Tafel van den kersten ghelove. Deel 2: Winterstuc

Regelnummers proza verbergen

⁺Dat .XXX. capittel is <vanden sonden> daer die paeus of sijn penitenciaer of absolviert <ende> loost.

4Dit sijn die sonden, daer alleen die paeus of sijn peniten-5ciaer of loost ende absolviert: alle die clercken ghequetset⁵ 6 hebben of geslagen; alle die kercken gebroken⁶ hebben of ge-

+ Vgl. aanteekening bij 't vorige capittel.

5 ghequetsen, lees: ghequetset.

6 ghebroken: vernield.

[p. 197]

tekstkritische noten

7 barnt; alle die des paues brieven of bullen hebben gheval-8schet; alle die onder die brieven yet hebben gecregen of im-9petriert; alle die geestelic guet hebben vercoft of gecoft, dat-10men hiet symonye; alle die gheen, die vanden paues of van 11 sinen legaet te banne sijn gedaen; alle priesters, die irregula-12ren sijn ende inden banne misse hebben gedaen¹²; <alle die 13 misse hebben gedaen>, ende ghien priesters ghewyet en sijn; 14 alle die gheen, die mitten antypapa toe hebben ghehouden 15 ende niet en willen dat verzweren¹⁵; alle die gheen, die den 16 [42] paeus meenedich sijn gheworden ende trouweloes; alle 17 die gheen, die ghewelt doen den gheesteliken luden van 18 oerden; alle die sijn kinder <of sijn man> of ouders¹⁸ ghe-19moert heeft; alle die gheen, die tot Iherusalem, tot Romen, 20 tot sinte Iacobs perigrimaedse gheloeft hebben, moeten dispen-21saci vanden paeus alleen verwarven; alle die gheen, die de 22 heyden starcken mit wapen of mit anderen rade of hulp; alle 23 die gheen, die ioedsche wise of heydensche manier ghehouden 24 hebben ende dat kersten gelove gemindert of verzworen heb-25ben; ende alle die gheen, die sonder die vrese Gods sondigen, 26 die straten of pelgrims scenden of beroeven; die der kercken 27 of hoor heilichdom stelen of die dat heilige sacrament inder 28 aerden van quaetheden worp; ende alle die gheen, die weten-29de twie mannen of twee wiven hebben ghetrout; ende alle 30 die gheen, die die bisscop om penitencie of om vrese wille 31 <daer> hiet trecken, die warden daer of benodet toe den 32 paeus <te trecken ende> te comen. Ende voort van so on-33wisen³² zaken, daer der kercken recht niet ghenoech of seit 34 ende of gheleert, daer soudmen om totten <paeuse> trecken,

12 A (h.g.) alle die misse hebben gedaen ontbr.
18 A (s.k.) of syn man ontbr.
30 HI vrese wille daer heet trecken.
31 HI tot den paeuse te trecken ende te comen.
34 A paeuse ontbr.

12 hebben gedaen; voeg in: [alle die misse hebben ghedaen] ende ghien priesters ghewyet en sijn.

15 verzweren: afzweren.

18 sijn kinder voeg in: [of sijn man] of ouders.
heen te begeven; - benodet: genoodzaakt. Verdam noemt wel benoot, eig. verl. deelwoord van het ww. benoden, d.i. ‘in nood brengen’, doch uitsluitend als deelw. bnw. gebruikt in de bet.: ‘in nood, gevaar verkeerende’ (Verdam, I, 890) Het Mnl. Hdwb. noteert ook benodigen, oostmnl. in de bet. noodzaken. Hier werd echter benoden in deze bet. gebruikt.

32 onwisen van onwis: onzeker, niet bepaald.

[p. 198]

tekstkritische noten

35 want hi alle kersten recht mit rade der cardinalen heeft inden 36 schrijn sijnre borsten gesloten ende is byeder³⁶ ende verbieder 37 aller menschen.

36 CH ende is byeder ende verbyeder aller menschen ontbr.
3 G twisken E.e.A.
4 CGH d. fluvie I.; DB die flume.
5 B over ghingen.
9 B outaer; A daer op.
14 CH zwevel; GDB swevel.

36 byeder: gebieder (niet bij Verdam).