| |
| |
| |
Eugeen Zetternam.
O vlaemsche Kunstvriend, gij, ook gij reeds heen getogen!
Ons harte ook afgescheurd, bij 't worstlend vaderland!
In stillen werkmansstaet geboren, hieft ge uw schedel
Met ingeschapen moed tot die u zond op aerd.
Verdienstlijk door uw werk, door letterarbeid edel,
Waert gij den schoonen naem van braven burger waerd.
(Grafkrans voor Zetternam.)
Dael van die ladder, Zetternam!
Beklim niet meer gewelf of muren.
Die taek maekt u de leden stram,
En vergt verpoozing, rustige uren.
Dat bleek gelaet, die flauwe blik,
Die polsslag met versnelden tik,
Die koorts, zoo fel en forsch aen 't woelen,
Doen bittren ramp ons voorgevoelen.
De ladder past geen letterzoon.
Neen, stryk voor altoos 't werktuig neder,
Waer gy op zwoegt voor needrig loon:
God schiep die vingren voor de veder;
God schiep dat brein voor 't kunstgebied.
Omhoog den geest dan! aerzel niet!....
Maer, vóor ge in hooger kreits moogt zweven,
Den matten leden rust gegeven!
| |
| |
Heer, die hem hier als zendling riept,
O, laet zyn vlyt de taek voltrekken,
Waervoor gy 't denkend wezen schiept!
De lent mag 't nyvere bietje wekken
Om rond te fladdren, vry voor smart:
Laet ook den man van geest en hart
Vry oogsten in zyn eigen Eden
Der kunst! Verhoor zyn zielsgebeden!
Er straelt geen gunst, er daelt geen rust,
Om 't werkzaem leven te behoeden;
Vergeefsch de wensch om letterlust,
Om kunstbehoefte mild te voeden;
En toch wordt elke pligt volbragt.
Veelal roept hem de stille nacht
Om vry te schryven, vry te denken,
En Vlaendrens taelkamp steun te schenken.
Die pen die hy als loteling
Reeds voerde, die 't gejuich verwekte
Van 't oude Gent, toen 't kunstgeding
Met d'eerepalm zyn schedel dekte;
Die vaderlandsche pen ontschiet,
By lief of leed, zyn vingren niet,
Alleen by nachte er uit gezonken,
Als matheid sluimring heeft geschonken.
En menig kunstwerk brengt hy voort,
By 't needrig lampjen afgeschreven,
Waer vlaemsche geest ten goede in spoort,
En beelden fiks gemaeld in leven,
Verlokkend door hun eigen schoon,
Door trouw geschetsten burgertoon,
En dat ten schat is voor gezinnen,
Die deugd, natuer en waerheid minnen.
| |
| |
Daer giert een storm u over 't hoofd,
O moedig schryver!... Ze is gebroken,
Uw kloeke pen; uw lamp, verdoofd,
Niet onder 't korenvat gedoken.
Gy kwynt gelyk een jonge maegd,
Wie minverraed aen 't harte knaegt;
Gy kwynt in frissche lentedagen,
Met winterneevlen overslagen.
Daer ligt die veder magtloos neêr,
Verbryzeld by een heir van rampen.
Geen avondruste wekt ze meer.
Zy slaept, als 't zwaerd na 't bloedig kampen
Te ruste op 't graf eens oorlogsmans,
Of als de zeissen by den glans
Der zon, na d'oogst van 't gouden koren,
Waer overvloed is uit geboren.
En hy, de lyder, bukt naer 't graf
Het voorhoofd!.... In den bloei van 't leven
Nam last en leed de rust hem af,
In de uiterste ure nog verdreven.
Hy ziet de toekomst: aeklig zicht!....
Drie kleine weezen weenen, digt
Geschaerd rondom hunne arme moeder.
Wat lotsbestemming, Albehoeder!....
Dat zwaer verdriet van 't vaderhart,
Die traen gevloeid uit brekende oogen,
Hulp smeekend voor der weezen smart
En voor zyn weduw mededoogen,
O, dat ontroert!.... dat zegt der ziel,
Hoe veel te vroeg hy nederviel;
Dat zegt, hoe wreed het lot der zynen
Zyn huislyk heil moest ondermynen.
| |
| |
O gy, die in dien heilgen stond
Den stervende vaerwel gingt kussen,
Die hoordet uit zyn looden mond:
‘Wie zal het leed der mynen sussen?’
O, vloeiden niet by vollen stroom
Uw tranen? kende uw weemoed toom?
En spraekt gy niet, by 't handendrukken:
‘Moed, vriend! geen nood zal hen doen bukken.’
Die troost werd bovenaerdsche vreê;
En als hy 't oog had toegesloten,
Leefde op de lippen nog de beê:
‘Vervangt den vader, taelgenooten!’
Vervullen wy die laetste hoop!
De traen, die smeekend nederdroop,
Zy niet vergeefs der ziel ontrezen:
Zyn kleinen - dat zyn onze weezen!
Koomt hier, geliefde kindren, koomt,
Gy door den ramp zoo vroeg geslagen!
'k Heb om u zwaer en naer gedroomd,
Maer liefde deed een zon my dagen.
Kniel met uw moeder, met my neêr,
En dankt: gy zyt geen weesjes meer;
In ieder kunstvriend treedt een vader
U, als een vriend uws huizes, nader.
Neen, lieve kleinen, niet zoo hard
Zal 's levens vloed u slaen en slingeren:
Van vriend en vreemde zendt het hart
U liefde, en zalft met milde vingeren.
De maelstroom, die u dreigt, vergaet
By 't bolwerk, dat verheven staet
Om u te redden en te hoeden
Voor 't lot dat by uw wieg dorst woeden.
| |
| |
Gy, doodendal, dat dra hem dekt,
Tuig van die liefde nooit bezweken;
Tuig welk een stoet uw grond betrekt,
Om 't jongst vaerwel hem toe te spreken.
Hoe bitter valt het scheidingsuer!
Zoo wordt, by 't schreijen der natuer,
Een dierbaer kind, aen de ouderzorgen
Ontrukt in 's levens eersten morgen.
Een rei van gilden roert, en voert
Het dierbaer lyk, by 't innig rouwen
Van 't volk, door smart te saem gesnoerd.
Een grootsche kruisvaert is 't ontvouwen
Van wimplen, standaerds, sombre pracht!
De doodklok paert met onze klagt
Heur jammertoon, en roept de vromen,
Die voor den lykdienst samenstroomen.
De volkshoop zwelt uit steeg en straet,
En Antwerp draegt, als trouwe moeder,
De deernis op het bleek gelaet.
Die deernis was hy waerd, de broeder.
Die rouw ontzet, die ramp versaegt;
En wie den naem van Vlaming draegt,
Denkt: Weêr een schryver neêrgeslagen...
Dat jammer valt ons zwaer te dragen!
Wat Belgen rusten reeds by een,
Wien 't hart deed voor beschaving blaken!
Hoe vroeg dekt hen de koude steen,
Waer onze liefde en 't kruis op waken!
Ik buig het hoofd eerbiedig, stil,
Almagte, voor uw opperwil;
Maer, smeekend, vragen myn gebeden:
Heeft Vlaendren niet genoeg geleden?
|
|