|
| |
| |
| |
Bronnen en literatuur
a. Onuitgegeven bronnen
rijksarchief limburg (ral), maastricht
Archief van het hoofdgerecht Roermond (in bewerking). Aanklachten:
| 1594 Wijnant Schrijnwirker contra Neul Peerboom |
| 1595 Trijn Moefkens contra Lisbet Coinen |
| 1609 Scholtis contra Jan van Montfoort |
| 1610 Beel Giskens contra Jan Selissen |
| 1610 Thijs Sloettens contra Heylke Olislegers en Geert Keysen |
| 1611 Scholtis contra Gerard van Schinnen, Lodewijk Pyland en Dirk Custers |
| 1611 Scholtis contra Jan Bongarts |
| 1613 Johan van Kercken contra Trijn Budels |
| 1613 Scholtis contra Gerard Smeets |
| 1615 Mercken Paeters contra Steven de Muerer |
| 1616 Scholtis contra Claes de Brouwer |
| 1616 Scholtis contra Ruth Scheyven |
| 1616/17 Scholtis contra Lietgen Ramakers |
| 1617 Scholtis contra Tiel Poertgens |
| 1618/19 Scholtis contra Elisabeth Bartmans, Jenne Olieslegers en Maria Boonen |
| 1622 Scholtis contra Johan Scheyven |
| 1623 Scholtis contra Michiel Bijlemeker |
| 1625 Jan Scherers, Jan Hendrik Visscher, Geurt Boyen, Geurt van Hingen en Hendrik Haen contra Margaretha, echtgenote van Jan Schoncken |
| 1627/28 Geurt Teuwen contra Jan Maessen |
| 1629 Nelis Stoffers contra Peter Haesen |
| 1659 Jan Berens en scholtis contra Elisabeth Jongbloet |
| 1660 Sillie Slieps contra Entzgen Willems |
| 1660 Anastasia en Francoise Mareschall contra Geertjen Bode, weduwe van Peter Stockmans |
| 1661 Scholtis en Anastasia Marischall en Francoise Mareschall contra Michiel Stockmans |
| 1663 Anna Cnop c.s. contra de voogden van Jenneke Peters |
| 1673 Agnes Gubbels, Jenneke Berlo en scholtis contra Maria van Helden. |
Archief van het Hof van Gelre (ongeordend gedeelte)
Omslag 26, no. 34-1 t/m 13; Omslag 53, no. 11 (geciteerd in Anne Marie Schrameyer, Heks en heksenprocessen in Roermond van 1522 tot 1614, ongepubliceerde scriptie, KU Nijmegen 1965. Aanwezig in RAL.
Archief van het officialaat van het Bisdom Roermond
Lijst van processen 1551-1797, opgesteld door J.M.J.A. Hansen.
Archief van de Bisschop van Roermond 1599-1801
Portefeuille 31-7 (afschriften van: Acta et conclusa congregatione Decanorum, Roermond 1612, 1613, 1614, 1615, 1618, 1619, 1623).
| |
| |
Archief van het Jezuïetencollege te Roermond (ongeordend)
Cuyckius, Hendricus, Quadragesimale edictum pro dioecesi Ruraemundensi, 1598.
-, Edictum precationis publicae pro dioecesi Ruraemundensis (zonder datum).
rijksarchief utrecht
Doeleman, F., Lijst van Civiele rechtszaken voor het Hof van Utrecht, waarvan de processtukken in het archief van het Hof zijn bewaard gebleven (Inleiding over de samenstelling van het Hof).
rechterlijke archieven van het hof van utrecht
9-4, 407-8 (geciteerd in Vijverberg, Peter, Heksen in Utrecht. Een onderzoek naar het heksenproces dat zich in 1595 heeft afgespeeld voor het Hof van Utrecht. Ongepubliceerde scriptie, 1972, aanwezig in het Gemeentearchief Utrecht).
gemeentearchief amersfoort
| Klop, A.H., De Amersfoortse brouwerijen tot de 19de eeuw. Ongepubliceerde scriptie GU Amsterdam 1935. |
| Nix, E.C., De Amersfoortse textiel-industrie tot de tweede helft der 18e eeuw. Ongepubliceerde scriptie, GU Amsterdam 1937. |
| Smit, J.C., De samenstelling van de Stadregering van Amersfoort 1570-1590. Inleiding. Ongepubliceerde scriptie RU Utrecht 1968. |
gemeentearchief roermond
Handschriftenverzameling J.B. Sivré (1818-1880): Adversaria (A) I, 2, 8 (lijst van terechtgestelde heksen); lijst van burgemeesters van Roermond, nr. 46.
gemeentearchief utrecht
Criminele stukken 2 S 2244 (geciteerd in Vijverberg, o.c.).
basler staats-archif
Kling HH4, no. 21 en no. 241.
| |
b. Uitgegeven bronnen
Voor deze studie is niet alleen de inhoud van een bepaald werk van belang, maar ook het moment van verschijnen en de spreiding over tijd en taalgebied. Ik geef daarom titel en jaar van de eerste uitgave en voeg indien nodig een latere versie van de titel en vertaling toe. Van de latere uitgaven die ik gebruikte, vermeld ik er telkens slechts een enkele.
