Tafel van den kersten ghelove. Deel 3A en 3B: Somerstuc
(1938)– Dirc van Delf– Auteursrecht onbekend
Regelnummers proza verbergen
| |
Dat .XXVI. capittel vanden vijften werck der ontfermherticheit, als die ghevanghen te troosten. Hier of hevet men sonderlinghe saken van Cristo, Daniele ende Moyse.5Ga naar margenoot5-119Dat vijfte werc der ontfermherticheit is: die ghevanghen 6 te troosten, ende dat salmen hantieren in menigherhande ma-7nieren. Eerste salmense versoecken, vanden ende visitieren 8 ende verwerven, datmen bi hem come. Also dede Paulus, die 9 wort des rechters knecht, op-dat hi bi sinte Pieter inden car-10ker mochte comen, als hi dede. Voirt so salmense beclaghen 11 ende weder troosten ende in hoechlikenGa naar voetnoot11 saken troost ende 12 Ga naar margenoot12hoep der verlossinghe ingheven. As dede Thobyas, die tot al 13 die ghevanghen om toech ende gaf hem troest der salicheit. 14 Voort so salmen hem dienen, havenenGa naar voetnoot14 ende haer noturft be-15Ga naar margenoot15sorghen. [102a] Also dede Abbacuck den propheet Danieli, 16 doe hi hem enen potte pulments brocht, dair hi sat inden cule | |
[pagina 364]
| |
17 des lewen. Voort so sal hi voir hem spreken anden heren, voir 18 hem soenen mitten aensprekersGa naar voetnoot18 verdadinghen voir den rech-19Ga naar margenoot19ter. Also dede Daniel der vrouwen Susannam, die hi mit wi-20sen woorden vanden dode verloste, want die tughen niet en 21 concordierden: onder wat boem sise hadden begrepenGa naar voetnoot21. Voort 22 salmense mit ghewelt vanden ongerechtighen dode verlosse-23Ga naar margenoot23nen. Also dede sinte Nycolaus, die die drie onnosel kinderen, 24 die onsculdelic ter doot veroordelt waren, verloste ende weder 25 totter vierscaer ghebrocht. Voirt so salmense voerborghenGa naar voetnoot25 en-26Ga naar margenoot26de voir hem te ghisel in comen. Also dede die heilighe vader 27 Dominicus van der predicaer oorden, die hem selven woude 28 vercopen om eenre gueder weduwen soens willen, die onder 29 den heiden was ghevangen. 30Dit guedertieren werck te oefenen leert ons Gods scrift ende 31 Ga naar margenoot31werc der heilighen. Van onsen heer God staet ghescreven, dat 32 hi verlosset die crancke vanden handen der starcker, alst wel 33 sceen anden kinderen van Ysrahel, die onder den coninc Pha-34Ga naar margenoot34raone ghedruct waren, die hi verlossede in starcker hant mit 35 uutgherecten armen ende in wonderliken teykenen. David en-36de Salomon hebben dit gheleert ende bescreven. [102b] Da-37Ga naar margenoot37vid seit: den armen ende den ellenden vrijt vanden handen 38 Ga naar margenoot38des sondaers. Salomon seit: verlos den ghenen vanden handen 39 Ga naar margenoot39des hovaerdighen, diemen veronrechtGa naar voetnoot39. Aldus dede Moyses, doe 40 hi sach datmen een van sinen gheslacht veronrecht, doe set hi 41 hem selven daer voir ende sloech den anderen daer voir om 42 doot ende vloech uten lande. Ende dit ghesciede in eenre figu- | |
[pagina 365]
| |
43Ga naar margenoot43renGa naar voetnoot42 der toecomender dingen. Die heilighe man Iob, doe hi 44 vertelde sijn weldaet over om ghenade van Gode te crighen, 45 doe noemde hi sonderlinghe dat werck der ontfermherticheit 46 ende seide: ic wreef den quaden menschen kinnebackenGa naar voetnoot46 en-47de bract ende haeldet weder uut sinen tanden, recht of seg-48ghen woude: Heer, des saltu ghedencken ende mi loen daer 49 Ga naar margenoot49voor gheven. Paulus scrijft voir een grote leer den Hebreus-50schen toe, datsi ghedencken souden der vanghen ende mededo-51Ga naar margenoot51ghen mit hem hebben. Die edele siel ons heren Ihesu Cristi, 52 doe si was vanden lichaem versceiden, toech heen onder die 53 aerde diep int voirburch vander hellen ende verloste daer uut 54 die ghevanghen, die van aenbeghin der werlt daer vergadert 55 waren. Ende noch ist een ghewoente, als een nuwe heer inden 56 lande coemt, dat alle die ghevanghen quijt sijn ende losse 57 ende alle die ballingen in comen. Ende dat ghesciet om een 58 bewisinghe wille son- [102c] derlingher ghenaden, die hi dan 59 wil toghen, dair dit werc is voir al uutghenomen. 