| |
| |
| |
Dat .V. actus.
Op een ende en can ick niet lange rasten;
Ick heb bedacht op mijn besloten casten,
Daer in is ghelegen mijn ertsche goet seer groot,
Oft mi dat niet conde helpen uter noot.
Dat heb ick lief gehat boven al,
Daer om dattet mi nu billicks bistaen sal.
Waer bistu, mijn rijckdom ende scat,
Die ick altijt soe lief heb gehadt?
Hier leg ic besmet ende besloten,
Dat heft den armen lange verdroten.
My verderft die roest ende de motten,
Des sidi van recht weert te bespotten.
Compt hier, laet my dy aensien;
Mi sal doer u goet geschien.
| |
| |
Goeden raet en heb ic noyt ghegeven;
Ick verdrive vele commers in desen leven.
Hebt ghi verborgen eenige ertsche dingen,
Dat wil ick beteren haest ende singen.
Het is anders, daer om wilt mi verstaen,
Ic moet huyden pelgrimagie gaen,
So mi is comen een wrede ende verscrickelyke bode,
Uutgesant van den almechtigen Gode,
Hoe ic di heb gebruyct ende al mijn leven;
Daer van sal ick huyden rekeninghe gheven.
Ic bid dy gaet mit mi daer;
Want gelt can alle dinck maken claer.
Ginge ic met, dat en waer niet goet,
Gy sult selve met brenghen een roed,
Daer di die richter met werd slaen;
Want grote sonden hebt gy doer mi gedaen.
O Rijcdom, wat is dit voer een besceyt!
Heb ic gesondicht, dat is mi leyt.
Ic heb di vast lief gehat in mijn leven,
Daer om solt gy mi nu niet overgeven.
| |
| |
Homule, gy hebt my te veel lief gehat;
God is vertoernt op u, ic segge u dat.
Wat helpt mi lief te hebben boven maten;
Wanneer die doot compt moet men mi doch hier laten.
Dat ghi sprect, dat is leider alsoe;
Mijn gheweten sprect ooc selfs daer toe.
Hoe heb ic so menigen daer bi gebracht;
Want so haest dat geluck een aenlacht,
So denct men niet dan op wellusticheit;
Dan gedenckt men niet aen toecomende leit;
Dan can men niet genoch gedencken
Wat gemack, wat kost, wat dranck men den lichaem sal scencken,
So dat van eten ende drincken meer verderven,
Als Salomon sprickt, dan van den sweert sterven.
O, hoe is der menscen verstant so blijnt!
Dit sol men dencken wan wi gesont sint.
Ey Homule, hebt verduldicheyt in desen saken,
Ic wil dijn vrienden oock rijck maken,
| |
| |
Wan gy daer van bist, dat en can niet liegen.
Ic werder dier noch wael meer alsoe bedriegen,
So ick oock heb gedaen voer diner tijt;
Drinc noch eens, eer gi minder wert quijt.
Wech van mi, du ontrouwe beest!
Hi en is niet wijs, die sich op u verleest.
Ha, ha, nu moet ic lachen dattet sal clincken,
Wilt gi dat nu eerst overdincken?
Ick hope het si nu te spade;
My waer leet dat u geschiede genade.
O, ghi alder booste serpent,
Nu gaet dat u der duvel schent.
Verblijt ghi u in mijn ongeval?
Gi sijt vorwaer bitter dan mirre ende gal.
Wat clacht ghi nu dat ick bitter si?
Ick bin doch soeter dan enich romany.
Met uwer soeticheit scenct ghi venijn;
Dat doet ghi nu aen mi wel schijn.
| |
| |
Ic heb u lief gehat boven alle dingen;
Nu wolt ghi my gern tot verderfenisse bringen.
Ghi en sijt niet die ierst, ghi en sult der lest niet sijn,
Dien ic met honich scenc dootlik venijn.
Vaert du hin, ick blive noch hie;
Na uwen wercken u loen gescie.
Beyt, man, wat sal werden, dit is abuys
Dat ghi den scat laet dragen uut den huys.
O vrou, laet mi hen bruken desen dach;
Want morgen ick des niet besien mach.
Ic moet desen dach een sware reise bestaen,
Ende ick can niemant vinden die mit wil gaen.
Man, mi dunct ghi bestaet te dolen;
Wilt gi nu reisen? gi hebt doch bevolen
Dat ick liet cocken ende aenrichten op 't best;
Desen avont wolt ghi hebben vele gest.