| Agricola, Franciscus |
| (data volgens ongepubliceerde bibliografie van B.A. Vermaseren) |
| Gründtlicher Bericht von dem hochwirdigsten heiligsten Sacrament des Abendtmals. Keulen 1576. |
| Biblischer Amptspiegel. Keulen 1577. |
| Evangelicarum demonstrationum, Libri IIII. Keulen 1578. |
| Manuale Clericorum. Keulen 1579 |
| Biblischer Instruction von der Catholischer Baptischer Mess. Keulen 1580. |
| De cultu et veneratione divorum. Keulen 1580. |
| Evangelischer Augenschein. Keulen 1580. |
| Diatriba Evangelica de coniugio et caelibatu sacerdotum. Keulen 1581. |
| Erster Evangelischer Process. Keulen 1582. |
| Ketzerbrunn. Keulen 1583. |
| |
| |
| Fürstliche und Allerley andere Ausserlesene Feurige Catholische Gebet. Keulen 1585. |
| De verbo Dei scripto, et non scripto. Luik 1597. |
| Gründtlicher Bericht ob Zauberey die argste und grewlichste Sünd auff Erden sey. Keulen 1597. |
| Biblischer Ehe-Spiegel. Keulen 1599. |
| S. Joannis Baptistae Evangelium. Keulen 1599. |
| Tractatus de primatu S. Petri Apostoli, et successorum eius Romanorum Pontificium. Keulen 1599. |
| De assidua lectione Sacrae Scripturae illiusque orthodoxorum interpretum. Luik 1600. |
| De aeterno et vero Deo. Keulen 1604. |
| Attestatio SS Patrum tam graecorum quam latinorum. Keulen 1605. |
| De amplissimis privilegiis. Keulen 1606. |
| Umbstendlicher Bericht vom Christlicher Gehorsamb gegen Gott und von Gotteswegen gegen die Menschen. Keulen 1609. |
| Ein Catholische Braut oder Ehepredig. Keulen 1609. |
| Propugnaculum Fidei. Keulen 1614. |
| Ehrenrettung Marie, der Mutter Gottes. Keulen 1616. |
| Vitae Sanctorum. Keulen 1618. |
|
| Agrippa (von Nettesheim), Henr. Corn. |
| De incertitudine et vanitate scientiarum declamatio invectiva. (1530) Keulen 1531. |
| Die Eitelkeit und Unsicherheit der Wissenschaften und die Verteidigungsschrift (1530), 2 dln. Hrsg. von Fritz Mauthner. München 1913. |
| De occulta philosophia, libri tres. Keulen 1533. |
|
| Antoninus van Florence |
| Confessionale (Defecerunt). Keulen 1468 (Summa confessionalis). |
| Summa Theologiae Moralis. Neurenberg 1477. |
| Opus historiale. Neurenberg 1484 (Chronicon). |
|
| Binsfeld, Petrus |
| Tractatus de confessionibus maleficorum et sagarum, an et quanta fides iis adhibenda sit. Trier 1589. |
| Tract. de confess. maleficorum et sagarum - Comment. ad tit. Cod. de Maleficis. Trier 1591. |
| Enchiridion Theologiae pastoralis (1591). Keulen 1647. |
|
| Bodin, Jean |
| De la démonomanie des sorciers. Paris 1580. |
| De magorum daemonomania. Bazel 1581. |
|
| Buchell, Arend van |
| Diarium (1560-1599) van Arend van Buchell, uitgegeven door dr. G. Brom en dr. L.A. van Langeraad. Amsterdam 1907. |
| Die drei Reisen des Utrechters Arnoldus Buchelius nach Deutschland, insbesonders sein Kölner Aufenthalt. Hrsg. und erl. von Herm. Keussen, in: Annalen des Historischen Vereins für den Niederrhein, 84 (1907) en 85 (1908). |
|
| Buchell, Huybert Edmont van |
| Copie van het Testament in dato 20 September 1579 en alle verdere stukken daartoe behoorende van Huybert Edmont van Buchell, te Utrecht bij G. Mulder, 1795. |
|
| Castro, Jacobus a |
| Regnum Christi. Roermond 1649. |
|
| Cats, Jacob |
| Alle de Wercken. (1655) Amsterdam 1712. |
| |
| |
| Delrio s.j., Martinus |
| Florida Mariana. Antwerpen 1598. |
| Disquisitionum magicarum libri sex. Leuven 1599. |
|
| Erasmus, Desiderius |
| Moriae Encomium. Bazel 1511. |
| De Lof der Zotheid, ed. J.B. Kan. Utrecht/Antwerpen 1943. |
|
| Guicciardini, Ludovico |
| Descrittione di tutte i Paesi Bassi... Antwerpen 1567. Gebruikt werd de Nederlandse vertaling door C. Kilianus, M. Lowijs Guicciardijn: Beschryvinghe van alle de Nederlanden... Amsterdam 1612. |
|
| Hermans, C.R. |
| Verzameling van Kronyken betrekkelijk de Stad en Meijerij van 's-Hertogenbosch. Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant, derde stuk. 's-Hertogenbosch 1848. |
|
| Ingen, Johan van |
| Geschiedenissen (1643). Met inleiding en aantekeningen uitgegeven door J.H.P. Kemperink, in: Archief voor de geschiedenis van het Aartsbisdom Utrecht, 74 (1956). |
|
| Institoris, Henricus (zie ook: Sprenger) |
| Tractatus et Sermones contra errores adversus eucharistiam exortos. Neurenberg 1496. |
| Opusculum in errores monarchie. Venetië 1499. |
| Opus perutile sermonum in defensionem sancte Romane ecclesiae adversus Waldenses haereticos. Ölmütz 1501. |
|
| Inventaris van het Oud Archief der Gemeente Roermond. Bijlage tot het Verslag der Gemeente in het jaar 1871. |
|
| Johannes Dominici |
| Lucula noctis, ed. E. Hunt. Notra Dame (Ind.) 1940. |
| Regola del governo di cura familiare, ed. E. Salvi, 2 dln. Florence (1860) 1927. |
|
| Johannes Nider |
| Alphabetum divini amoris. Keulen, niet na 1467. |
| Tractatus de contractibus mercatorum. Keulen ca. 1468. |
| Manuale Confessorum. Keulen ca. 1470. |
| Consolatorium timoratae conscientiae. Keulen, niet na 1470. |
| Dispositorium moriendi. Keulen ca. 1470. |
| De morali lepra tractatus. Keulen, niet na 1470. |
| Vierundzwanzig guldin Harfen halten den nächsten Weg zum Himmel. Augsburg, niet na 1472. |
