Brieven. Deel 4. 2 januari 1933-30 april 1934

1942. Aan G.H. 's-Gravesande: Parijs, 27 januari 1934

Parijs, 27 Januari.

Beste Hein,

Veel dank voor de technische termen. Al doende, zal het wel min-

[p. 431]

der worden. Weet je zeker dat ‘roeden’ van een venster tot het houtwerk behooren, en niet stalen roeden zijn, waarvan de gordijntjes afhangen? Nog even antwoord hierop.

De rest is best. ‘Munitietreinen’ zal ik onthouden, voor als ze er zijn. Tot dusver alleen ‘treinen met wapens’ - géén ‘pantsertreinen’, dat zouden ‘des trains blindés’ zijn.

Nu nog wat, voor alle zekerheid:

	auto-mitrailleuses = mitrailleur-auto's(?)
	la poste = de wachtpost; ik vertaalde gewoon: ‘de post’. Kan dat?
	section de combat = gevechtsafdeeling? of sectie? of: stormsectie?
	Han-Kéou = Hangkau, Han-Kau, Hang Kouw?
	Tcheng- Tchéou =??? (Het is het laatste station voor Sjanghaï.)
	zoolen (meerv.) met één o of 2 o's? } Ik heb geen Holl. woordenboek!
	stegen (meerv.) met één e of 2 e's? } Ik heb geen Holl. woordenboek!
	filatures = spinnerijen? weeffabrieken?
	militants = in een revolutionair verzet, - moet ik vertalen met ‘militanten’ of met ‘strijders’?
	positions de tir, niet in de beteekenis van ‘schiethouding’ maar van positie waaruit de opstandelingen het best kunnen schieten. Dus ‘schietstellingen’ nog beter. Kan dat? - (Ook niet ‘geschutstellingen’, want zij hebben geen geschut!)
	Nankin = Nanking(?) - Ik heb hier ook geen Holl. atlas.
	Een staking wordt afgekondigd(?): décrété. (Het is niet het Fransch dat duister is voor ons, maar de technische termen in het Hollandsch!)
	Wit-gardisten voor ‘gardes blancs’. Is dat goed?
	L'armée du gouvernement = goevernementsleger? regeeringsleger? Wat is beter?
	chemineaux = spoorbeambte? of gewoon: spoorwegmannen?
	Le délégué du syndicat = de gedelegeerde van het syndicaat. Kan dat niet in beter Hollandsch?
	Veston de sport = sportjas?
	Nu iets erg moeilijks. Clappique heeft op zijn oog een vierkant,^* style Pied Nickelé. Dat is nl. een beroemde boevenbende voor geïll. kinderblaadjes. Dit soort geïll. blaadjes (met veel gekleurde plaatjes en toch op krantenpapier) hebben wij in Holland niet. Hebben wij misschien soortgelijke dingen? Vraag eens aan Menno. Robert en Bertram? Maar die hebben geen zwarte vierkantjes op het oog.

* Van zwarte zijde

[p. 432]

	Robert Macaire? Maar is die in Holland bekend genoeg? Een equivalent?
	Le chapeau chinois = een instrument bij muziek (vnl. jazz, meen ik, dat er zóó uitziet: De dingen die ervan af hangen zijn belletjes. Hoe heet zoo'n kreng in Godsnaam in het Hollandsch??!!
	Peloter (une femme). Ik weet verdomd goed, in theorie en praktijk, wat dat is, maar hoe noemen wij dat, zelfs ‘onder mannen’? Ken je het woord ‘befoemelen’? Zegt je dat iets? ‘Bepakken’? ‘Befriemelen’? - Dit laatste is niet precies hetzelfde. ‘Vingeren’ is al héél iets anders! ‘bevingeren’ ook. Ik zou nog het meest voelen voor ‘beduimelen’!
	Organisation de combat = strijdorganisatie, gevechtsorganisatie - qu'il avait créée. Die hij gecreëerd had? Liever Hollandsch.
	Een appontement = brug? Speciale brug? (L'appontement de Yen Tang.) Is rivier goed? Kàn je dit wel op een kaart nakijken?
	L'instruction = van wapengebruik voor de revolutionairen. Mag ik ‘les’ zeggen, of moet het ‘instructie’ zijn?
	Grenades chargées = geladen granaten? Of volle granaten? Of iets anders?
	Section. Wordt het woord ‘sectie’ voor Holland in de krant en zoo dikwijls gebruikt? Dan is het handiger dan ‘afdeeling’ of iets dergelijks.
	Les suppliciés de février. Hoe vertaalt de krant dat? De terechtgestelden van Februari? De gefolterden v. Febr.? De Februari-gefolterden?
	Agent de liaison = Iedere sectie moet zijn ag. de 1. hebben. Verbindingsagent? Bedoeld wordt: een fietser die tusschen de verschillende stormgroepen als koerier fungeert.
	Equipe = een speciale ‘équipe’ om de tanks te bestrijden. Ik heb vertaald door ‘ploeg’. Is dat goed?
	Observateurs = gedurende het gevecht. Waarnemers?
	Organisateurs = ‘organisators’ of ‘organisatoren’? Wat is het juiste, en meest gebruikelijke?
	Fosses = te graven tegen de tanks. Kuilen? Schachten? Ik kan niet zeggen ‘loopgraven’, dat zou onjuist zijn. Het eenvoudigste is altijd het beste; d.w.z. het woord waarbij de lezer het minste nadenkt.
	Centres d'information = Informatiecentrums? Liefst weer een beter Holl. equivalent.

[p. 433]

	Photophore. Het woordenboek geeft ‘lichtboei’. Dat lijkt mij wel erg gewichtig! - het gaat om een kaars die in een photophore staat (dus bijna een kandelaar) bij een reeks kruiken met visschen erin (het is bij een handelaar in levende visschen).
	Jarre = kruik? Of vat? Bij Ali-Baba waren het ‘vaten’, meen ik. (De vgl. met Ali-Baba is niet van mij, maar van Malraux!)
	Cyprins = karperachtige visch. Karpers tout court? Karpertjes? als zij kleiner zijn? Een betere dictionnaire geeft allicht uitkomst!
	Permanences kunnen niet altijd ‘commandoposten’ zijn; want er staat bv.: Dit magazijn (deze winkel) was een van de tachtig permanences (d.w.z. een post waar altijd iemand is) waardoor de berichten werden verder gegeven. - Wat is het in dit geval?

Het is weer een heeleboel, maar ik denk niet je nog véél vragen te zullen stellen. Een hoop van deze termen komen natuurlijk steeds weer terug; vandaar dat ik ook liever meteen weet wat ik zetten moet.

Nogmaals dank. Misschien kan Menno helpen, als je geen tijd hebt.

Ik heb hier weinig gelegenheid voor wat anders, sinds ik met dit werk bezig ben; wat vervelend is, want ik zou verdomd graag weer wat voor mezelf willen werken.

Hartelijke groeten, ook van Bep;

je E.

De nrs. van Het Vaderland kwamen behoorlijk binnen. Wat dat betreft geen klagen, den laatsten tijd! Kan ik je plezier doen met Harten en Brood van Albert Kuyle en met de verzen van Wanda Koopman? Proeve in Strategie?

^1. Nog even: Tchapéi en Poo-tung in Holl. spelling!

Mines de plomb (waar de gevangenen heen gezonden worden) = loodmijnen?

1. Op achterzijde envelop geschreven.