Critisch overzicht der nieuwe spelling

V

Het letterteeken ij (spreekt uit ei) wordt met twee slippen geschreven, behalve in woorden van griekschen oorsprong, en in eigennamen met de klanken ey, uy, ay, aay, aey, oy, oey, ooy waarin men de y (i) moet gebruiken.

De vervanging van y door ij schijnt ons, zoowel op grond der taalwetenschap als op grond van het heerschende gebruik, alleszins wettig.

Dat men de spelling der eigennamen, vooral die der familienamen eerbiedigde, was voorzeker niets meer dan eene elemen-

[p. 15]

tare welvoegelijkheid. - Zoo meenen wij ten minste dat de commissie het ‘stilzwijgend’ verstaat.

Doch, hoe zal men de toepassing maken van het voorschrift dat de y (i) moet behouden blijven in woorden van griekschen oorsprong? - Het verslag geeft als voorbeelden op: Egypte, tyran, Cyrus, mythisch, analysis. Dus gewone woorden, zoowel als eigennamen, vallen onder de toepassing van den regel.

Zou men ons dan, naar de strengste toepassing van den regel, eens willen zeggen hoe wij, b.v. (om er maar een paar op te geven) de woorden stijl en rijm moeten schrijven en uitspreken, onbetwistbaar waar zijnde dat die woorden ten rechtstreekste afstammen van het grieksche stulos en ruthmos, waarin dus de y (i) gelijk staat met de grieksche v, zoo als de commissie het wil? - Schrijven wij nu styl en rym, zoo moeten wij, in gevolge de algemeen aangenomene uitspraak, stil en rim laten hooren; iets wat de commissie voorzeker niet vorderen zal; schrijven wij stijl en rijm dan wijken

[p. 16]

wij, dit is klaar, van den gestelden regel af.

De definitie van dien regel komt ons gebrekkig voor, of de stelling is valsch. In alle geval, zal het gebruik van y en ij, grieksch of nederduitsch, aanleiding tot verwarring geven. De lettervruchten, hier te Lande sinds de bekendmaking der nieuwe spelregels uitgegeven, bevestigen ten volle onze vrees.

Ware de regel niet juister en duidelijker geweest, hadde men gesteld?

Men schrijft de y in al zulke vreemde woorden, waar het gebruik ze algemeen heeft behouden, en waar zij als onze enkele i klinkt⁽¹⁾.

(1) Immers, hoe moet men, met den gestelden regel, de Engelsche en Fransche namen schrijven en uitspreken: Byron, Bury, Remy, Sevigny, enz.?