basisgegevens
gestandaardiseerde naam kamer:
De Aerentgens / De Plompkens
spelwijze in bron(nen):
De aerentgens [oranjeboom, 1578] /De plompkens [1580]
varianten:
zinspreuk:
Niet sonder vrucht [1578] /Plomp van verstande [1580]
gebruikte code:
ARNE
patroonheilige:
Maria en het kind Jezus [?1580]
vroegste bronvermelding:
1578
gedoopt:
geografisch-politieke situering van de kamer
plaats:
Arnemuiden
(stad/dorp/vrijheid):
district:
gewest:
Zeeland
korte geschiedenis
Twee bewaardgebleven blazoenen vermelden resp. het jaartal 1578 en 1580. In 1578 was de Oraingenboom, Niet sonder Vrucht aanwezig op de wedstrijd in Leiden, uitgeschreven door Van Hout, waar Liefde baert Vrede voor haar optrad. Mogelijk werd de kamer in 1578 opgericht, zeker is in elk geval dat ze op 28 september 1580 een rekest indiende bij de raad en de gevraagde steun verkreeg. Van 1581 tot 1616 duikt de kamer geregeld op in de stadsrekeningen en tot 1705 benoemde de raad een overdeken. Op 8 januari 1589 organiseerde de kamer een wedstrijd voor de Walcherse kamers. Hetzelfde jaar stelde een commissie een ordonnantie op, die niet bewaard is gebleven. De kerkeraad van Arnemuiden verzocht de lidmaten in 1598 uit de kamer te treden. Vanaf dat jaar tot 1620 rijzen er meermalen conflicten tussen kamer en kerkeraad. De kamer voerde geregeld spelen in het openbaar op. Zo benoemde het stadsbestuur een commissie tot onderzoek van het spel van sinne dat de kamer wilde opvoeren tijdens de jaarmarkt van 1589. Op vastenavond 1590 voerde ze een spel op. Ter gelegenheid van een loterij voor de bouw van een nieuw gasthuis speelde de kamer tweemaal op de markt. De relatie met de overheid was wisselend: de kamer kreeg geregeld vergoedingen en toestemming om te spelen, maar werd tegelijk nauwlettend in het oog gehouden. In 1644 kwamen kamer en stadsbestuur tot een vergelijk, na een voorafgaand conflict. Na het midden van de eeuw blijkt niets meer van activiteiten. In 1705 benoemde de Raad voor het laatst een overdeken, waarschijnlijk is de kamer kort daarop verdwenen?
documenten
reglementen:
Verloren gegaan statuut van 26 juli 1589.
ledenlijsten:
rekeningen:
inventarissen:
processtukken:
rekwesten:
rentetitels:
correspondentie:
literaire productie:
In de collectie van Van Hout? Koppenol, Leids heelal, werk van Liefde baert Vrede.
historische nota's:
andere nota's:
GA Middelburg, Inventaris van de archieven van Arnemuiden. Oud Archief, no.1353-55. Rekesten van de kamer.
Kesteloo 1876, 133, Notulen Wet en Raad van Arnemuiden
'Op het vertoog van Salomon de Backer, dat de kamer van rethorica mocht worden gerestitueerd het afgenomen tin, of de stad zou betalen de pretentien van Dirk Jansen, ter oorzake van de kamerhuur van dezelve confrerie, is goedgevonden dezelve schuld na onderzoek te betalen, onder conditiedat de voornoemde De Backer belooft na zijn dood alhier te fourneren de reliquien van 't zelve gilde, te weten: drie zilveren en een koperen kolfje, drie zilveren schildjes aan een rood zijden lint, benevens de twee ammelakens, voor dezen overgegeven alsmede de nog onder Gerrit van Dordt berustende 'Historie van Josephus' ]
verantwoording
broncitaten:
literatuur:
Meertens 1943.
Kesteloo 1876, 85, 129-134, 145, 147, 209.
Koppenol 1998.
naar bibliografie
Auteursrechtelijk beschermd