Critisch overzicht der nieuwe spelling

[p. 5]

Critisch overzicht der nieuwe spelling.
Taalstudie.

I

Dat het vraagstuk der Nieuwe Spelling hier te Lande zoo algemeen de aandacht vestigt, is voorzeker een doorslaand bewijs van het hooger belang dat onze echt nationale vlaamsche bevolking in hare taal stelt.

Wij hebben elders verklaart de besluitselen der commissie, in hunne voorname grondbeginselen, gereedelijk aan te nemen; tevens spoorden wij onze collega's aan daarin ons voorbeeld te volgen.

Doch, wat wij van den beginne af vreesden

[p. 6]

is ons thans gebleken onvermijdelijk te wezen: verwarring uit misverstaan. Het ligt overigens onbetwistbaar in de hoofdneigingen van den mensch het werktuig, waarvan hij zich bedient, in al zijne deelen te willen kennen.

Wij zijn er dus verre van af de talrijke onderwijzers, die ons wegens het vraagstuk der jongste Spelling naar verklaring en opheldering vragen, te misprijzen: zij zijn in hun recht, ja, geven blijken van loffelijke taalmin.

Tevens vertrouwen wij dat onze aanmerkingen bij niemand als een blaam voor de commissie, voor welke wij allen verschuldigden eerbied belijden, zullen beschouwd worden. Dat de commissie een efficiëel karakter had, kon haar eventwel het hoogere voorrecht der onfeilbaarheid niet geven: hare deugdelijkheid moest gewis in het beproefd talent harer leden bestaan, en dit talent kan eerst dan den waren stempel der onfeilbaarheid dragen, wanneer zijne voortgebrachte vruchten aan alle nasporingen der taalwetenschap kunnen wederstaan; en ook

[p. 7]

eerst dan zullen de geesten bevredigd, en de regels der nieuwe Spelling bevestigd wezen.

Met de overtuiging dat in het lijdelijk aannemen van officiëel opgedrongene spelregels voor de taal, die toch het onvervreemdbaarst eigendom der natie is, een bewijs van schuldige onverschilligheid van onzentwege zou liggen; met de overtuiging dat eene grondige kennis der zaak best alle nederduitsch schrijvende burgers tot eensgezindheid brengen kan; met de overtuiging dat elk critisch onderzoek tot bevordering der taalbeschaving in 't algemeen moet strekken, zullen wij de eerbiedige vrijheid nemen, naar ons onpartijdig oordeel, en naar de ons velerzijds gedane aanmerkingen, de onderscheidene regels en voorschriften der jongste Spelling te bespreken.