O lieve vrou, mijn gestery is volbracht,
Ic moet sterven eer lijt desen nacht.
| |
| |
Ic bin nu verlaten van alle creatueren:
Niemant wil met mi besueren;
Daer om, lief wijf, is mijn vrintlick bedt tot dy
Dat gy doch in der reyse wilt bliven by my.
Wat segt gy, man, wilt gy u geven in der doot?
Ja, lief vrou, dat moet sijn, mi can niet helpen gelt oft golt.
Solt gy dan sterven desen dach?
Och ja, langer ics niet vertrecken mach.
O lief man, nu moet u Godt bystaen!
Ic voerwaer daer met u niet en gaen;
Ick sorge voer den doot meer dan alle dinghen;
Ick sal u eerlick laten begraven ende besingen,
Ende spinden ende doen wel den armen,
Op dat sich God over u siel wilt erbarmen.
Mijn lief man, God, de heer, wil u geleyden;
Mijn herte doet my wee, wy moeten scheyden.
| |
| |
O rijckdom! hoe hebt ghy my daerby gebracht.
Grote liefde heb ick op dy gelacht;
Doer u is lijf ende siel verloren!
Wee my! dat ick ye was geboren!
O wee! o wee! ende ymmer ach!
O wee der alre swaersten sach!
O wee der anxst ende grote noot!
Sy di daer, di bitter grimmeger doot!
O overster toerniger tieran,
U gestalt verscrict vrou ende man.
O doot, ghy steelt dat leven my;
Het en helpt ghein vlien noch bidden tegen dy!
Is aen dy gheen barmherticheit?
Sydi altijt in bitterheit bereit?
Wat helpt mi nu dat ick byn rijck?
Waer mit sal ick mi ghenieten mijns edelen stammen,
Ende dat ick heb een so groten namen?
Wel hier! vel hier! ghy moet daer van!
Gheen adel ofte goet u gehelpen can.
Hier en is gheen langher vertrecken meer;
U en hulpt gheen ghewalt noch weer;
Daer om maket niet te lanck, gy moet met my;
Geen dinck op eerden mach helpen dy.
O doot, gy wilt my doen gewalt!
Och! gy overvalt my vele te balt!
| |
| |
Och! verscoont noch huyd des levens mijn,
Tot ick mijn sond tegen God beweyn!
Waer om hebt gy niet dat langhe gedaen?
Voort! voort! gy moet terstont met my gaen!
Hebt gy noch niet beweint die sonden dijn?
So sult gy eewich verdoempt sijn!
Fy u, gy snode boose werelt!
Altijt heb ick gedaen na u gevelt.
Gy hebt my geleyt op goeden waen;
Nu moet ick alleen in nooden staen.
Mit my dinget nu die bitter doot;
Hy siet niet aen mijn gelt of goet.
Ick can niet langer beyden,
Wilt gy niet gaen, so willen wi u leyden,
Waer sidi sund maect u hier by,
Ende siet oft dit niet dijn diener sy;
Langt her den strick, helpten brengen hin.
Her uut der hellen, die sijn daer in,
Bewaert den wech ende die strael even;
Moyses compt ende sal dat ordel geven.
Wie is die, die daer ghebonde steit?
Aen hem merck ick groot claeg ende leit.
| |
| |
antwoert.
Die heft minen willen stets volbracht,
Ende dijn gesetten altijt veracht;
In aller wellust des vleys gelevet,
Noyt nae den ewighen leven gestrevet.
Alle goede wercken heeft hy verspot,
Altijt sich versellet met onnutter rot.
Moyses, ghi moet hem teken aen
Wat goeder wercken hi heeft gedaen.
Dat ordel Gods lese ick hem voer;
Ic wil opsluiten der hellen doer,
Wilt hem oick daer in helpen heven;
Dat is der loon, die ick can ghegheven.
Op eerden geve ick hem silver ende golt;
Der doot is ghewis der sonden solt.
Hoor, menschen kint, wat ick u vrage,
Hebt ghy oick ghebeden alle dage?
Ja, gevloect ende gesworen als een heyd!
Dat sal u voerwaer werden leyd!
Condi dan oick u tien gebodt,
Die ons gaf onser here Godt?
| |
| |
Ja, caerten ende terlingen kent hy seer wol;
Aller ondeucht ende scalcheyt is hy vol.
Condt ghy oick niet beden die tien gebodt;
Hoe meint gy dat gy staen sult voor Godt?
Ey, swycht! hy en weet niet wat Godt is.