60Dit selve werke der guedertierenheit mach men gheestelic 61 begaen, als dat duldelic een draecht alle liden, dat hem op 62 valt. Dit maect volmaecte menschen in drierleye wijs. Want 63 ghelijc dat dat vuer purgiert dat metael ende bact die aerden 64 vaten inden oven, so stichtetGa naar voetnoot64 den mensche alle liden, dat in 65 duldicheden wert opghenomen. Ende ghelijc dat alle dieren 66 nesten, culen, holen soecken in te gaen rusten ende te sculen, 67 soe hudeGa naar voetnoot67 die mensche sijn bedroefde siel inden dake der dul-68dicheit. Ende ghelijck datmen inden schilde der vianden scut-69teGa naar voetnoot68 ontfaet, datsi niet en scaden, so is duldicheit, dat ons dat 70 liden niet en mach versaghen. 71Dit verduldich verdrachGa naar voetnoot71 leert ons drierleye scrift. Eerstwarf 72 onsen heer Ihesus Cristus, daer hi inden evangelio seit aldus: 73 Ga naar margenoot73ist dat di yement slaet inden enen kinnebacken, biede hem die 74 ander, (glosa:) also verre als dat vorderen mach dat hi hem 75 bekenne; anders so soude hi hem in satighen sinne berespen. | |
[pagina 366]
| |
76 Als Cristus dede Malcho, die hem sloech ende dair hi aldus 77 toe seide: hebbe ic qualiken ghesproken, soe ghif een ghetu-78ghe vanden quaden, ende heb ic wel ghesproken, waer-om so 79 slaestu mi? Die ander scrift ons Paulus ghift, daer hi seit in 80 Ga naar margenoot80sijnre epistolen aldus: [102d] Ghif niement quaet voir quaet, 81 noch vloec voir vloic, mer ghebenedijt hem weder, verwinne 82 Ga naar margenoot82dat quaet mit goet. Ist dat u viant honghert of dorstet, gheeft 83 hem eten ende drincken; als ghi dat doet, so stoect ghi hem 84 een coel vuers op sijn hoeft. (Glosa:) licht dat dese ghedul-85dicheit ende duecht den anderen bekeert, ende dat is een edel 86 manier die vianden te verwinnen. Die derde scrift gheven ons 87 Ga naar margenoot87die propheten. YsaiasGa naar voetnoot87 seit in sijn claghe: Heer, du salte hem 88 gheven een schilt des herten, dat sel wesen duldicheit dijnre 89 werken. Ghedenc dair om, seit die glosa, wat hi teghen hem 90 gheleden heeft, die voir den sondaer woude doghen, dat ghi 91 niet moede en wart noch ontblivenGa naar voetnoot91 in uwen liden. 92Drie dinghen sijn, die ons doen lichtelic ende duldelic dat 93 liden draghen. Dat eerste is exempel der heilighen. In dat 94 oude testament ende in dat nuwe testament van aenbeghinne 95 der werlt nie en heeft gebrokenGa naar voetnoot95 quaetheit, die die goede men-96schen druckede, noch die rechtveerdicheit der duldicheit, 97 diese weder onthieltGa naar voetnoot97 ende croende. Daer-om seide die enghel 98 tot sinte Ian ewangeliste, dair hi was inden eylande Pathmos 99 Ga naar margenoot99aldus: wes trouwe ende stantachtich went in den doot ende 100 Ga naar margenoot100-110ic sal di gheven [103a] die croen des levens. Dat ander dat 101 ons helpt duldich te wesen in onsen liden, is inwendich ghe-102dacht ende oversien veelre dinghen, welc sinte Gregorius 103 noemt ende seit, datse sijn die bitter passie ons Heren; dat 104 ander sijn eighen sorghelike doot; dat derde, die onstadicheit 105 ende valscheit deser werlt; dat vierde, dat oordel ons Heren; 106 dat vijfte die pijn der hellen; dat seste die vroechde des ewi-107ghen levens. Die dese dinghen wel overteldeGa naar voetnoot107, dien soude cleen | |
[pagina 367]
| |
108 wesen alle liden ende doghen, dat hem dicwijl moeyt ende 109 stoort. Dat derde dat ons in verduldicheden set, is een innich 110 Ga naar margenoot110gebet. Salomon seit: die douwe vercoelt die hetten, (glosa:) 111 Ga naar margenoot111also doet dat ghebet dat liden. David seide: doe ic bedroeft 112 was, riep ic totten Heer ende hi ontfenc mi ende hoorde mi. 113 Ga naar margenoot113God seide weder tot hem: inden liden hebstu mi angheroe-114Ga naar margenoot114pen ende ic heb di verlost. Sinte Iacob seit: Ist dat yement 115 van u bedroeft wert, die spreec sijn ghebet. In waren litteiken: 116 Ga naar margenoot116doe dat liden der passien ons heren Ihesu Cristi was nakende, 117 toech hi tot sinen ghebede inden berch van Oliveten ende dair 118 wert hi ghetroost ende ghestarct. Ende voirt vermaende hi 119 sinen jongheren hair ghebet te doen. Amen. |
|