| Praeceptorium divinae legis. Keulen, niet na 1472. |
| Myrmecia bonorum sive formicarius. Keulen niet na 1473 (later vaak alleen Formicarius), Douai 1602. |
| Sermones de tempore et de sanctis cum quadragesimali. Esslingen 1476-1478. |
| De reformatione religiosorum. Parijs 1512, Antwerpen 1611. |
|
| Kemperink, J.H.P. |
| ‘Heksenprocessen te Amersfoort op het einde der zestiende eeuw’, in: Tijdschrift voor Geschiedenis, 70 (1957) (Bijlage met processtukken). |
|
| Macropedius, Georgius |
| Rebelles und Aluta (1535). Herausgegeben von Johannes Bolte (Lateinische Litteraturdenkmäler des XV. und XVI. Jahrhunderts). Berlijn 1897. |
| |
| |
| Mander, Carel van |
| Het Schilder-boeck. Haarlem 1604. |
|
| Mauritius, Johannes |
| Zeegepralende Loftooneel der Vrouwelyke Sexe. Amsterdam 1704. |
|
| Mirakelboeck Onser Liever Vrouwen t'Amersfoert, ed. P. Lukkenaer. Amersfoort 1946. |
|
| Mirakelen van O.L. Vrouw te 's-Hertogenbosch 1381-1603. Transcriptie, annotatie en inleiding door H. Hens, H. van Bavel, G. van Dijck en J. Frantzen, in: Bijdragen voor de Geschiedenis van het Zuiden van Nederland. Tilburg 1978. |
|
| Praetorius, Antonius (ps. Johannes Scultetus) |
| Gründlicher Bericht von Zauberey und Zauberern (1598). Lich 1602. |
|
| Spee, Friedrich von (Incertus theologus Romanus) |
| Cautio Criminalis sui de processibus contra sagos, Liber ad Magistratus. Rinteln 1631. |
|
| Sprenger, Jacobus |
| De institutione et approbatione societatis seu confraternitatis SS. Rosari. Augsburg 1476-1477. |
| Die erneuerte Rosenkranzbruderschaft. ca. 1477. |
|
| Sprenger, Jakob, en Heinrich Institoris (Kramer) |
| Malleus Maleficarum maleficas et earum haeresin ut framea potentissima conterens (1487). Keulen 1519. |
| Jakob Sprenger und Heinrich Institoris Der Hexenhammer. Zum ersten Male ins Deutsche übertragen und eingeleitet von J.W.R. Schmidt (1905). Darmstadt 1974. |
| Heinrich Kramer & James Sprenger Malleus Maleficarum. Translated from the Latin by Montague Summers (1928). London 1971. |
|
| Tacitus, Publius Cornelius |
| De origine et situ Germaniae (wrsch. na 93 n.C). Vert. Tacitus, Sämtliche Werke. Wenen 1935. |
|
| Toletus, Franciscus |
| Instructio Sacerdotum ac de septem peccatis mortalibus (1599). Parijs 1601. |
|
| Voragine, Jacobus de |
| Legenda Aurea (1263-1273). Deutsch von Richard Benz. Jena 1925. |
|
| Der vrouwen heimlickheid. Een middeleeuws leerdicht over gynekologie en verloskunde, in Nederlands van nu gezet en ingeleid door L. Elaut. Gent 1974. |
|
| Der vrouwen natuere ende complexie. Een volksboek naar de Utrechtse druk van Jan Berntsz van omstreeks 1538, met toelichting van de British Library, verzorgd en ingeleid door W.L. Braekman. Sint-Niklaas 1980. |
|
| Een warachtige beschrijvinge van 64 tooveressen (...). Bijlage XV in: Inventaris van het Oud Archief der Gemeente Roermond, Bijlage tot het Verslag der Gemeente over het jaar 1868. RAL 43 B 36 - archief Nettesheim. |
|
| Wier, Johannes |
| De ira morbo eiusdem curatione philosophica, medica & theologica. Bazel 1577. |
| De Praestigiis Daemonum et incantationibus ac venificiis, Libri V. Bazel 1563. |
| De Praestigiis Daemonum, von Teufelgespenst, Zauberern und Gifftbereytern, Schwartzkünstlern, Hexen und Unholden. Frankfort 1586. |
| De Lamiis. Das ist von Teuffelsgespenst, Zaubern und Gifftebereitern, kurtzer doch gründlicher Bericht (...). Frankfurt 1586 (met de vertaling van De Praestigiis opgenomen in dezelfde verzamelband onder de titel Theatrum de Veneficiis). Frankfurt a.M. 1586. |
| |
| |
| Zylius, Otho |
| Ruraemunda Illustrata, a rhetoribus gymnasii societatis Jesu, Ruraemundae. Lovanii, 1613 (aanwezig in de Koninklijke Bibliotheek, Brussel). Leuven 1613. |
| |
c. Catalogen
| Campbell, M.F.A.G., Annales de la typographie néerlandaise au 15me siècle. La Haye 1874. Met suppl. in 5 dln. 1878-1890. |
| Catalogen Bibliotheek der Rijksuniversiteit Utrecht: |
| J. Alblas (ed. J.F. van Someren), Incunabelen van de Bibliotheek der Rijksuniversiteit te Utrecht. Utrecht 1922. |
| Bibliothecae Trajectinae Catalogus. Utrecht 1608. |
| Catalogus Bibliothecae Ultrajectinae. Utrecht 1670. |
| Catalogus Librorum, Clarissimi viri D. Arnoldi Buchellii, J.C. Fi. Utrecht 1642. |
| Cataloog Jezuïetenbibliotheek in Bibliotheek Rijksuniversiteit Limburg, Maastricht. |
| Hain, Ludwig, Repertorium bibliographicum, in quo libri omnes ab arte typographica inventa usque ad annum M.D. typis expressis recensetur. 4 Bde. Stuttgart 1826-1838. Supplement Copinger. 3 Bde. London 1895-1902. |
| Handgeschreven cataloog van het Groot-Seminarie Roermond, in fotocopie aanwezig in de Stadsbibliotheek te Maastricht. |
| Handgeschreven systematische cataloog sub ‘Magie und Hexenwesen’, Staatsbibliothek Berlin (DDR). |
| Incunabula in Dutch libraries. A census of fifteenth century printed books in Dutch public collections (afgekort IDL). Binnenkort te verschijnen. |
| Kaeppeli o.p., Thomas, Scriptores Ordinis Praedicatorum Medii Aevi. Roma 1975. |
| Polain, M.-Louis, Catalogue des livres imprimés au quinzième siècle, des bibliothèques de Belgique, 4 vol. Bruxelles 1932. Supplément 1978. |
