1914. Aan De Wereldbibliotheek (P. Endt): Voorburg, 23 december 1933
Voorburg, Zaterdag 23 Dec.
Zeer geachte Heer,
Ik zal dus mijn best doen de vertaling vóór 1 April compleet in te leveren. Mijn adres is tot ongeveer 3 Januari hier in Voorburg, daarna weer: 19 rue de l'Y vette, Paris (16e).
Als titel dacht ik mij, na lange overweging, doodgewoon: ‘De menschelijke Staat’. Dit is toch de normale Nederl. term voor het hier bedoelde. Ik weet wel dat men daarbij aan een ‘rijk’ (état) kan denken, maar ‘conditie’ heeft weer een andere bedriegelijke bijbeteekenis. Maar misschien wilt u een geheel andere titel: ‘De Staat des Menschen’ of zoo? Of het lidwoord weg, dus: ‘Menschelijke Staat’, of ‘Der Menschen Staat’? In den roman zelf zal ik zeker gewoon ‘de menschelijke staat’ zeggen, of hier en daar ‘het menschelijk tekort’ of ‘de menschelijke beperking’, wanneer dat beter uitkomt.
Het is geen erg aantrekkelijke titel, of er al ‘conditie’ of ‘staat’ van gemaakt wordt. Wilt u mij dus even schrijven waar u zelf het meeste voor voelt? Een geheel andere titel, met den Franschen tusschen haakjes er onder, blijft natuurlijk ook een oplossing. Ik zou daarover kunnen praten met Malraux zelf, als u als uitgever daar het meeste heil in ziet.
Tenslotte dit: in uw brief van 18 Dec. schreef u: ‘wij bieden U voor het vertalen aan de somma van fl.380, - (drie honderd en tachtig gulden)’; in uw brief van gisteren staat: ‘fl.350.’, zonder letters erachter. Ik wil hopen dat het eerstgenoemde bedrag, mèt de letters, het juiste is en het tweede een verschrijving. Wilt u dit toch nog even bevestigen?
Een pak drukproeven, beginnende bij blz. 193 en eindigend met blz. 301 gewerd mij ook. Mag ik weten wat de bedoeling is? Ik had u een - zoo mogelijk compleet - exemplaar gevraagd van uw Fakkeldragers, en voor zoover ik zien kan heet het boek van de drukproeven Straat zonder Zon.
Met de meeste achting,
EduPerron
Auteursrechtelijk beschermd