| |
| |
| |
De afstand van keizer Karel.
Aen Gallait.
Gy zyt op Belgisch erf geboren;
Hier ook bood my het wiegje rust.
My werd geen adelglans beschoren,
Maer kunstmin schonk my boezemlust;
Ja, van haer heilig vuer doordrongen,
Heeft zich myn geest aen 't stof ontwrongen,
En klapwiekt vry naer hooger sfeer.
My schonk de vlaemsche Dichtkunst snaren;
Ze stortte my haer gloed in de aêren,
En 'k zonk aenbiddend voor haer neêr.
Ik voel die aendrift feller koken
By 't klinken van een' grooten naem;
Myn vreugdetraen vliet, doorgebroken,
By 't schittren van uw schilderfaem.
| |
| |
Gallait, myn landgenoot, myn broeder!
Al baerde ons niet dezelfde moeder,
De kunst verwantschapt aen elkaêr
Wie, door geheimen trek gedreven,
Naer vaderlandsche lauwren streven,
En offren op het Kunstaltaer.
U snelt myn zusterliefde tegen:
Ontvang haer hulde, ô Schilderzoon!
Hoe grootsch uw roem zy opgestegen,
Gedoog myn wierook aen uw' troon.
't Is zoet voor u een krans te strengelen;
En blaedjes in 't gebloemt te mengelen,
Dat heel Euroop u tegenstrooit.
Hy voer' de cyter of penceelen,
Wel hem, wien uw triomf kan streelen,
En die u 't hoofd met palmen tooit!
Hoe! durft myn kruipend lied u zingen?
Ja!.... gy veracht myn zwakheid niet.
Terug, vermeetle stervelingen,
Waer hooger luister stralen schiet!
Weg met ontleende vorstenwaerde!
De geest, die 't treffend kunstwerk baerde,
Schiep, als de zon, zyn eigen gloor;
En, Rubens' lichtspoor ingeschoten,
Verhoogt hy de eer der landgenooten,
En staeft den roem van 't Schilderkoor.
| |
| |
Wie knielt niet voor dat scheppingswonder,
Door onbesefbre kunst gemaeld?
't Geheim der Godheid schuilt er onder:
Het is van hemelsch licht omstraeld.
Gallait, wie heeft u 't brein verheven,
Om hem zoo grootsch te doen herleven,
Wien nog het belgisch volk aenbidt;
Wiens roem de wereld door blyft klinken;
Wiens naem in geenen nacht zal zinken
Zoo lang nog de aerde één troon bezit?
Uw kunst gebood: drie eeuwen snelden
Terug. De tyd is opgedaegd,
Dat Keizer Karel, met zyn helden,
Den oorlogsroem der Belgen schraegt.
Hy voelt zyn moed ondoofbaer blaken;
Hy doet Europaes grondvest kraken;
Voor hem knielt Rome, en siddert de aerd'.
Zyn dappre vuist is 't Land geheiligd;
De Vryheid en het Regt beveiligt
Zyn onverwinbaer oorlogzwaerd.
Hy schudt het harnas uit. Omlooverd,
Keert hy naer 't juichend vaderland.
Zie, krankte heeft zyn kracht veroverd -
Vervroegde grysheid, 't bloed vermand.
Hy smacht naer rust, die nooit hem streelde.
't Is uit met Vlaendrens heil en weelde:
| |
| |
Den grooten Vorst ontzinkt de staf.
't Besluit staet vast: vergeefsch uw tranen,
O Nederland, uw zon moet tanen:
Zy zinkt in 't somber kloostergraf!
De dag van ramp is opgeklommen,
En schiet op Brussel treurig licht.
Alom vergaedren burgerdrommen,
Met angst, met tranen in 't gezicht.
Een nevel dekt des hemels tinnen.
De feestkring stapt de pronkzael binnen,
Gehuld in nooitgeziene pracht.
Verrukking doet geen boezems tikken:
Een droeve ziel spreekt uit hun blikken;
Een enkle juicht in stilte, en lacht.