| |
d. Gebruikte literatuur
| Abel, Wilhelm, Agrarkrisen und Agrarkonjunktur. Eine Geschichte des Land- und Ernährungswirtschafts Mitteleuropas seit dem hohen Mittelalter. Hamburg/Berlin 1966. |
| Allard, H.J., ‘Het Jezuïeten-college te Roermond, 1611- 1773’, in: Limburg's Jaarboek. 1 (1894). |
| Ampe s.j., A., ‘Petrus Dorlandus O. Carth. en Dominicus van Gelre O.P.’, in: Festschrift Hellinga. Amsterdam 1980. |
| Andreski, Stanislav, ‘The syphilitic shock. A new explanation of the ‘Great Witch Craze’ of the 16th and 17th centuries in the light of medicine and psychiatry’, in: Encounter, May 1982. |
| Anglo, Sydney, ‘Melancholia and Witchcraft: The debate between Wier, Bodin, and Scot’; in: Folie et déraison à la Renaissance. Bruxelles 1976. |
| Arnold, Klaus, Johannes Trithemius, 1462-1516. Würzburg 1971. |
| Baar, P. van den, W. Munier en W. Prick, ‘De bisschopszetel van Roermond van 1559 tot 1801’, in: Batta e.a., Limburg's verleden; geschiedenis van Nederlands Limburg tot 1815, dl. II. Maastricht 1967. |
| Bader, Guido, Die Hexenprozesse in der Schweiz. Zürich 1945. |
| Barthelmé, Annette, La réforme dominicaine au XVe siècle, en Alsace et dans l'ensemble de la province de la Teutonie. Strasbourg 1930. |
| Baschwitz, Kurt, Heksen en heksenprocessen. De geschiedenis van een massawaan en zijn bestrijding. Amsterdam 1964. |
| |
| |
| Bax, D., ‘Beschrijving en poging tot verklaring van het tuin der onkuisheidsdrieluik van Jeroen Bosch. Gevolgd door kritiek op Fraenger’, in: Verhandelingen der Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, Afd. Letterkunde, N.R. dl. 63, nr. 2. Amsterdam 1956. |
| -, (naar aanleiding van The Peddler by Hieronymus Bosch door L. Brand-Philip; zie aldaar) in: Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek, 13 (1962). |
| Baxter, Christopher R., ‘Jean Bodin's Daemon and his Conversion to Judaism’, in: H. Denzer (ed.), Jean Bodin, Verhandlungen der internationalen Bodin Tagung im München. München 1973. |
| Bemmel, Abraham van, Beschryving der stad Amersfoort. Meest uit echte stukken, brieven en handvesten samengesteld, 2 dln. Utrecht 1760. |
| Bertels, Kees, ‘Gezinsgeschiedenis’, in: H.M. Dresen-Coenders (ed.), Vrouw, man, kind. Lijnen van vroeger naar nu. Baarn 1978. |
| Best, Th.W., Macropedius. New York 1972. |
| Beuningen, P.Th. van, Wilhelmus Lindanus als inquisiteur en bisschop: bijdrage tot zijn biografie (1525-1576). Assen 1966. |
| Blockmans, W.P., G. Pieters, W. Prevenier en R.W.M. van Schaik, ‘Tussen crisis en welvaart: sociale veranderingen 1300-1500’, in: Algemene geschiedenis der Nederlanden, dl. IV. Haarlem 1980. |
| Boer, ofm, Bertilo de, ‘De Souter van Alanus de Rupe’, in: Ons Geestelijk Erf. 29 (1955), 30 (1956), 31 (1957), 33 (1959). |
| Boogerd, L. van den, Het Jezuïtendrama in de Nederlanden. Groningen 1961. |
| Booy, E.P. de, Weldaet der Scholen. Het plattelandsonderwijs in de provincie Utrecht van 1580 tot het begin van de 19de eeuw. Utrecht 1977. |
| -, Kweekhoven der Wijsheid. Basis- en vervolgonderwijs in de steden van de provincie Utrecht van 1580 tot het begin van de 19de eeuw. Zutphen 1980. |
| Brand-Philip, L., ‘The Peddler by Hieronymus Bosch’, in: Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek, 9 (1958). |
Brandenbarg, Ton, Sint Anna en haar familie. Een verkennende studie naar de achtergronden van de moeder- en maagschapcultus in de Lage Landen en het Rijnland in de late Middeleeuwen.
Doctoraalscriptie, Nijmegen 1982. |
| Brouwer, Jozef de, De kerkelijke rechtspraak en haar evolutie in de bisdommen Antwerpen, Gent en Mechelen tussen 1570 en 1795, dl. I. Tielt 1971. |
| Cobben, J.J., Johannes Wier. Zijn opvattingen over bezetenheid, hekserij en magie. Assen 1960. |
| Cohn, Norman, Europe's Inner Demons. An Inquiry inspired by the great Witch-hunt. London 1975. |
| -, The Pursuit of the Millennium. Revolutionary millenarians and mystical anarchists of the Middle Ages. London 1972. |
| Crohn, Hjalmar, Antonin v. Florenz und die Schätzung des Weibes im Hexenhammer. Helsingfors 1903. |
| Daris, Joseph, Histoire de la Diocèse et de la Principauté de Liège pendant le XVIe siècle. Liège 1884. |
| Dekker, Rudolf, ‘De rol van vrouwen in oproeren in de Republiek in de 17e en 18e eeuw’, in: Tijdschrift voor Sociale Geschiedenis, 4 (1978). |
| -, Holland in beroering. Oproeren in de 17e en 18e eeuw. Baarn 1982. |
| Dekker, Rudolf en Lotte van de Pol, Daar was laatst een meisje loos. Nederlandse vrouwen als matrozen en soldaten. Baarn 1981. |
| Delumeau, Jean, La Peur en Occident, XIVe-XVIII siècles. Une cité assiégée. Paris 1978. |
| Dericum, Christa, Maximiliaan I. Amsterdam/Brussel 1980. |
| Dettelbacher, W., Würzburg. Ein Gang durch seine Vergangenheit. Würzburg 1974. |
| Deursen, A.Th. van, Het kopergeld van de Gouden Eeuw. Deel IV: Hel en hemel. Assen 1980. |
| Dictionnaire de Théologie Catholique. Tome 7, 1e partie s.v. ‘Immaculée Conception’, col. 845-1218. Paris 1927. |
| |
| |
| Dingemans, P.A.W., Inventaris der archieven van de heerlijkheid Dalenbroek. Maastricht, Rijksarchief Limburg, 1975. |
