een roman van 400 bladzijden van je; vervolgens bieden ze je fl. 350. - En dat moet je dan nog beschouwen als een gave van Onze Lieve Heer, als je Greshoff mag geloven. Ook dat ontmoedigt me enorm. Wat weerhoudt me eigenlijk om metselaarshulpje te worden?
Ik heb Méral onder nogal gekke omstandigheden ontmoet: hij heeft in een proces dat Bonnel heeft gehad voor Belgisch deskundige gespeeld op het gebied van erotische en andere boeken. Het ging hem heel goed af. Ik maakte een afspraak met hem voor een paar dagen daarna; hij heeft me uit Touraine getelegrafeerd dat hij daar niet weg kon. Ik had geen zin hem weer op zijn Chatham af te sturen - ik wacht maar af.
Ik ben benieuwd naar de roman zonder ‘ik’. Je schrijft hem vast en zeker, voor zover ik je ken; daar is geen twijfel aan. Wat de Disque Vert betreft, staat al mijn proza tot je beschikking, als ik maar niet zelf hoef te ‘vertalen’. Malraux heeft me advies gevraagd over de Havelaar, ik heb er lang met hem over gepraat en geprobeerd hem er warm voor te krijgen. Het spreekt vanzelf dat een man als Multatuli, die tot de allergrootsten behoort, vertaald moet worden, en niet alleen de Havelaar. Maar is die knaap van jou in staat de stijl van Multatuli weer te geven, die unieke, uiterst persoonlijke en zo natuurlijke stijl? Omdat de dingen die hij te zeggen had toch wel wat verouderd zijn, zou je het vooral nù helemaal moeten hebben van de manier waarop hij het vertelt; het gaat om iemand die, zonder dat je het op het eerste gezicht zou zeggen, uitzonderlijk goed schreef, en die zijn het moeilijkst te vertalen. - Ik ben veel minder bang voor mijn proza dan voor dat van Multatuli; overigens doet dat er ook minder toe. Als Multatuli in het Frans mislukt, dan slaat de meest geniale Hollander die ooit een pen heeft gehanteerd een slecht figuur. - Maar de Havelaar is al eens in het Frans vertaald, en zelfs tweemaal, geloof ik? Weet jij dat ook?
Wat mijn proza betreft: als je iets uit Nutteloos Verzet neemt, doe het dan liever uit de herziene uitgave, die nu bij Van Kampen gedrukt wordt maar pas eind van het jaar uitkomt.
Ik zou het leuk vinden jou en ook je zuster in Lisboa te zien; maar bij ons is nog niets zeker - absoluut niets! God weet waar we zitten als we eenmaal van dit appartement af zijn, d.w.z. tegen oktober. Misschien in Holland, misschien in Indië - ik althans - misschien in Lisboa of in Spanje, misschien heel gewoon in Parijs, in een of ander krot.
Auteursrechtelijk beschermd