zetten. Ik geloof ook dat tante Floor, sinds de werkster er verleden week vrijdag niet geweest is, geen hand uitgestoken heeft. Het is gek, maar deze rommel maakte mijn bezoek zeer gemakkelijk. Ik heb eerst de kinderen naar bed gebracht en Luiten naar boven gestuurd voor hun avondgebedje. Luiten had ze, zoals Ineke me vertelde, lekker brood van de broodplank laten eten, die vet van de boter midden op de tafel prijkte.
Het was voor mij vanzelfsprekend, dat vader het avondgebedje deed, dat gebeurde bij ons thuis ook altijd, ik voel het nog als de laatste groet van het hoofd van het gezin. Vader deed het aan tafel, als hij (gelukkig zelden) naar een vergadering moest, ook als we groter werden. Maar Luiten scheen dit heel wonderlijk te vinden en de kinders ook. Moeder deed het altijd, zei Marjan en bij tante Floor hebben we het lekker nooit gedaan als ze er bij was. Toen heb ik Marjan uitgelegd, dat, nu haar moeder in de hemel was, haar vader hiervoor zou zorgen, omdat die bij hen hoorde. Het kind knikte overtuigd, maar Luiten keek me vreemd aan. Waarom kon u dat niet doen, was zijn eerste vraag. Omdat ik niet tot het gezin behoor, waar u het hoofd van bent, heb ik hem gezegd, de kinders wachten op u. Mannen zijn onhandige koppige wezens, het liefste had ik hem bij zijn schouders gepakt en gezegd, ga nu maar even jong, maar dat was natuurlijk niet betamelijk. Ik ging daarom zeer nadrukkelijk aan het werk, zodat er voor hem niets meer over bleef dan de trap op te gaan. Het tevreden geluid waarmee hij begroet werd toonde aan hoe nodig zijn kinderen hem hadden.
Hij bleef lang boven en kwam pas naar beneden, toen ik de koffie al klaar had en de vaat gewassen.
Ik merkte, dat hij nerveus was, en schonk maar koffie in. Moeder zou zeggen, kind, als ik niet weet wat ik zeggen moet als ik visite heb, grijp ik maar naar mijn