| Doornik, N.G.M. van, Een vrouw die niet zweeg in de kerk. Catarina van Siena. Nijmegen/Brugge 1980. |
| Dresen-Coenders, H.M. (Lène), ‘Vormingswerk na 10 jaar’, in: Dux, 27 (1960). |
| -, ‘Voorwoord en Nawoord’, in: Dux, 27 (1960). |
| -, ‘Een brief over opvoeding uit de 17e eeuw’, in: Dux, 28 (1961). |
| -, ‘Moeder: beeld en werkelijkheid’, in: Dux, 31 (1964). |
| -, ‘De oude katechismus is nog lang geen verleden tijd’, in: Dux, 31 (1964). |
| -, ‘Machtige grootmoeder, duivelse heks. Speurtocht naar de samenhang tussen heksen vervolging en de verering van de grote moeder Anna op de drempel van de nieuwe tijd’, in: Jeugd en samenleving, 5 (1975). Ook in: H.M. Dresen-Coenders (ed.), Vrouw, man, kind. Lijnen van vroeger naar nu. Baarn 1978. |
| -, ‘De strijd om de broek. De verhouding man/vrouw in het begin van de moderne tijd (1450-1630)’, in: De Revisor, 4 (1977). |
| Dupont-Bouchat, Marie-Sylvie, ‘La répression de la sorcellerie dans le duché de Luxembourg au XVIe et XVIIe siècle’, in: Dupont-Bouchat e.a., Prophètes et sorciers dans les Pays-Bas, XVIe-XVIIIe siècle. Paris 1978. |
| Dijck, G.C.M. van, De Bossche Optimaten. Geschiedenis van de Illustere Lieve Vrouwe Broederschap te 's-Hertogenbosch (1318-1973). Tilburg 1973. |
| Easlea, Brian, Witch hunting, Magic and the New Philosophy. An Introduction to Debates of the Scientific Revolution 1450-1750. Brighton (NJ) 1980. |
| Eeghen, I.H. van, Vrouwenkloosters en begijnhof in Amsterdam van de 14e tot het eind der 16e eeuw. Amsterdam 1941. |
| Emstede, J.M.F.G. van, Heks en seks in Nederland. Deurne 1970. |
| Engelberts, R.C., Georgius Macropedius' Bassarus. Tekst met inleiding en vertaling. Tilburg 1968. |
| Erbstösser, M., Sozialreligiöse Strömungen im späten Mittelalter. Geissler, Freigeister und Waldenser im 14. Jahrhundert. Berlin-Ost 1970. |
| Flandrin, Jean-Louis, Les amours paysannes. Amour et sexualité dans les campagnes de l'ancienne France (XVIe-XIXe siècle). Paris 1975. |
| Fleurbaay, Ellen, Ongelijke liefde in de zestiende eeuw. Onderzoek naar een topos in literatuur en beeldende kunst van de 16e eeuw. Ongepubliceerde doctoraalscriptie, GU, Amsterdam 1979. |
| Flosz, H., ‘Agricola, Franciscus’, in: Kirchenlexikon, Freiburg 1882. |
| Fortmann, Han M.M., Als ziende de Onzienlijke. Een cultuurpsychologische studie over de religieuze waarneming en de zogenaamde religieuze projectie, 4 dln. Hilversum/Antwerpen 1964-1968. |
| Franck, Johannes, ‘Geschichte des Wortes Hexe’, in: J. Hansen, Quellen und Untersuchungen zur Geschichte des Hexenwahns und der Hexenverfolgung im Mittelalter. Bonn 1901. |
| Gallot s.j., J., ‘L'Immaculée Conception’, in: Hubert de Manoir s.j. (ed.), Maria, études sur la Sainte Vierge, tome VII. Paris 1964. |
| Gibson, Walter, Jeroen Bosch. Amsterdam/Brussel 1974. |
| -, Bruegel. Amsterdam/Brussel 1977. |
| Giebels, H., Leven en werk van Georgius Macropedius. Tentoonstellingscatalogus. Macropediuscollege, Gemert 1975. |
| -, Georgius Macropedius 1487-1558. Een biografische schets. Gemert 1978. |
| Gils, P.J.M. van, ‘Het onderwijs’, in: Gedenkboek ter gelegenheid van het 700-jarig bestaan van Roermond als stad. Roermond 1932. |
| Goetz, W., ‘Wolfgang Wilhelm, Herzog von Neuburg und Jülich-Berg’, in: Allgemeine Deutsche Biographie, Band 44. Leipzig 1898. |
| Grauls, J., De spreekwoorden van Pieter Bruegel den Oude (ca. 1527-1569). Antwerpen 1938. |
| |
| |
| -, Volkstaal en volksleven in het werk van Pieter Bruegel. Amsterdam/Antwerpen 1957. |
| Grundmann, H., ‘Ketzerverhöre des Spätmittelalters als Quellen. Kritisches Problem’, in: Deutsches Archiv für Erforschung des Mittelalters, 21 (1965). |
| Guarnieri, R., ‘Il movimento del Libero Spirito. Testi e documenti’, in: Archivio italiano per la Storia della Pietà, 4, 1965. |
| Gijswijt-Hofstra, Marijke, ‘Bijdrage tot theorievorming over de 16e- en 17e-eeuwse heksenvervolgingen’, in: Mens en Maatschappij, 47 (1972). |
| -, ‘Recent onderzoek naar de Europese heksenvervolgingen’, in: Theoretische Geschiedenis, 5 (1978). |
| -, ‘Recente interpretaties van de Europese heksenvervolgingen’, in: Theoretische Geschiedenis, 9 (1982). |
| Habets, Jos, Geschiedenis van het tegenwoordig Bisdom Roermond en van de bisdommen die het in deze gewesten zijn voorafgegaan, dl. II. Roermond 1890. |
| Hagendoorn, A. (Louk), ‘Het aantrekkelijke fascisme, toen en nu’, in: Jeugd en samenleving, 10 (1980). |
| -, Het nazisme als ideologie; een sociopsychologisch onderzoek naar de bepaaldheid van politiek gedrag. Deventer 1982. |
| Hajnal, J., ‘European marriage patterns in perspective’, in: D.V. Glass en D.E.C. Eversley (eds.), Population in History. London 1965. |
| Halbertsma, H., Zeven eeuwen Amersfoort. Amersfoort 1957. |
| Handwörterbuch des Deutschen Aberglaubens, Band III (Fusz, Galgen). Berlin/Leipzig 1930/31. |
| Hansen, J., Quellen und Untersuchungen zur Geschichte des Hexenwahns und der Hexenverfolgung im Mittelalter. Mit einer Untersuchung der Geschichte des Wortes Hexe von Joh. Franck. Bonn 1901. |
| Hemelrijck, Fernand van. ‘Bijdrage tot de studie van de heksenwaan in de Zuidelijke Nederlanden’, in: Volkskunde, 82 (1981). |
