
Hem weet het listig uit te lokken:
Hem wenkt de bloedraed in zijn schoot....
En, draek rondsom zijn tred gekronkeld,
Met oogen, waer de hel uit fonkelt,
| |
[pagina 39]
| |
Blikt Alva op zijn prooi ter neêr.
Hy gilt: de zielstyrannen grypen,
En onoptilbre boeien nypen
's Mans armen - Neêrlands steun en eer.
't Waer' weinig vluchtend zich te hoeden,
De moed braveert het bangst gevaer;
En, hoe de moorders doller woeden,
Te vromer staet 's Lands Ridder daer.
Met zielrust, uit zijn blikken sprekend,
En voor geen tygersklauw verbleekend,
Staert hy met Riddertrots hen aen.
Zoo kunt ge, ô Deugd, den haet braveren!
't Geweld kan ryken overheeren,
Maer 't heldenhart niet nederslaen.
Wat ramp! men sleurt hem in den kerker.
Wat ramp, ô wagglend Vaderland!
Daer ligt uw trouwe heilbewerker,
Gesmeten in den slavenband.
De Held, die legers heeft doen sidderen,
Die vorsten telt voor zyne aenbidderen,
Ziet tot zijn loon 't schavot gericht!
Eer 't wordend roosjen uit zal bloeien,
Moet Egmonts heldenbloed vervloeien,
Dat voor geen vyand heeft gezwicht.
Gy, Echtgenooten, lievelingen
Der huwlijksmin en teederheid;
Koomt dit rampzalig paer omringen,
Wie dra het vreeslijk sterfuer scheidt.
Ziet hier den Held voor 't mes gebogen;
Zijn Gâ, nu hooploos rondgevlogen,
Dan knielend voor het beeld van God.
Ziet, ziet (terwijl nog Spanjaerts schimpen)
| |
[pagina 40]
| |
Het vaderhart van wee verkrimpen,
En zwijmt by 't denkbeeld aen dat lot!
Maer yzing schokt de burgerdrommen;
Elk aerzelt met benard gemoed.
Hoor ik den donder niet aen 't grommen?
Verbergt de zonne niet haer gloed,
Verschrikt het euvelwerk te lichten?
Alom verbleekende aengezichten,
Plots afgewend van 't moordtooneel.
Wat stond! de krijgstrompetten schateren,
De trommels slaen; de donders klateren,
En 't stael doorkerft des Martlaers keel.
Men zegt, dat God, in toorn ontsteken,
De beulen strafte op d'eigen stond;
En dat, om Egmonts dood te wreken,
De blixem 't wreed geboeft' verslond.
Men zegt, dat nog, by elk verjaren,
De marteldag geen licht ziet klaren,
En 't buldrend onweêr zich verheft.
En dat, in Flips en Alvas graven
(Benesteld door onzaelge raven),
De donderslag hun rompen treft.
 |
|