Het oude Nederlandsche lied. Deel 2

[p. 952]

265. Ic wil gaen om mijn ghewin.

1.
‘Ic wil gaen om mijn ghewin
en soecken Hansken ende Gille;
ick heb eenen man naer mijnen sin,
hi laet mi doen al dat ick wille.
Als ict al besorghe op dit termijn,
dan segt hi: ‘een vrou van eeren suldi zijn.’

2.
‘Ic loope rincketten aen elcken cant
en ic doe mijn keelken clincken;
ic gheve mijnen man eenen penninc in de hant,
daer me so gaet hi sitten drincken.
Als ic ghelt thuys brenge, cust hi mijn,
dan segt hi: ‘een vrou van eeren suldi zijn.’

[p. 953]

 

3.

 

‘Ick sitte heel nachten op die banck,

 

niet achtic op der lieder snater;

 

ick hebbe eenen man naer mijnen danck,

 

hi draecht mi gans duer vier en water.

 

Als ic hem hou gaende te bier, te wijn,

 

dan segt hi: ‘een vrou van eeren suldi zijn.’

 

 

 

4.

 

‘Al werdick beclapt, men vinter meer,

 

daer af en maect mijn man gheen voere;

 

hi kijft so ruyterlic voor mijn eer

 

en segt: ‘mijn wijf en is geen hoere.’

 

Ick belove hem een paer cousen fijn,

 

dan segt hi: ‘een vrou van eeren suldi zijn.’

 

 

 

5.

 

‘Hi laet mi nu mijn willeken doen

 

so langhe als icket al betale;

 

coop ic nyeu cousen of trijpen scoen,

 

hi en vraghet mi niet waer dat ict hale;

 

al doe ick al dit, ten is hem gheen pijn,

 

dan segt hi: ‘een vrou van eeren suldi zijn.’

2, 1. rincketten = raketten; zie Schuermans, Vl. Idioticon, bijvoegsel. - 3, 2. t.: op der lieder snaer; cf. op ulieder gezondheid. - 4, 2. voere = voer, wagenvracht.

Tekst.

Antw. lb., 1544, nr. 198, bl. 305 ‘een nyeu liedeken’, met weglating der laatste twee strophen. Aangeh. door Dr. Kalff, Het lied in de M.E., bl. 415 en 423.

Melodie.

I. Fruytiers, Ecclesiasticus, 1565, nr. 68, bl. 132, ‘op de wijse: Dan seyt sy man van eeren weest ghegroet’, stemaanduiding ontleend aan het refrein van str. 2-4 van nr. 208, bl. 322, Antw. lb.: ‘Wy moghen wel loven en dancken den tijt’, - ‘een nyeu liedeken’, tegenhanger van nr. 198, aangeh. door Dr. Kalff, t.a.p., bl. 415, 423, 539 en 661. Ziehier deze overigens onvolledige strophe:

‘Het snuchtens als die clocke achste slaet,
dan gae ick maken den pottagie,
ick leyde mijn wijf ter kercken waert
.................
spreect si mi toe, ic weer mijnen hoet;
dan segt si: ‘man van eeren, weest ghegroet.’

[p. 954]

Thans volgt de melodie:

Het voe - der hoort den e - zel toe //
gheessel en last daar be - ne - ven //
Den knecht dat hy hem ar - beyt moe //
die sy hem broot oock ghe - ghe ven//
Wilt ghy int le - ven heb - ben rust //
gheeft u knechts werk /
want lee - cheyt baert boos lust.

Het slot der melodie geven wij hierboven weer naar haren algemeenen gang en het metrum van den laatsten versregel.

De ♭ bij den sleutel, op den tweeden notenbalk, heeft geen zin, zooals overigens blijkt uit de variante voorkomende bij Stalpaert, Extract. cath., 1631, bl. 202, ‘stem: ‘Ick weetter een vroutjen’:

Waer toe ghy Zwin - gli - aen - se schaer
In Go - des huys ru - moer te ma - ken?
Waer toe weer - om met Be - ren - gaer
Het lic - haem Chris - ti te ver - za - ken?
On - za - - - lig! die in 't Sa - - cra - ment/
Het dier - ste pand der ker - ken schend.

Dezelfde wijsaanduiding en melodie zijn ook te vinden in Stalpaert's Gulde-iaers feest-dagen, 1635, bl. 112, voor: ‘O vromen verwinner van daed en van naem’.

‘Ic weet een vrouken wel bereyt’ en ‘Ick weet een vrouken amoreus’, nrs. 116, 150, bl. 459, 566 hiervoren, hebben anderen strophenbouw.

[p. 955]

De wijsaanduiding: ‘Man van eeren, weest ghegroet’, insgelijks aan heb voornoemde refrein ontleend, wordt aangegeven voor het Schriftuurlijk lied: ‘Hoort toe ghy menschen wie dat ghy zijt’ (zie Dr. F.C. Wieder. De Schriftuurlijke liedekens, 's-Grav. 1900, Regist., nr. 384), nog te vinden in Dit is een suyverlick boeckxken, Amst., Cornelis Dirckz. Cool, 1648, bl. 51 en een ander lied van denzelfden aard: ‘Wat isser nu beroerte groot’ (zie Dr. Wieder, t.a.p., nr. 870) o.a. te vinden in Het tweede lb. van vele diversche liedekens, Amst. 1583, bl. 248.

Het lied: ‘Eylaes, ic arm allendich wijf’, nr. 185, bl. 283, Antw. lb., aangeh. door Dr. Kalff, t.a.p., bl. 415, staat in onmiddellijk verhand met de liederen: ‘Ic wil gaen om mijn ghewin’ en ‘Wy moghen wel loven en dancken den tijt’, en werd zonder twijfel op dezelfde melodie voorgedragen.