| -, Heksenprocessen in de Nederlanden. Leuven 1982. |
| Hills, Jeanette, Das Kinderspielbild von Pieter Bruegel d. Ä. (1560). Eine volkstümliche Untersuchung. Wien 1957. |
| Hirsch, Rudolf, Printing, Selling and Reading 1450-1550. Wiesbaden 19742. |
| Hocke, Rudolf, ‘Bodins Einfluss auf die Anfänge der Dogmatik des Deutschen Reichsstaatsrechtes’, in: H. Denzer (ed.), Jean Bodin. Verhandlungen der internationalen Bodin Tagung im München. München 1973. |
| Honegger, Claudia (ed.), Die Hexen der Neuzeit, Studien zur Sozialgeschichte eines kulturellen Deutungsmusters. Frankfurt a.M. 1978. |
| Hovy, J., Amersfoort in prent. Zaltbommel 1975. |
| Hüffer, M., Die Reformen in der Abtei Rijnsburg im 15. Jahrhundert. Münster 1937. |
| Huisman, J.A., ‘De man/vrouw-verhouding in de vroege westerse kultuur, met name in de Germaanse oudheid’, in: H.M. Dresen-Coenders (ed.), Vrouw, man, kind. Lijnen van vroeger naar nu. Baarn 1978. |
| Huizinga, J., Herfsttij der Middeleeuwen. Haarlem 1947. |
| Jelsma, Auke, ‘Waartoe de mens bestemd is; over huwelijk en gezin in de reformatietijd’, in: H.M. Dresen-Coenders (ed.), Vrouw, man, kind. Lijnen van vroeger naar nu. Baarn 1978. |
| Judson, J. Richard, The Drawings of Jacob de Gheyn II. New York 1973. |
| Kelso, Ruth, Doctrine for the lady of the Renaissance. Urbana 1956. |
| Kentenich, G., Geschichte der Stadt Trier. Trier 1915. |
| Kieckhefer, Richard, European witch Trials: their foundations in popular and learned culture, 1300-1500. London 1976. |
| Kleinschmidt ofm, P. Beda, Die heilige Anna. Ihre Verehrung in Geschichte, Kunst und Volkstum. Düsseldorf 1930. |
| Klop, A.H., zie p. 310. |
| |
| |
| Knipping, John B., Iconography of the Counter Reformation in the Netherlands. Heaven on earth. Nieuwkoop/Leiden 1974. |
| Kohl, Wilhelm, Ernst Persoons und Anton G. Weiler (eds.), Monasticon Windeshemense. Teil III: Niederlande, bearbeitet von Anton G. Weiler und Noël Geirnaert. Archief- en Bibliotheekwezen in België, 16. Brussel 1980. |
| Koorn, F.W.J., Begijnhoven in Holland en Zeeland gedurende de Middeleeuwen. Assen 1981. |
| Kruysdijk, Annemarie van, ‘Heksen in Gelderland. Enige notities over het geloof in heksen en heksenprocessen in het algemeen en in Gelderland in het bijzonder’, in: Gelre. Bijdragen en Mededelingen, 72 (1981). |
| Küffner, Hatto, ‘Zur Kölner Rosenkranzbruderschaft’, in: 500 Jahre Rosenkranz 1475 Köln 1975. Erzbisschöfliches Diözesanmuseum. Köln 1975. |
| Laan, K. ter, Folkloristisch woordenboek voor Nederland en België. 's-Gravenhage 1949. |
| Laslett, Peter, ‘Characteristics of the western family considered’, in: Family History, 2 (1977). |
| -, Family life and illicit love in earlier generations. Essays in historical sociology. Cambridge 1977. |
| Laslett, Peter, e.a., Bastardy and its comparative history. Studies in the history of illegimacy and marital nonconformism in Britain, France, Germany, Sweden, North America, Jamaica and Japan. London 1980. |
| Lebeer, Louis, Bruegel. De prenten van Pieter Bruegel de Oude. Antwerpen 1976. |
| -, ‘De prenten van Pieter Bruegel de Oude’, in: Tentoonstellingscatalogus Bruegel, een dynastie van schilders. Paleis voor Schone Kunsten, Brussel 1980. |
| Leesch, W., E. Persoons und A.G. Weiler (eds.), Monasticon Fratrum Vitae Communis. Teil I: Belgien und Nord-Frankreich, Archief- en Bibliotheekwezen in België, 18, Brussel 1977. Teil II: Deutschland, Archief- en Bibliotheekwezen in België, 19, Brussel 1979. |
| Leeuwen, Simon van, Batavia illustrata, dl. I. 's-Gravenhage 1685. |
| Leff, G., Heresy in the Later Middle Ages: the relation of heterodoxy to dissent c. 1250-c. 1450, 2 dln. New York 1967. |
| Lerner, Robert E., The heresy of the Free Spirit in the later Middle Ages. Berkeley 1972. |
| Le Roy Ladurie, Emmanuel, Histoire du climat, depuis l'an mil. Paris 1967. |
| -, Montaillou, village occitan de 1294 à 1324, Paris 1975. |
| Lexikon für Theologie und Kirche. Band 10 s.v. ‘Unbefleckte Empfängnis Mariä’, Sp. 467-470. Freiburg 19652. |
| Lindeboom, G.A., De geschiedenis van de medische wetenschap in Nederland. Bussum 1972. |
| Lis, Catharina en Hugo Soly, Armoede en kapitalisme in pre-industrieel Europa. Antwerpen/Amsterdam 1980. |
| Löhr o.p., Gabriel M., Die Teutonia im 15. Jahrhundert. Studien und Texte vornehmlich zur Geschichte ihrer Reform. Leipzig 1924. |
| -, Die Kölner Dominikanerschule vom 14. bis zum 16. Jahrhundert. Freiburg 1946. |
| Macfarlane. Allan, Witchcraft in Tudor and Stuart England. A regional and comparative study. London 1970. |
| Meder, J., Dürer-katalog. Ein Handbuch über Albrecht Dürers Stiche, Radierungen, Holzschnitte, deren Zustände, Ausgaben und Wasserzeichen. Wien 1932. |
| Meerendonk, L.v.d., Het Klooster op de Eikendonk te Den Dungen. Tilburg 1964. |
| Merzbacher F., Die Hexenprozesse in Franken. München 1970. |
| Meyer, Maurits de, De volks- en kinderprent in de Nederlanden van de 15e tot de 20e eeuw. Antwerpen/Amsterdam 1962. |
| Meyer o.p., G.A., De predikheren te 's-Hertogenbosch (1296-1770). Nijmegen 1897. |
