Het is inmiddels duidelijk geworden dat de auteur in zijn poging een openbaar gesprek over deze moeilijke en gevoelige materie te beginnen in hoge mate geslaagd is.
Het essay deed een stroom van reacties losbarsten en resulteerde in talloze ingezonden en persoonlijke brieven, commentaren, reportages en interviews, die op het moment van verschijnen van dit boekje nog voortduren.
In de hierna volgende hoofdstukken zijn de belangrijkste stemmen verzameld die recent als luide echo hebben geklonken op de uitdagende stem van de auteur.
De meeste stukken zijn eerder gepubliceerd in NRC Handelsblad, tenzij anders vermeld.
De teksten zullen het duidelijk maken: hier is een begin van discussie op gang gekomen die zich als een kring in het water zal verbreden over een steeds groter publiek. Zo is dit boekje dan ook bedoeld.
De uitgever
Amsterdam, januari 1992