| |
| |
| |
262. Ick quam tot eenen dansse.
Ick quam tot eenen dansse
daer menich ioncfrouken was,
ende daer vant icse alleyne
Ick boot haer vriendelic mijn groet,
Haer soete woorden bevielen mi.
‘Mijn moerken is ghestorven
een ander hebbe ic verworven,
des lijdt mijn herteken verdriet.
Si gaven mi eenen ouden man;
al om dat goeykens wille,
ginc ic, eylaes, dat houwelic an.
‘So coemt hi voor mijn bedde,
al voor mijn beddeken staen,
sijn coussen ende ooc zyn schoen
hi heeft so veel masselen aen zijn beyn,
ende dan moet ic hem gaen verwermen,
och, den leelicken ouden man.
‘Dan sidt hi aen den dissche,
hi heeft van als genoech,
van wiltbraet ende ooc van vissche,
veel meer dan hijs behoeft.
Hi sidt en babbelt al waert een gans,
hi en heeft in alle sinen mont
och, niet meer dan eenen tant.
| |
| |
‘Dit claghe ic u, lieve ghespele,
och, lieve ghespeelken goet,
ende al met eenen ouden man;
dan moet icker bi te bedde gaen,
die genuechte noch vruecht en can.
‘Die oude man is ghestorven,
den ouden en die is doot;
eenen ionghen heb ic verworven,
hi geeft mi slaghen so groot;
dan dencke ic op den ouden man:
och, vonde ick weder zijns gkelijcke,
nemmermeer en scheyde icker van.’
1, 5-6. t.: ich boot haer vriendelike // mijn groete, si loondes mi. - 2, 7. eylaes, bijgev. - 3, 3. schoen, meervoud, ten onrechte door H.v.F. veranderd in schoenen. - 3, 5. masselen, mazelen, vlekken, puisten. - 3, 7. Och, bijgev. Zie 4, 7.
| |
Tekst.
Antw. lb., 1544, nr. 85, bl. 128, ‘een oudt liedeken’; - Hoffmann v.F., Niederl. Volksldr., nr. 135, bl. 246. - Aangeh. door Dr. Kalff, Het lied in de M.E., bl. 415, 420; die verzendt naar het 15de-eeuwsche lied aangehaald door H.v.F., t.a.p., bl. XXIX: ‘Ic reet aen enen danse // daer ic veel vroukijns vant’. - Volgens eene werwillende mededeeling van Dr. J. Bolte, komt deze wijsaanduiding voor in het vroeger aan H.v.F. behoord hebbend, thans te Berlijn berustend 15de-eeuwsch Hs., Man. germ. 8o 198, bl. 119b, voor het lied waarvan de eerste strophe luidt:
Al wort mijn leyt al hier verbreyt,
in sorghen ende in seren,
this dicke gheseit, een cort verbeyt
Dit lied bestaat uit 10 strophen, met de aanvangletters WWILHELMUS; daarbij de aanteekening: ‘Dit liedekyn heeft ghemaect broeder Willem van Amersfoort, die vicarius der minre broederen, op sijn naem Wilhelmus’. - De strophenvorm verschilt dus heel en al met den vorm van nr. 85 Antw. lb. De bovenstaande tekst integendeel heeft verwantschap met een in 1536 gedrukten Duitschen tekst te vinden onder nr. 51 van de door J. Meier in 1892 herdrukte Bergreihen (zie J. Bolte, Bilderbogen des 16. Jahrh., Tijdschr. voor Ndl. taal- en letterk., XIV, 1895, bl. 143): ‘Ein hübscher Bergkreye von eynem alten man’:
Ich kam mir zů einem tantze,
da ich das frewleyn fand.
Ich sahe sie mir traurig sitzen
| |
| |
Ich bot ir freuntlich meynen grůss;
sie dancket mir mit sitten.
Ich thet sie weyter fragen
Das sie mir das wolt sagen,
was gebrechen an ir möcht seyn:
‘Gůter gesell: wilt wissen das,
tritt mir wenig neher bass,
so wil ich dir sagen das.’
Mein můter ist mir gestorben,
Mein vater had ein andere erworben,
die mir nit zů hertzen gehet.
Mein freund haben mir durch gelts willen
geben ein alten man zů dieser zeit,
der mir weder lust noch freud geyt.
Hör, was ich dir sagen wil,
das weiss ich und meyn gespil.
Seyn messer wil nymmer schneyden,
Wenn er ist in dem hefft entzwey,
den wandel, den es an im tregt,
recht wie ein sichel krumb,
Hat runtzel an der stirnen,
Wenn er ist rauch wol umb sein maul,
des nachts in meinem bette
schnarcht er wie ein ackergaul.
Wenn er zů morgens fr auff steet
und er zů seynem tische gehet,
Hat wildtpret und auch vische,
Er murfelt recht wie ein alte geyss,
keyn gůten zan nicht weiss.
| |
| |
Stund kaum an ein halb viertel jar,
ich wider zů dem Frewlein kam;
Ir trauren war vergangen gar,
Der alt man was gestorben todt,
die fraw het ein jungen erworben.
Also geschicht dem alten man,
wenn sie ein jungen erwirbt.
Mein hertz begert ein jungen knaben,
der ein schneltes pferdte reyt.
Lust und freud gibt er mir genůg,
er schwingt mir meyn gefider,
Der uns dises Liedlein sang
zů sant Annaberg in der Stat;
Der singt uns das und noch vil mer.
Got behüt allen junckfrawen
ir zucht und auch ir ehr!
In het Hs. nr. 1042 van Meerman, na 1525, thans nr. 2631, 2de serie, der K. Brusselsche Biblioth., komt onder nr. 26 een lied voor: ‘Daer isser mer dan ic ghevinden can // des en geloeve ic wijf of man’ (8 str.), met stemopgave (vgl. str. 2 hierboven): ‘Dit lyedekijn gaet op die wijse: Mijn moederkijn is ghestorven die my ten besten riet Si gaven my den ouden man Maer om sijns goets wille ghinc etc.’
| |
Melodie.
Souterl., Antw. 1540, Ps. 39, ‘Ick heb verwacht den Heere’ - nae die wise: ‘Ick quam aen eenen dansse, // daer menich schoon vrouken was’.
|
|