Het oude Nederlandsche lied. Deel 3
(1907)–Florimond van Duyse–
Auteursrecht onbekend
[pagina 1906]
| |
[pagina 1907]
| |
1.
O herders, laet u bocxkens en schaepen;
den Godt en heer, diet al heeft geschapen,
is voor u gehoren,
die waert verloren,
in cribbe geleijt in eene stal.
Godt mensche door Adams val,
in doecxkens gewonden,
sal worden gevonden;
de moeder en maget is een;
Godt vaeder is vaeder alleen.
Sa, ras, herderkens, op de been!
Herderkens loopt, loopt, herderkens loopt, enz,
(Wy loopen, wy loopen, wy loopen).
Herderkens loopt, loopt, (tweemaal)
herderkens, noch eenen keer;
morgen comen wy weer!
2.
Comt, laet ons gaen besoecken, in doecken,
dat kindeken teere, des werelts heere,
die van onse kudden
den wolf sal schudden,
die voor ons in een cribbe leijt,
soo heeft ons den Engel geseijt.
Die herders songen,
die lammerkens sprongen,
die aerde was vol van vreucht;
sij songen Godts glori en deucht,
voor de menschen, peys ende jeught.
Kindeken slaept, slaept, kindeken, enz.
(Wy wiegen, wy wiegen, wy wiegen).
Kindeken, slaept, slaept, (tweemaal)
na, na, na, kindeken teer,
sus, sus, sus, en crijt niet meer.
3.
Maer eer wy gaen al dander opwecken,
eer wy van hier naer Bethleem trecken,
wat sullen wy geven,
om niet te beven
in desen seer langen couden nacht?
Soo dient hem een velleken sacht.
Soo tcrijten sal willen,
wy sullen het stillen
| |
[pagina 1908]
| |
met spelen en met gesanck,
en singen, den geheelen nacht lanck,
onder ons, al mit soet geclanck:
singen na, na, na, singen, enz.
(Spelen na, na, na, na, na).
Singen na, na, na, (tweemaal)
na, na, na, kindeken teer,
sus, sus, sus, en crijt niet meer.
| |
Tekst.Hs. 4858, van c. 1621, ter K. Brusselsche Biblioth., bl. 24, hierboven weergegeven; - Den blijden-weg tot Bethleem, Antw. 1645, bl. 32; - Liefde-sier in den Kers-nacht, Loven, z.j., geest. goedk. 1669; - Den gheestelycken speel-waghen, Antw. 1671, bl. 30, telkens zonder wijsaanduiding; Oude en nieuwe lof-zangen, Amst. 1740, bl. 23, ‘stemme: als 't begint’; - Willems, Oude Vl. ldr., 1848, nr. 195, bl. 428, naar laatstgenoemde bron. Str. 3 wordt aangeh. door M. Verkest, Tentoonstelling van Vlaamsche Primitieven, 1903, bl. 103: ‘overal brengen de herders (vgl. “Herders hij is geboren”, str. 3-4) allerlei geschenken zelfs kleederen en beddegoed mede om het “Boorlingske” tegen kou te vrijwaren.’ | |
Melodie.Hs. voornoemd, met  maat, tweestemmige bewerking. Bij het dertiende vers van elke strophe, leest men het woord: ‘Bassus’; zoodat die regel door eene afzonderlijke stem werd voorgedragen. - Snellaert op Willems, bl. 547, deelt de melodie mede naar het Hs. van Leiden, nr. 1, met tusschenspelen voor orgel. Drie bewerkingen van onze zangwijs zijn te vinden in het 17de-eeuwsch Gentsche Beiaardboek, bl. 10, 42 en 88, als ‘ghestelt’, 1661, 1663 en 1688.
In Haarlemsche mei-bloempjes, 1649, vindt men bl. 5, onder den titel Vulcanusdans, een lied, met kenspreuk: ‘Loon nae werck’, onderteekend G.A. Ooyevaer, waarvan de eerste strophe volgt. Met wijsaanduiding: ‘Nova’, treft men denzelfden tekst aan in Haerlems oudt lb., Amst. 1716, bl. 82.
Oorspronkelijk in c en met 3/1 maat.  | |
[pagina 1909]
| |
 Ga naar voetnoot(1)Ga naar voetnoot(2) Als Mars en Ve - nus t'saem - boe - leer - de /
En 't lie - ve Min - ne- spel hand-teer - de /
en 't lie - ve Min - ne - spel hand-teer - de /
Doen wa - ren sy ver-heught:
Maar als Vul - ca - nus dees' on - trou - we
Be - vont aen Ve - nus sijn Huys-vrou-we /
be - vont aen Ve - nus sijn Huys-vrou-we /
Be- lett' hy haest de vreught;
Vul - ca - nus, Vul - ca - nus, Vul - ca - nus, Vul- ca - nus, Vul - ca - nus hier o - ver ont - steldt:
Vul - ca - nus, Vul - ca - nus ont- steldt /
Die sey: 'k sal met ge-weldt
soo gaen smee - den, smee - den, smee- den, smee - den, smee - den, smee - den, smee - den, smee - den, smee - den,
'k wed ick 'et haer ver - geldt.
Vul - ca - nus, enz.
Ook in H. Sweerts' Innerlykke ziel-tochten, Amst. 1702, bl. 5, treft men dezelfde melodie aan, ‘toon: Vulkanus dans’, voor: ‘De werelt heeft 'er veel bedrogen’. Het tweede deel vangt aan zooals bij Willems, met de bovenseconde. |
|
