Geen geraas of getier

Verhalen, gedichten, liedjes na de emancipatie vóór de tweede wereldoorlog

[p. 84]

R.D. Simons

Robert David Simons werd geboren op 4 november 1885 en overleed op 1 december 1969. In 1915 behaalde hij het radicaal van praktizijn (Surinaams advocaat). Men kent R.D. Simons niet alleen als kantonrechter, advocaat-generaal, inspekteur voor het Onderwijs en lid van de Koloniale Staten, maar vooral ook als redenaar en publicist/dichter.

Hij hield vele lezingen over literaire, historische en folkloristische onderwerpen. Voorts schreef hij tal van artikelen, die hij publiceerde onder verschillende namen: Periscopist, Marconiman, van Hak op Tak. Bovendien werkte hij aan een spraakkunst van het ‘Neger-Engels’.

In Nederland was hij actief in de vereniging ‘Het Surinaams Verbond’, waarvoor hij een orgaan ‘Djogo’ in het leven riep.

Zijn gedichten, vooral geïnspireerd door dagelijkse gebeurtenissen, verschenen onder meer in ‘De Nieuwe Stem’ en ‘De West’, onder het pseudoniem Sonja, anagram van de Griekse held Jason. Een aantal uit ‘De Nieuwe Stem’ van 1929 en 1930 werden gebundeld in ‘Surinaamsche Rijmpjes van Sonja’, waaruit een drietal is overgenomen.

Rokkenlengte en zedelijkheid

In een onzer bladen komt een ingezonden stuk voor, gericht tegen de hedendaagse damesmode (korte rokken, pagekoppen, enz.), waarin o.m. het volgende te lezen staat: ‘Was vroeger b.v. voor een damesjurk vier ellen goed nodig, heden ten dage volstaat men met anderhalf, wat zoveel moet beduiden, dat de zedelijkheid en het schaamtegevoel bij de vrouwelijke sekse in verhouding is verminderd... Zou de Overheid de halfnaakte vrouwen niet uit hare dienst willen weren?’

Ik richt mij thans tot U, o onbekende,
Die weer een aanval op de mode hebt gewaagd
En zelfs de Overheid wilt alarmeren
Tot strijd tegen de vrouw, die korte rokken draagt.

Wat kan men doen, als ik mijn haar wil ‘bobben’,
Als ik mijn mouw en rok naar eigen willen maak?
Geen wet zal zeker ooit dat toch beletten;
Maar op de landsbureaux... dàt is een and're zaak!

Daar zitten - zegt ge - half-naakte vrouwen,
Die men - dat vind ik ook - dan zeker weren mocht;
Ik heb ze nooit gezien, maar moet erkennen:
Ik heb ook niet - als gij! - speciaal d'r naar gezocht!

[p. 85]

 

Misschien komt er nog eens voor de kantoren

 

Een kledingvoorschrift, luidend naar uw zin:

 

‘De dames mogen slechts aan 't werk verschijnen

 

Met rokken tot de grond, met kragen tot de kin.’

 

 

 

Men had voorheen vier ellen goed van node

 

En nu kan men volstaan met anderhalve el;

 

Hoe minder goed, hoe lager dus de zeden,

 

Naar evenredigheid - ja, ik begrijp 't wel.

 

 

 

Gij hebt een vondst gedaan - en geen geringe!

 

Aan U dan lof en eer, wanneer men voortaan weet,

 

Dat men van zeek'ren tijd de zeed'lijkheid kan meten

 

Met d'ellemaat, waarmee men stof voor jurken meet!

 

 

 

Het komt ook uit! Denk aan de vroeg're eeuwen,

 

Van wijde crinoline en lange sleepjapon;

 

Wat stond de zeed'iijkheid toen toch veel hoger!

 

Madame de Pompadour! Madame de Maintenon!

21.IV.'30

Welkom!

Zo kwam dan de Sacramento,
't Oorlogsschip der U.S.A.,
En bracht voor ons stille stadje
Wat vertier en vreugde mee.

Feest in Palace, treinexcursie,
Bal in 't Park - het is toch fijn
Om als zeeof'cier te reizen,
Nu eens hier, dan daar te zijn.

Maar het bleef niet bij de zorgen
Voor meneer de officier,
De matrozen ook hun aandeel:
Vrije kino met vrij bier!

Opdat zij niet zouden dwalen
In een droeve eenzaamheid,
Was hun ook van and're zijde
Een ontvangst hier voorbereid -

[p. 86]

 

En dat wel - men kon het merken -

 

Door Max Linder en haar kring,

 

't ‘Comité tot troostverschaffing

 

Aan de vreemde schepeling’.

2.VI'30

Het huis met de deuren

Volgens het verslag in het blad ‘Suriname’ kwam de politie bij haar inval in huis-Kong Sang tot vijfmaal toe voor een gesloten deur te staan.

De politie was gewaarschuwd
En zij dacht het zelf al lang,
Dat een piauwbank werd gehouden:
Maagdenstraat, in 't huis-Kong Sang.

Zij wist goed het aan te pakken,
Met beleid en met geduld;
Dat zij geen succes behaalde,
Hiervoor treft haar heus geen schuld.

Toen men 't erf was opgelopen,
Onverwacht en snel ter been,
Was de gaanderij gesloten;
Dus dat was deur No. 1.

Die wist men toen te forceren,
't Ging heel gauw en 't viel wel mee;
Toen weer een gesloten kamer -
Dat was nu deur No. 2.

Ook die deur kon het niet houden;
‘Dat 's de trap naar boven, zie!’
Maar toen men die wou bestijgen,
Was ze dicht - deur No. 3!

Dan weer met vereende krachten!
‘Trapt 'm in, hier, mannen, hier!’
Maar daar ziet men halverwege -
't Houdt niet op - deur No. 4

[p. 87]

 

‘Dan weer deze uit de hengels,

 

Valt de kerels op het lijf!’

 

Boven! Weer een dichte kamer,

 

Wel verdraaid - deur no. 5!

 

 

 

Ook die wordt omver gelopen

 

En... daar gaapt een leeg lokaal:

 

Alle vogels zijn gevlogen,

 

Wie er was, ging aan de haal.

 

 

 

Slechts een brandlucht van papieren,

 

Op de grond een potje as,

 

Men kan raden - hoe bewijzen? -

 

Wat er in dat potje was!

 

 

 

Door die hele reeks van deuren,

 

Deuren hier en deuren daar,

 

Had men tijd om op te ruimen;

 

Chinaman, wat ben je gaar!

5.V.'30