Klaes de Veehoeder. Zedenverhael uit onzen tyd

(1854)–Emmanuel van Driessche– rechtenstatus



[pagina 112]
XVII. Bliksems! wat mag er heden op het dorp K... te doen zyn? Waertoe al dit gedrang? - Van waer die buitengewoone vreugde op aller aengezichten? - Waerom is iedereen van daeg te been? Zie, de oude vrouwen loopen ook al in de groepen, de kinderen zingen en klingen van blydschap! Al de jonge meisjens zyn in 't zondagspak, brengen bloemkorven aen en scharen zich te samen! De jongmans dragen fuzieken op de schouders, klappen van vreugde, van vermaek! Nog eens, wat voorspelt dit alles? - En dat op eenen weekdag! Dit voorspelt een bruiloftsfeest, en dat wel voor een huwelyk, dat meer beduidt dan elk ander: Voor het huwelyk van Klaes Verlaten, zoon eens veroordeelden, met Nathalia Welmoed, dochter eens ryken pachters! Ja, en dit huwelyk, dat, als
[pagina 113]
eene hoogere magt, alle vooroordeel verplet, zal by klaren dage, in tegenwoordigheid onzer - helaes, nog zoo bygeloovige - bevolking gevierd worden! Van aen de hoeve van pachter Welmoed tot aen de kerk - minstens op eenen kilometer afstand - was de weg bezet met menschen, die allen werkten om het huwelyk met luister te vieren; de eenen rakelden de spoorslagen effen, anderen groeven witten zavel uit den grond; de meisjens ploozen bloemen uit of bekransden den eerebogen met wit en blauw katoen. Langs henen de baen stonden met duizende sparreboompjens geplant. Ten tien uren voormiddag was de gansche kerkweg in bloemhof herschapen. Korts nadien vereenigde zich voor de hoeve van pachter Welmoed eene groep van een vyftigtal ruiters, allen op zwaerlyvige boerenpaerden, en in schitterend uniform, het is te zeggen met witte broeken, zwarte jassen en roode sluijers om de lenden. Een dergelyk aengekleede boerenruiter noemt men een garde d'honneur, als of het vlaemsche woord eerewacht niet bestond. Kwaert na tien ging op eens een geroep op: Zy komen! zy komen!.... Inderdaed, eene prachtige postkoets reed de hoeve af. De eereruiters plaetsten zich twee en twee, de eene helft vóór, de andere achter het rytuig en de stoet reed naer het dorp onder het gejuich en gejubel der menigte.
[pagina 114]
De opene koets was vol bezet. Welmoed zat neven zyne dochter; Klaes was met zyne schoonmoeder regt over den pachter en zyne bruid geplaetst, en op de voorbank zaten de leden der familie. - Maer zy ziet er nu zoo frisch uit als ooit! hoorde men onderwege opmerken. - Wat is zy schoon! vezelden de jonge gebuermeisjens. - Welk geluk voor Klaes zoo eene bruid te hebben! zegden anderen. En werkelyk, Nathalia was geheel en gansch hersteld. De liefde was voor het meisjen als lucht geworden, en zoodra men haer die weêrgeschonken had, was het leven in haer teruggekomen. Voor in het dorp hield de bruiloftstoet stil. Twee mannen plaetsten zich voor de paerden. De bard van het dorp, die sedert eene halve eeuw by elke huwelyksplegtigheid zyn rymdicht aflas, stond voor het rytuig en galmde zyne jubelklanken met luider stemme uit. Hy wenschte het jonge paer eene spruit elk jaer, veel geluk en zegen op de aerdsche wegen, enz., enz... Na die plegtigheid, ging een gedonder van geweerscheuten los, en de lucht weêrgalmde van het gejuich: Lang leven de echtelingen! lang leve het paer!.... Pachter Welmoed had zich op zulke algemeene en warme goedkeuring niet verwacht; want nooit, voor wie het dan ook
[pagina 115]
mogte geweest zyn, had men by een huwelyksfeest zooveel opgewondenheid, zoo veel vreugde gezien. De man was tot tranen toe bewogen. Hy stond in de koets regt en sprak met eene door aendoening belemmerde stem, tot de samengeschaerde menigte: - Vrienden, de gelukkigste dag, dien ik ooit beleefd heb, is de dag van heden. Nog niet zooveel omdat ik myne kinderen gelukkig zie, dan wel omdat de gansche gemeente by deze gelegenheid myn gedrag goedkeurt; dit bewyst my dat men enkel durven moet om het monster - het vooroordeel! - oorzaek van ons meeste lyden, voor eeuwig uit ons midden te verbannen. Dat elk zich in onze samenleving met zyne eigene zaken bemoeije en ook voor zyne eigene daden insta en ons aller welzyn zal er uit voortspruiten. Verheugt u dan, vrienden, verheugt u den ganschen dag! Hoe meer gy u om ons verheugen zult, hoe grooter ons geluk wezen zal! De kreet: Lang leve de familie Welmoed! steeg ditmael met nog meer geestdrift ter wolken. - Ja, niet waer, kinderen, sprak de pachtersse, dat de geburen zich vermaken, dat zy op onze gezondheid drinken, nu wy allen te samen gelukkig zyn. Klaes en Nathalia waren als van genoegen overstelpt. Het rytuig voerde middelerwyl tot voór de kerkdeur; het bruidspaer stapte den autaer op.... één uer later was Klaes voor staet en kerk de echtgenoot van Nathalia.
[pagina 116]
De dorpsjongheid is reeds in de herbergen vergaderd; overal is er te drinken, te dansen en te zingen! Nimmer heeft men algemeener vreugde gezien; het vermaek duert met klem en orde tot laet in den avond voort. Na zyn huwelyk wendt Klaes alles aen om nog meer dan te voren elks achting en vriendschap te winnen. Hy doet jaerlyks nieuwe landbouwbeproevingen, die met den besten uitslag bekroond worden. Hy maekt geen geheim of vooruitzicht op winst van zyne uitvindingen; hy deelt zyne kennissen aen iedereen mede; hy zet zyne studiën met den onderwyzer aenhoudend voort, geeft op gestelde avonden openbare lessen van landbouwkunde, en dank aen Klaes den Veehoeder, - die nu, door yver, moed en deugd, - pachter geworden is, kan het dorp K.... voor den akkerbouw aen gansch het land ten voorbedde verstrekken! einde.

XVII.