| Midelfort, H.C. Erik, Witch Hunting in Southwestern Germany, 1562-1684. The Social and Intellectual Foundations. Stanford (Cal.) 1972. |
| Monter, William E., ‘The historiography of European witchcraft: progress and prospects’, in: Journal of Interdisciplinary History, vol. 11, nr. 4, 1971. |
| |
| |
| Morçay, Raoul, Saint Antonin, fondateur du Couvent Saint Marc, archevèque de Florence (1389-1459). Paris 1914. |
| Moreau s.j., E. de, Histoire de l'Eglise en Belgique, IV. Bruxelles 1949. |
| Mortier, Histoire des Maîtres généraux de l'Ordre des Fr. Pr. Paris 1907 (geciteerd in Ch. Wittmer, ‘Colmar, berceau de la réforme dominicaine 1389’, in: Annuaire de Colmar, 1938). |
| Muchembled, Robert, ‘Sorcières du Cambrésis. L'acculturation du monde rural aux XVIe et XVIIe siècles’, in: Dupont-Bouchat e.a., Prophètes et sorciers dans les Pays-Bas, XVIe-XVIIIe siècle. Paris 1978. |
| -, La sorcière au village (XVe-XVIIIe siècle). Paris 1979. |
| -, Les derniers bûchers. Un village de Flandre sous Louis XIV. Paris 1981. |
| Müller, Georg, Bildung und Erziehung im Humanismus der italienischen Renaissance. Grundlage, Motive, Quellen. Wiesbaden 1969. |
| Nix, E.C., zie p. 310. |
| Obermann, Heiko A., Wurzeln des Antisemitismus; Christenangst und Judenplage im Zeitalter von Humanismus und Reformation. Berlin 1981. |
| Parker, Geoffrey, Europe in crisis 1598-1648. Glasgow 1979. |
| Paulus, N., ‘Die Verachtung der Frau beim H. Antonin’, in: Historisch-Politische Blätter, LXXV, 1904. |
| -, ‘Ist die Kölner Approbation des Hexenhammers eine Fälschung?’, in: Historisches Jahrbuch, Band XXVIII, 1907. |
| -, ‘Zur Kontroverse über dem Hexenhammer’, in: Historisches Jahrbuch, Band XXIX, 1908. |
| -, Hexenwahn und Hexenprozesz, vornehmlich im 16. Jahrhundert. Freiburg im Breisgau 1910. |
| Paunel, Eugen, Die Staatsbibliothek zu Berlin. Berlin 1965. |
| Peeters, H.F.M., Kind en jeugdige in het begin van de moderne tijd (ca. 1500-ca. 1650). Hilversum/Antwerpen 1966. |
| -, Mensen veranderen. Meppel 1974. |
| -, Historische gedragswetenschap. Een bijdrage tot de studie van menselijk gedrag op de lange termijn. Meppel 1978. |
| -, ‘Vijf eeuwen gezin en kind in West-Europa (vanaf 1500)’, in: Tijdschrift voor Geschiedenis, 3 (1981). |
| Pleij, Herman, ‘Wie wordt er bang voor het boze wijf? Vrouwenhaat in de middeleeuwen’, in: De Revisor, 4 (1977). |
| -, Het gilde van de blauwe schuit; literatuur, volksfeest en burgermoraal in de late middeleeuwen. Amsterdam 1979. |
| Post, R.R., Kerkelijke verhoudingen in Nederland vóór de Reformatie van ca. 1500 tot 1581. Utrecht/Antwerpen 1954. |
| -, Kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen, 2 dln. Utrecht/Antwerpen 1957. |
| -, The Modern Devotion. Confrontation with Reformation and Humanism. Leiden 1968. |
| Powel, Eileen, Medieval Women. London 1975. |
| Prick, W.J., ‘Levensbeschrijving van de veertien Roermondse bisschoppen’, in: Batta e.a., Limburg's verleden. Geschiedenis van Nederlands Limburg tot 1815, dl II. Maastricht 1967. |
| Przyluski, Jean, La grande déesse. Introduction à l'étude comparative des religions. Paris 1950. |
| Quast, Jenneke, ‘Vrouwenarbeid omstreeks 1500 in enkele Nederlandse steden’, in: Jaarboek voor vrouwengeschiedenis. Nijmegen 1980. |
| Rapp, F., Réformes et Réformation à Strasbourg. Eglise et société dans le diocèse de Strasbourg (1450-1525). Collection de l'Institut des Hautes Etudes Alsaciennes, tome XXIII. Paris 1974. |
| Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte, Band VI (Eule). München 1973. |
| Riezler, Sigmund, Geschichte der Hexenprozesse in Bayern. Stuttgart 1896. |
| Roeck, F. de, ‘De demonologische heks en de sage-heks’, in: Volkskunde, 82 (1981). |
| Roessingh, A.L.A., De vrouw bij de Dietsche moralisten. Groningen 1914. |
| Rösler CssR, P. Augustin, Cardinal Johannes Dominici o. pr. (1357-1419). Ein Reformatorenbild
|
| |
| |
| aus der Zeit des groszen Schismas. Freiburg i.Br. 1893. |
| -, Kardinal Johannes Dominici's Erziehungslehre und die übrigen paedagogischen Leistungen Italiens im 15. Jahrhundert. Bibliothek der Katholischen Pädagogik. Freiburg i.Br. 1894. |
| Schaik, R. van, ‘Prijs- en levensmiddelenpolitiek in de Noordelijke Nederlanden van de 14e tot de 17e eeuw: bronnen en problemen’, in: Tijdschrift voor Geschiedenis, 91 (1978). |
| Scheeben, Heribert Christian, Michael Francisci ab insulis o.p. Quodlibet de fraternitatis Rosarii. Archiv der deutschen Dominikaner, Band IV. Köln 1951. |
| Schieler, K., Magister Johannes Nider, aus dem Orden der Prediger-Brüder. Ein Beitrag zur Kirchengeschichte des fünfzehnten Jahrhunderts. Mainz 1885. |
| Schmitt, Jean-Claude, Le Saint Lévrier. Guinefort, guérisseur d'enfants depuis le XIIIe siècle. Paris 1978. |
| Schnürer, Gustav, Kerk en beschaving in de Middeleeuwen, deel II. Haarlem 1949. |
| -, Kerk en beschaving in de Middeleeuwen, dl. III. Haarlem 1950. |
| -, De Katholieke Kerk en de beschaving tijdens de Barok. Haarlem 1951. |
| Schöffer, Ivo, ‘Heksengeloof en heksenvervolging. Een historiografisch overzicht’, in: Tijdschrift voor Geschiedenis, 2 (1973). |
| Schöffer, Ivo, Geoffrey Parker e.a., De algemene crisis van de zeventiende eeuw. Haarlem 1980. |