Hy reikhalst om 't gezag te vatten,
Te knellen in zyne yzren vuist.
Hy hongert reeds naer Indies schatten,
Wat vloekkreet hem in de ooren ruischt.
Zyn blik grypt naer de Nederlanden;
Hy droomt ze reeds in slavenbanden,
En huichelt met der Godsdienst wet.
De vader knielt, voor God gebogen,
En zegent hem met stervende oogen,
En weent in 't droef verstikt gebed.
Hy komt, opdat hy d'afstand zweere;
Hy nadert wagglend: 't aerdryk wacht!
| |
| |
Hy komt, gezalfde van den Heere!
De Zwyger ondersteunt zyn kracht.
Hy staet, en spreekt, ontzaglyk, teeder.
Zyn kracht bezwykt; hy buigt ter neder,
En, siddrend, kroont hy 't bukkend hoofd.
Fier staet Oranje, onbewogen,
Door grootsche ontwerpen opgetogen,
En 't zielsgevoel voor vreugd verdoofd.
‘Geen spaensch gebroed zal 't erf der ouderen
Bezwaddren: vryheid of de dood!
Geen dwanggareel op Neêrlands schouderen.
Wee d'arm, die 't burgerregt verstoot!’
Zoo peinst hy, en doorziet 's volks rampen:
Den leeuw gelyk, bereid te kampen,
Wanneer hy, met ontvlamden blik,
Met grammen klauw, ontembre krachten,
Des tygers aenval af durft wachten,
En zich te groot gevoelt voor schrik.
Gy, Viglius, vergrysde vader,
Ook gy voorspelt ons ketenprang.
Bedrukt draegt gy de rykskroon nader,
En tranen bigglen op uw wang.
't Ontdek u in den schoot der menigt,
Gy, door gezag en deugd vereenigd,
En geesels van 't tyrannen rot,
O Hoorne, ô Egmont, bloem der helden,
| |
| |
Paer, bliksemend op de oorlogsvelden:
Dit uer bestemt u voor 't schavot.
In diep gepeins zyt gy verloren,
't Oog op der Spanjaerds groep gevest;
't Wil in de omschorste boezems booren;
Door heimlyk wee schynt gy geprest.
Uw voorgevoel leest in de stralen
Huns bliks alreeds hun zegepralen.
Gy peilt den afgrond hunner ziel,
Maer, voor 's lands vryheid blyft gy waken;
Nooit zult gy hare speer verzaken,
Schoon Karels vuist de staf ontviel.
Aen u kan 't oog zich niet verzaden,
Vesael; uw roem beglanst den stoet;
Uw troost omflonker' 's Keizers paden
En steun' zyn waggelenden voet.
Geleid gy zacht zyn doovend leven;
En, doet eens Flips de welvaert sneven,
Verhaeste 't leed zyn sterfuer niet!
't Sla nimmer 't vaderhart ten bloede,
By 't schrikverhael van Alva's woede,
Den gier, die ras op Neêrland schiet!
Ginds in den kring der vrouwescharen
Zwiert hoofsche pracht en adelprael.
De kunst wist ernst en lach te paren,
En droef gevoel en liefdetael.
| |
| |
Christina, ja, uw tranen spreken:
't Gevoel doet u de wang verbleeken,
Maria!...... Minnend jongeling,
Gy wordt belonkt, en, teêr bewogen,
Wendt ge op uw liefste zalige oogen,
En denkt niet aen dien hoofschen kring.
'k Verstom: durf ik 't vermetel wagen,
U na te malen? Schilderheld,
Wat geest uw vlugt poog' na te jagen,
Uw dichtvaert heeft hem perk gesteld.
Verbeelding moog' zyn schedel beuren,
De Poëzy mist uwe kleuren:
Uw schepping is oorspronklykheid.
Blyf voor den vaderlande denken,
En Belgie zal u d'eerkrans schenken
Die Rubens' lokken overspreidt.
|
|