Och, waer ick noch een cleyn tijt gewis!
Nu hoert die tien godtlijcke gebodt:
Gy sult geloven ende aenbeden eenen Godt,
Ende sult hem oock hertlijck betrouwen.
Ja, sijn troost was op gelt gebouwen!
Gy sult niet vloecken tot eniger stont;
Gods naem niet nemen onnuttelick in dijn mont.
Den vierdach mit sond oft aerbeyt niet breken;
Dijn sond bewenen ende Gods lof spreken.
| |
| |
Dijn alderen ende overheyt sulstu eeren,
So sal God dijn leven ende goet vermeren.
Gij sult niet doden, slaen noch scelden;
Boesheyt sult gy met goedaet vergelden.
Aller oncuysheyt sult gy oerlof geven,
In kuyslicker reynicheyt sal staen dijn leven.
Gy sult niet stelen, oick niemant bedriegen;
Betalen, loven, niemant scenden of beliegen;
Teghen niemant sult ghy valsch tuychnis geven,
Ende geen dinck tegen rechtveerdicheyt streven.
Gy sult dijns naesten wijf niet begeren,
Dan Gods genaed, ende wilt ebreec ontberen.
Gheen vrempt goet gy niet begheren sult;
Met arbeyt sult gy't winnen en hebben gedult.
Hebt ghy oick op eerden also gheleft?
Sond, doot, duvel, des tuichnis geft!
Hy heft des geens ghehalden, dat seg ick vry.
Waer men predickte daer wol hy niet by;
Wat ick hem conde raden dat dede hy.
Daer om nu in die hel sal varen hi,
Daer hy sal sitten wel werm ende heten;
In genen badt en can hi beter gesweten.
Hy can niet beden noch die ghebot,
Met Gods woert heeft hi ghespot.
| |
| |
In hoererye wolde hy stets leven;
Nu willen wy hem loon daer na geven.
Moyses, segt dat ordel hier!
Der duvel wacht met groter begier.
Des wil gi niet gehalden hebt Gods ghebot,
Dan daer mit ghedreven dijn spot;
Sijt woest mit wercken ende woerden gewesen.
Hoort toe, ick wil dat ordel lesen:
Vervloect si die niet alle woerden des wets vervullet!
Dat hi daer nae doet, ende alle volck sal spreken: amen!
Sond, Doot, Duvel, seggen: amen! amen!
Wael op, wael op, ende haest daer van;
Die hel moet hi doch ontfaen.
Nu siet, dit is der sonden solt,
Oft mi schoon yemant meer dienen wolt,
Den wil ick oock sulcken loon gheven;
Flucks door steect ghi hem af dat leven.
O God in den hemel, ontferm doch mijnre
Na der onmetender bermherticheyt dijnre!
| |
| |
Och, daer om helpt wat, her Jesu Christ,
Ghy die daer een trouwer helper bist.
Loopt haest wie daer lopen can!
Ick wil niet waken op desen man.
Die buet wil ick liever liggen laten
Al midden hier op deser straten.
O bermhertige heer Jesu Christ,
Want gy der sunder verlosser bist!
Compt my te hulp, ontferm doch mijn!
Verlost my doch uut deser pijn!
Wie ist die daer so sere screyt?
O Homule, sydijt? gy had seer na te lange gebeyt!
Siet gy niet wat die sond richt voer jammer an?
Op dat dit bedachte een elcker man
Men sal haer niet so ruym ende stat geven;
Want sy brengt den mensche om siel ende leven.
Ick wil u niet dijn benden op loesen,
Hoet dich voort an van allen boesen,
Van duvel ende der sond sult gy ledich sijn;
Mer die tijtlijcke doot moet gestorven sijn.
Het is verloren dat gy voel lang wilt beyden;
Gy vint niemant die u sal geleyden;
| |
| |
Daer om moet gy tot dyner doecht gaen,
Sonder twyfel sal sy dy bystaen.
Och, hoe fijn heft zy my daer by gebracht!
Groote liefde heb ick aengelacht;
Mer ick sie dat u niet is te betrouwen;
Daer om op Gods barmherticheyt wil ick bouwen.
O God! schepper aller creatueren!
Wie sal my, arme mensche voert stueren!
Ic merke wel, het is met mi haest gedaen.
Alle mijn cracht begint my te ontgaen;
Ick wil my noch eens bedincken,
Ende mijn hoeft in mijn handen sincken,
Oft ic noch conde vinden eenigen raet,
Hoe ick mocht comen in Gods genaed.
|
|