Stichtelyke liedekens
(1684)–P.A. Dreyer–
AuteursrechtvrijStemme: Van Janneman en Alemoer.1.
ANno sestien-hondert en acht,
Als onse Heeren staegh,
By een vergadert met eendracht
Waren in ’s Graven-Haegh,
Om met den Hartogh van Brabant
Voor twaelf jaren langh
Te maken Treves, of Bestant,
Doen wast een winter strangh.
2.
’t Gedenckt noch veele menschen wel,
Hoe doe, door Godes wil,
Den Winter was seer strang en fel,
Doch doorgaens was het stil,
Maer nu den tijdt verlopen is
En men voor oorlogh vreest,
| |
[pagina 64]
| |
Geen Treves meer te hopen is,
Is ’t noch strenger gheweest.
3.
Want doe men sestien-hondert schreef,
En een-en-twintigh meer,
In ’t nieu jaer men verwondert bleef,
Al door het moye we’er,
’t Ghevogelt dat men ’s winters mist,
Quam wederom in ’t landt,
Van koude noch van vorst men wist,
’t Voor jaer scheen by der handt.
4.
Vijfthien daghen voor Lichtmis ras,
Al nae den ouden-stijl,
Midts dat het Godes wille was,
Begonst het metter yl,
Men eenen sterken Oosten windt
Te vriesen nacht en dagh,
Datmen nau eenigh menschen vint
Die sulcks gedencken mach.
5.
Want als den eersten saterdagh
Een Schip van Amsterdam,
Als ’t ys binnen in ’t water lagh,
Noch ras tot Harling quam,
Des woensdaeghs terstont daer aen
Is men, hoort dit advijs,
Van der Schelling te voet gegaen
Tot Harlingh over ’t ys.
| |
[pagina 65]
| |
Terstont daer na men oock noch reed,
Met volck heen ende we’er
Nae der Schelling met peerd en sleed
Gelijck oft was een veer,
Een sake die men niet en weet
Dat voormaels is gheschiedt,
Godt de Heere weet het secreet
Wat dat ons die bediet.
7.
Voor Harling veer buyten de Ree
Daer sachmen Tenten staen,
Veel menschen zijn over de zee
Daer met haer Tenten gaen.
De vlaggen waeyden boven uyt,
’t Was drock en vol rumoer,
Van Leeuward’ bracht men daer een schuyt
Die snel over ’t ys voer.
8.
Een grote menichte van sle’en
Zijn oock gekomen daer,
Die met ’t volck na de Tenten re’en,
Gelijck oft kermis waer,
’t Was al, tot een gedachtenis
Kom drinck een kanne bier,
Toback, die niet veel t’ achten is,
Verkocht men oock alhier.
| |
[pagina 66]
| |
9.
Het alder-grootste wonder noch
Datmen des winters sagh,
Een sake die besonder doch
Geschiet is Lichtmis dagh,
Van Vlielandt quam een man alleen
Op ’t ys tot Harling gaen,
Een dinck het welck onmog’lijk scheen,
En nochtans is ’t gedaen.
10.
Den jonghen Prince van Boheem
Met Graef Ernst van Nassouw,
Met groot gevolgh van Leeuwaerd queem,
Oock met den Graef sijn vrouw,
Zy reden heel buyten de Ree
Op ’t ys gelijck op ’t velt,
Soldaten waren veer op Zee
In slagh-orden gestelt.
11.
Daer Schepen meer als hondert last
Voeren geladen vol,
Daer ’t water stadigh ebt, en wast,
En dickwils is seer hol,
Daer heete stercke stromen gaen,
En daer den Bruyn-visch swemt,
Sachmen Kramen en Tenten staen,
De zee was heel ghetemt.
| |
[pagina 67]
| |
12.
Na Enckhuysen, en Amsterdam,
En door heel Hollandt heen,
Men met sleden uyt Vrieslandt quam,
Geen vrese daer en scheen,
Vermeyen alsmen somers doet
Uyt lust en uyt vermaeck,
Op schaetsen, sleden en te voet,
’t Welck was een vreemde saeck.
13.
Op ’t kleyne Eylantjen van Grijn,
Daer weynigh huysen staen,
Daer men verkoopt noch bier noch wijn,
Is oock volck heen gegaen.
En oock op Ameland voort,
’t Welck d’ Eylanders groot wonder scheen,
Hadden sulcks noyt gehoort.
14.
Voor waerheyt men my heeft geseyt
Hoe dat de Noortsche-zee,
Oock vast bevroren heeft geleydt,
Als tot Harlingh de Ree,
Als men op hoge duynen stond
En sach heen ende we’er,
Men ’t water naulijck sien en kond,
’t Was ys om hend en veer.
| |
[pagina 68]
| |
15.
Voor ’t eerste een seer groote schaed
Die dees’ vorst heeft gedaen
Is dat het schoone winter zaedt
In d’ aerde is vergaen,
So dat veel Kool-zaedt, Raep-zaedt, Weyt,
Rog, Garst, en Winter-koorn
Verdorven en vervroren leyt.
’t Gelijckt wel Godes toorn.
16.
Oock seggen oude lieden klaer,
Als men ’t oorlogh aen-nam,
Ontrent voor ses-en-vijftigh jaer
Als ’t Landt in droefheyt quam,
Was ’t oock een harden winter wreed,
Desen niet ongelijck,
Voor Antwerpen op ’t Scheld men reed,
Gelijck oft ’t was een dijck.
17.
Wat dat ons dit bedieden mach
Weet Godt de Heere best,
Als men dit jongst geschieden sagh
Was den Treves op ’t lest,
So harden sellen strangen tijdt
In ’t begin van het jaer,
Bidt Godt dat hy ons langen tijdt
Voor meerder quaet bewaer.
| |
[pagina 69]
| |
18.
Voor een adieu op desen tijdt
Al die dit singht oft leest,
Somers als ghy in ’t winnen zijt,
Voor sulcken winter vreest,
U gelt spaersaem te rade houdt,
U huys wilt voren staen,
Op dat ’s winters alst is koudt,
Wat hebt te tasten aen.
Weynich onderwind Maeckt groote rust. |
|