Brieven. Deel 8. 3 december 1938-9 mei 1940

3910. Aan E. van Moerkerken: Den Haag, 13 december 1939

Den Haag, 13 Dec. '39.

Beste van M.,

Ingesloten de foto terug; deze moet je nl. wèl maken. Degeen die niet hoeft, is een zittende kale heer met baard.^1.

Over stalinisten en andere schavuiten maar niet meer. Ik heb werkelijk deze Finsche historie^2. niet afgewacht om te beslissen dat ik niets van deze bende moet hebben, en jij weet niet waar je aan toe bent, vóór je bv. Soewarin's Stalin hebt gelezen, wat je niet deed. Als ik je au sérieux nam als stalinist, zou ik je niet zien. Maar als je vindt dat afkeer van de bourgeoisie met zich meebrengt dat je in dàt gezelschap gaat zitten, gun ik je dat, hoewel het natuurlijk ook zeer ‘goedkoop’ is.

Het kapitalisme moet worden opgeruimd, zeker, maar niet om er een totalitaire smeerlapperij voor in de plaats te krijgen. Dwz. ik verkies 85% vuiligheid om in te leven boven 100% vuiligheid. Ook goedkoop natuurlijk, maar hoe logisch!

Tot zoover voor heden, hoewel natuurlijk over dit onderwerp nog úren gezwamd zou kunnen worden.

Hartelijk gegroet,

EduP.

Die 85% vuiligheid inpl. v. 100% lijkt mij óók op te gaan voor de ‘arrebeiers’. Zooniet, dan kan 't me niets schelen, omdat de wereld zich

1. Mogelijk is S.E.W. Roorda van Eysinga bedoeld.

2. Op 30 november 1939 was de onverhoedse Russische aanval op Finland begonnen.

[p. 377]

niet hoeft te vormen naar het lot van die arrebeiers alleen. Genoeg van dat gezwets! Stirner blijkt meer en meer niet opgeruimd door Marx. (Bakoenin ook niet. Kropotkin ook niet. Proudhon ook niet. Enz.) Maar wat doen deze ‘posities’ ertoe? De politiek is altijd vuiligheid, zeker, maar een mensch voèlt waar hij staat, of liever, waar hij niet kàn staan. Als jij vindt dat menschen als De Leeuw^3. (heet-ie zoo?) een beter gezelschap zijn dan je vader - bij wien jij als ‘bourgeois-zoontje’ niet hoort - soit.

Màg jij eigenlijk wel omgaan met menschen die zich zóó over je partij uitlaten? Of moèt je deze brief eig. niet aan de partij - G.P. Oe doorgeven?

3. Mr. A.S. de Leeuw (1899-1942) was o.a. hoofdbestuurslid van de Communistische partij Holland en hoofdredacteur (1937-1938) van het communistische Het volksdagblad geweest.