| Schormann, Gerhard, Hexenprozesse in Nordwestdeutschland. Hildesheim 1977. |
| -, Hexenprozesse in Deutschland. Göttingen 1981. |
| Schrameijer, Anna Marie, zie p. 309. |
| Schuder, Rosemarie, Hieronymus Bosch. Berlin (DDR) 1975. |
| Simonis, A.H., J. Timmers, W. Sangers, J. Offermans en W.H. Paquay, Sittard, historie en gestalte. Sittard 1971. |
| Sivré, J.B., ‘Bijdrage tot de geschiedenis der heksenprocessen’, in: De Maasgouw, 12 (1879). |
| Smeets, M.K.J., ‘De Munsterabdij en de stadsprocessies te Roermond’, in: De Maasgouw, 93 (1974), p. 115. |
| Smeets, M.K.J., en W.E.S.L. Keyser-Schuurman, Inventaris van het archief van de Munsterabdij te Roermond, 1220-1797. Maastricht 1974. |
| Smit, J.C., zie p. 310. |
| Smith, Susan Louise, To women's wiles I fell. The power of women Topos and the development of medieval secular art. A Dissertation in history of art. University of Pennsylvania 1978. |
| Soldan-Heppe, Geschichte der Hexenprozesse. Neu bearbeitet und herausgegeben von Max Bauer, 2 Tln. München 1911. |
| Soly, Hugo, ‘De grote heksenjacht in West-Europa, 1560-1650; een voorlopige balans’, in: Volkskunde, 1-2. 1981. |
| Someren, J.F. van, De Utrechtsche Universiteitsbibliotheek. Haar geschiedenis en kunstschatten vóór 1880. Utrecht 1909. |
| Stein CssR, J., Onze Lieve Vrouw in 't Zand, Hulp van de Christenen. Roermond 1962. |
| Stelzmann, Arnold, Illustrierte Geschichte der Stadt Köln. Köln 1978. |
| Steppe, J.K., ‘Bijdrage tot de historische en ikonografische studie van zijn werk’, in: Tentoonstellingscatalogus Jheronymus Bosch, Noord-Brabants Museum. 's-Hertogenbosch 1967. |
| Stieve, G., ‘Johann Wilhelm, Herzog von Jülich-Kleve’, in: Allgemeine Deutsche Biographie, Band 14. Leipzig 1881. |
| Stone, Lawrence, The family, sex and marriage, in England 1500-1800. 1977. |
| Struick, J.E.A.L., Utrecht door de eeuwen heen. Utrecht/Antwerpen 1968. |
| Sullerot, Evelyne, Geschiedenis en sociologie van de vrouwenarbeid. Nijmegen 1979. |
| Tentoonstellingscatalogus Kloosters in Brabant, Noord-Brabants Museum. 's-Hertogenbosch 1977. |
| Tentoonstellingscatalogus Bruegel, een dynastie van schilders. Paleis voor Schone Kunsten. Brussel 1980. |
| Theologisch Woordenboek, dl. II, s.v. ‘Maria’, kolom 3119-3120. Roermond 1957. |
| |
| |
| Thomas, Keith, Religion and the decline of magic. Studies in popular beliefs in sixteenth and seventeenth century England. London 1971. |
| Tolnay, Charles de, Einführung in das Werk des Hieronymus Bosch. Wiesbaden 1965. |
| Ussel, J.M.W. van, Geschiedenis van het seksuele probleem. Meppel 1968. |
| Verest, Marieke, Van familie naar gezin. Een onderzoek naar veranderende samenlevingsvormen en konsekwenties daarvan in de late Middeleeuwen. Nieuwe aanwijzingen bij Johannes Nider? Kandidaatsscriptie, Nijmegen 1980. |
| Vignau Wilberg-Schuurman, Thea, (met medewerking van Renée Pigeaud), Hoofse minne en burgerlijke liefde in de prentkunst rond 1500. 's-Gravenhage 1983. |
| Volkskunde-Atlas van Nederland en Vlaams-België, in opdracht van de Volkskunde-commissie der Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen en de Nationale Commissie voor folklore van België uitgegeven door P.J. Meertens en Maurits de Meyer. |
| Vijverberg, Peter, zie p. 310. |
| Weiler, Anton G., ‘Begijnen en begarden in de spiegel van een universitair dispuut’, in: Archief voor de geschiedenis van de Katholieke Kerk in Nederland, 10 (1968). |
| -, ‘Enige aspekten van de man/vrouw-verhouding in de Middeleeuwen’, in: H.M. Dresen-Coenders (ed.), Vrouw, man, kind. Lijnen van vroeger naar nu. Baarn 1978. |
| -, ‘Christendom en humanisme in de Italiaanse Renaissance-pedagogiek. Naar aanleiding van het werk van G. Müller’, in: Nederlands Archief voor Kerkgeschiedenis, n.5. 59 (1979). |
| Weis-Müller, Renée, Die Reform des Klosters Klingental und ihr Personskreis. Basel 1956. |
| Willemsen, M.A.H., De werken van Wilhelmus Lindanus. Roermond 1899. |
| Wolf, H.C. de, De Kerk en het Maagdenhuis. Vier episoden uit de geschiedenis van Katholiek Amsterdam. Utrecht/Antwerpen 1970. |
| -, Geschiedenis van het R.C. Oude-Armenkantoor te Amsterdam. Hilversum 1966. |
| Wouters, H.H.E., ‘Het Limburgse Maasdal gedurende de tachtigjarige en de dertigjarige oorlog, met Inleiding en vervolg 1543-1663’, in: Batta e.a., Limburg's verleden; geschiedenis van Nederlands Limburg tot 1815, dl. II Maastricht 1967. |
| Zender, M., Räume und Schichten mittelalterlicher Heiligenverehrung in ihrer Bedeutung für die Volkskunde. Die Heiligen des mittleren Maaslands und der Rheinlande in Kultgeschichte und Kultverbreitung. Düsseldorf 1959. |
| -, ‘Mirakelbücher als Quelle für das Volksleben im Rheinland’, in: Rheinische Vierteljahrsblätter, 41 (1977). |
| Zuidema, W., ‘Heksen en heksenvervolging’, in: Noordbrabantse Almanak, 1893. |
| Zwetsloot s.j., Hugo J.J., Friedrich Spee und die Hexenprozesse. Die Stellung und Bedeutung der Cautio Criminalis in der Geschichte der Hexenverfolgungen. Trier 1954. |
| Zijl, Th.P. van, Gerard Groote. Ascetic and Reformer (1340-1384). Washington D.C. 1963. |
|
|
Auteursrechtelijk beschermd