Luizenjournaal

[p. 7]

I

Let us see, is this real,
Let us see, is this real,
This life I am living?
Ye Gods, who dwell everywhere,
Let us see, is this real,
This life I am living?

Indian song

[p. 9]

Nacht na de pogrom

Joseph: Zonder geluid beweegt zij haar hoofd heen en weer, ze schijnt te slapen en maakt een snurkend geluid, maar ook uit de diepte van die bedwelmende slaap blijft haar hoofd heen en weer rollen. Een bloedkorst heeft zich op haar bovenlip gevormd en in haar nek hebben de vlammen een wak geschroeid en tegen het vochtige vlees kleven aarde en vezels van planten, de zijkant van haar hoofd lijkt op een verbrand bos waar alleen nog de branderig ruikende stoppels overeind staan. Dat is het merkteken dat de vlammen op haar hebben achtergelaten, een liefkozing, een verliefd likken rond haar hoofd en nek; ze hebben haar alleen gelikt en niet verteerd, daar op dat smalle pad tussen de vuren, ze zijn voor haar geweken als de golven van de Rode Zee. Wat heeft ze gezegd tegen het vuur op die plek waar niemand haar kon zien of horen, te midden van het verslindend loeien? Uit de rook kwam zij te voorschijn, traag en zwaar, aarzelend bijna om geboren te moeten worden uit de vuurmond en prijsgegeven aan de willekeur van wat daar broeide in die ogen, de zich verdringende koppen. Met het vuur in de rug stond ze met een wonderlijke terughouding. Hoogzwanger, op blote voeten, met dat kleine kaalgeschroeide hoofd als een noot, gelijktijdig onkwetsbaar en kwetsbaar in haar aarzeling, in haar voorkeur voor het vuur boven haar medemensen.

Ik dacht: Ze zal het kind nog willen baren. Het kwam mij haast absurd voor, zozeer was ik op vernietiging ingesteld; gebonden aan handen en voeten lag ik alleen nog maar te wachten op de allerlaatste vorm van vernietiging, en daar stond zij met die buik alsof ze leven wilde gaan baren in de mond van de dood. Het leek of één van de bende haar terug wilde duwen in hetbrandende huis, haar bedreigend met een stok, maar ze bleef voortgaan als iemand die wandelt in zijn droom en daardoor onbereikbaar is.

Ten slotte lieten ze haar gaan, ze lieten haar wegschuifelen, wegsmelten tussen het zwarte groen van de bomen. Er was

[p. 10]

geen maan, alleen een weerlichten aan de hemel zette alles bij ogenblikken in een ontnuchterend licht. En een zelfde ontnuchtering scheen zich aan de mannen mee te delen, het getier sloeg om in gevloek en gecommandeer, ze begonnen het vee samen te drijven en misschien zouden ze mij nog wel ten afscheid in het vuur hebben geworpen als toen niet het onweer was losgebroken. Alles verdween wonderbaarlijk stil onder het gutsen van de regen die alles neersloeg met een natte hand.

Haar buik houdt mij wakker, iedere keer wanneer mijn perplexe lichaam wil wegvallen in de slaap. Het regent nog, maar meer op een verstrooide manier. Druppels pletsen hier en daar. We liggen waar de koe gestaan heeft, haar geur, haar warmte hangt hier nog, terwijl de geluiden zijn vertrokken. Nu de beesten weg zijn, zijn wij het alleen nog maar die ronddobberen in de lege nacht. Heeft niemand de gloed van het vuur gezien? Of durven ze niet te komen uit angst zelf te worden gemolesteerd? Mijn vlees voelt groot en branderig; overal waar ze mij geslagen hebben heeft het een leven van zichzelf gekregen en steekt en ontploft en groeit.

Zij begint te kermen. Steeds maakt de pijn haar wakker uit haar toestand van verdoving, een beul die met overleg te werk gaat, langzaam en met tussenpozen, haar niet vergunnend het bewustzijn te verliezen. Ik probeer water tussen haar lippen te gieten, maar haar tanden zijn onoverkomelijk groot geworden en vullen haar hele mond. Zelfs bij het kermen gaan haar tanden niet vaneen, alleen haar gezicht trekt samen, bloed is weer losgebroken achter de korst op haar bovenlip en loopt langs haar mond. Niet één woord heeft ze tegen mij gesproken. Zij wil alleen het kind nog baren. Haar hoofd is zo klein geworden, alsof ze zelf al gaat verdwijnen, alles wat ze nog heeft ligt opgetast in die buik die zich veel hoger boven de grond verheft dan de rest van haar. Ik denk: Het kind heeft geen kans. - Weet zij wel dat de koe weg is? Ik denk: Laat het dood gaan samen met jou.

[p. 11]

Alsof mijn gedachten haar hebben aangeraakt zie ik opeens haar ogen zwart en open, ik wil mij naar haar overbuigen om haar klanken op te vangen. Maar zij duwt mij van zich, haar vingers tasten naar haar keel, met een ontzettende kracht richt zij zich op, haar hemd aan stukken trekkend.

‘Het kind,’ zegt ze opeens vrij duidelijk. ‘Breng het naar Zion.’

Ik weet niet waar ik haar aan moet raken, mijn huid op de hare, pijn op pijn, ik wil haar sussen, strelen, zeggen: Je zult zelf gaan, je zult het zelf naar Zion brengen, maar tegenover zoveel zekerheid zijn woorden zinloos. Zij lijkt te groeien, vermetel groeiend in haar eigen droom, zij heeft het vuur bezworen en nu bezweert zij de dood totdat zij klaar zal zijn.

Haar tanden zijn niet meer van elkaar gegaan. Wat er nog van haar rest daar op de stenen vloer lijkt al heel lang dood. Ze heeft geen enkele concessie willen doen, ook aan de dood niet. Haar gezicht ligt met de rechterkant in het stro gedrukt, verborgen onder haar halsdoek, alleen de verschroeide uiteinden van de haren zichtbaar. Haar lichaam wonderlijk plat. Ergens moeten tegen dat platte lijf de borsten liggen, onzichtbaar, koud. Het is of ze niet alleen mij maar ook dat lichaam in de steek heeft gelaten, die koude borsten.

Het kind leeft. Het beweegt de schrompelige armen en benen als een schildpad die op zijn rug ligt. Het is kleiner dan ik mij heb voorgesteld, het lijkt nauwelijks op een mens, maar zijn naaktheid is die van een mens; geen enkel dier is zo uitermate naakt. Onverantwoord: geen haar, geen schubben, zo maar, op de aarde, in het stro doordrenkt van pis. Toch heeft het een mensengezicht.