Brieven. Deel 4. 2 januari 1933-30 april 1934

1797. Aan J. Greshoff: Bellevue, 25 september 1933

Bellevue, 25 Sept.

Beste Jan,

Daarnet je fulminante briefkaart. En ik heb net een lange verantwoording achter den rug over de ‘vriendschap’ - die ik naar Hennie stuur, mèt jouw briefje, voor de goede volgorde. Dat wordt een drukke dag voor me, vandaag!

Jij vindt Maurice dus kortom een soortement streberige smeerlap. Als jouw opinie, die ik voor het nadere besluit aan Menno doorstuur, juist is, dan is Maurice kort-en-goed een vent om verder te laten verrekken. Zeg hem dan bij gelegenheid je opinie en wees niet langer ‘au mieux’ met hem, al was het maar om mij plezier te doen.

Ik neem Vic à faire voor wat hij over en tegen mij schrijft. Zijn toon is onmiskenbaar. Terwijl jouw psychologisch portret van Maurice abuis kan zijn. Ik denk bijv. nog dat Maurice Urbaan er niet bij haalt omdat hij zooveel voor hem voelt, maar omdat hij de man is die de 200 Vl. abonnés moet aantrekken, die zoo onmisbaar zijn voor Zijlstra.

Kortom, dat Maurice gewoon roeit met de riemen die hij heeft om Forum te laten voortbestaan. Maar je kan ook gelijk hebben. Ik schrijf dit precies zoo aan Menno^1.; aan hem om te beslissen. Mijn idee was dat de 2 redacties inderdaad autonoom zouden zijn: dat wij dus de sterkste antikatholieke dingen konden opnemen en zij de grootste katholieke vuiligheid, met de mogelijkheid van een totaal

1. Brief 1799 (Bw TB-DP 2, p. 167-168).

[p. 313]

negeeren van elkaar. Et alors peu me chaut Urbave! Het was een noodmaatregel; de eenige mogelijkheid om een eigen afzetgebied te behouden, en niet overgeleverd te zijn aan de genadigheden van Pom en Coenen op zijn allerbest. Maar je hebt misschien gelijk. Ik schrijf dus ook aan Menno dat als hij je inzicht over Maurice en Urbaaf deelt, ik ook voor radicaal opdoeken ben - wat ik tot dusver mèt Maurice coûte que coûte vermijden wilde.

Het is overigens een wonderlijk geval met jou: maar daarover als Hennie je mijn brief heeft doorgestuurd. Je verwerpt je vrienden niet, als ik dus! maar je spreekt over ze: over Buning, over Jacques, over Maurice (met wie je toch verdòmd chaud was, meer dan ik ooit) als over de verachtelijkste wezens, en daarna ga je verder met ze om. Hoe zit dat? Als ik ruzie heb met Slau, druk ik me nog niet zóo over hem uit; en als ik over Maurice denk als jij nu, geef ik hem geen hand meer of tout juste, en in ieder geval ben ik niet (zooals jij mij laatst in Parijs nog zei) ‘goed’ met hem. Je zult het mij ten goede moeten houden, zooals Jany zegt, maar het wil mij voorkomen dat men er meer aan heeft om door mij als vriend ‘afgezworen’ te worden (op de manier die je mij verwijt) dan om door jou ‘aangehouden’ te worden - (op deze manier die ik nooit navolgen zal).

Dit staat buiten de kwestie van Forum, maar die hangt van Menno in de eerste plaats af. Met jouw razernij tegen Maurice geloof ik trouwens dat opdoeken überhaupt het eenige is. Het zou mij niet meer smaken als jij mèt ons eventueel Urbaaf niet negeeren kon, als het Hollandsche deel van Forum voor jou niet autonoom kon bestaan (waarop tenslotte dit alles neerkomt) en als Menno en ik, summa summarum, voor jouw gevoel door de aanwezigheid van Maurice en Urbaaf werden bevuild.

Ik wacht nu het antwoord van Menno af en hoop al dat het ‘opdoeken’ blijft.

Met hartelijke groeten, je

E.

P.S. Ik ook stel Vic oneindig hooger dan Maurice, over wien ik nooit bizondere illuzies heb gehad. Vroeger verdedigden jij en Atie Maurice altijd tegen mij, als ik zei dat ik het toch eigenlijk een 2^e-rangschvent vond. Maar daarom juist: van Vic, en zeker tegenover mij, mocht ik iets anders verwachten! De vergelijking gaat geen oogenblik op.