De briefwisseling tussen Lodewijk van Deyssel en Albert Verwey

[p. 172]

159

Baarn, 21 Juni 1901. -

Amice,

Boeken schreef mij onlangs²³² gaarne een exemplaar Nieuwe Gids te ruilen voor een aan hem te adresseeren exemplaar Tweem. Tijdschrift. Het schiet mij in eens te binnen dat ik niet zeker weet of ik je hierover al naar je meening vroeg. -

Mijn vriend Boutens heeft een, op een enkel te familiaar woord na mijns inziens als Hollandsch prozastuk zeer goede vertaling uit het Grieksch gemaakt, getiteld ‘Platoons Drinkgelag’, die tot nu toe alleen in klein aantal prezentexemplaren²³³ bestaat. Als je dit goed vindt, wilde ik hem die voor het Tijdschrift vragen. Doctor Juris kan het tooneelspel, waarnaar ik vroeg, wel later, maar nu nog niet geven. - Voor het Septr. nummer heb ik verder niets dan 1 klein novelletje van Dekking.²³⁴

Met besten groet

t.t.

K.Alb.Thijm.

232 Hein Boeken had al op 29 december 1900, vanuit zijn woning, Derde Weteringdwarsstraat 35 te Amsterdam, aan Van Deyssel geschreven: ‘Amice, Ik hoop niet dat ik onbescheiden ben wanneer ik me tot je richt met het volgende verzoek: zoudt ge mij het onschatbare genoegen willen doen mij ook geregeld een exemplaar van het Tweemaandelijksch Tijdschrift te zenden? Zoo ik je daar genoegen mee doe wil ik van mijn kant daarvoor gaarne een exemplaar Nieuwe Gids in ruil geven. Zoudt je mij ook eens willen melden of indertijd de Heer Versluys, zooals ik hem verzocht, je een ex. “Goden en Menschen” heeft gezonden?’ In antwoord op Van Deyssels reactie van 30 december 1900, schreef Boeken op 4 januari 1901 ‘dat inderdaad reeds in ruil voor een aflevering N.G. een ex. T.T. in den Haag [dus door Willem Kloos - H.P.] wordt ontvangen, maar dat het toch mijn bedoeling was je om nog een exemplaar voor mij in 't bijzonder in ruil voor nog een exemplaar N.G. te verzoeken.’ Bij schrijven van 14 juli 1901 bracht Boeken Van Deyssel dank voor diens tegemoetkoming aan zijn verzoek.

233 Op 24 juni 1901 bereikte Van Deyssel, als een geschenk van P.C. Boutens, diens in mei 1901 in eigen beheer uitgegeven en door de Firma Kooyker te Leiden in een oplage van 40 exemplaren gedrukte vertaling van Platoons Drinkgelag. Op 6 juli 1900 schreef Boutens vanuit Voorschoten: ‘Waarde Heer Thijm, Met genoegen zie ik de vertaling in het Tweemaandelijksch Ts. Het kan zeer wel in tweeën worden gesplitst, zóo dat de eerste helft loopt tot het eind van Agathoons rede, 198. (kantpagineering). Tegelijk met dezen zend ik u een allegaartje verzen, waarschijnlijk door andere te volgen. Mogelijke publicatie in het Tw. zou vrij spoedig moeten plaats hebben, daar zij ook uitkomen in een bundeltje verstrooide gedichten, dat in het begin van den winter bij Blok verschijnt. [bedoeld is de bundel Praeludiën/Verspreide gedichten, Maison Blok, 's-Gravenhage, 1902, gedrukt door Joh. Enschedé en Zonen in Haarlem - H.P.].
Reeds lang zou ik u in uw nieuwe huis een bezoek gebracht hebben, maar van den Heer Verwey vernam ik, dat u tot 15 Augustus onspreekbaar waart. A.s. Vrijdag ga ik van hier voor een veertien dagen naar Engeland. Mijn adres is daar c/o Rev. J. Hale, Swanscombe Rectory, Greenhithe, Kent. Daarna Middelburg. Van Zeeland uit zou ik de laatste dagen van Augustus (mijn vacantie duurt tot 3 Sept.) graag bij u in Baarn komen. Vindt u misschien wenschelijk een paar aanteekeningen bij het Drinkgelag te geven, waar bv. Homeros wordt geciteerd, wat zakkenfeest is en doorgesneden dobbelsteenen? Ik houd niet van noten. Ook tegen uw kleine letter heb ik een hartgrondig bezwaar.
Met vr. groet, ook aan Mevrouw, P.C. Boutens.
P.S. Hoofdzakelijk ben ik tegenwoordig bezig met een vertaling van Aeschylus' Agamemnoon, een lang gedicht Narcissus, en korte lyrische versjes naar aanleiding van het verhaal van Tristan en Isoude. Als u dat interesseeren mocht, zal ik u eerlang een en ander sturen.’
Uit het ‘allegaartje verzen’ zijn er geen in het Tweemaandelijksch Tijdschrift geplaatst. Het treurspel van Agamemnoon. Naar het Grieksch van Aischylos, in Nederlandsche verzen overgebracht door P.C. Boutens, verscheen in december 1903, in eigen beheer en wederom in een oplage van veertig exemplaren, gedrukt door de Firma Joh. Enschedé en Zonen te Haarlem. Het gedicht Narcissus heeft nooit het licht gezien, al werd het wel aangekondigd in het prospectus betreffende de elfde jaargang (1905) van De XXe Eeuw, als daarin te zullen verschijnen als Narcissus (Fragmenten), evenals Liederen van Isoude.
De ‘korte lyrische versjes naar aanleiding van het verhaal van Tristan en Isoude’ zouden eerst twintig jaar later gebundeld worden als Liederen van Isoude. Eerste uitgaaf, C.A.J. van Dishoeck, Bussum, 1921. Van Platoons Drinkgelag, tenslotte, zou eerst in De XXe Eeuw, 8e jrg., aflev. 3, maart 1902, p. 284-305, een fragment verschijnen en wèl de rede van Agathoon tot de binnenkomst van Alkibiades. Het, overigens nadien stilistisch door Boutens bijgeveilde en gepolijste, fragment stemt overeen met de tekst, zoals die wordt aangetroffen in P.C. Boutens, Verzamelde werken, dl. V, Haarlem/'s-Gravenhage, 1951, p. 148, laatste regel, t/m p. 168. De keuze van juist dit fragment is het resultaat van tussen Boutens en Van Deyssel gevoerd overleg, toen eerstgenoemde te Baarn, ten huize van Van Deyssel, logeerde op 30 en 31 augustus en op 1, 2 en 3 september 1901. Op 30 augustus maakte Boutens toen persoonlijk kennis met Herman Gorter en met de architect van Huize De Bremstruik, K.P.C. de Bazel. Naar mag worden aangenomen zal rond deze datum ook aan de orde zijn gekomen wat Van Deyssel op 24 mei 1901 noteerde: ‘Ik vermoed dat van de bekoorlijkheid van het oorspronkelijke hierin weinig is overgebleven. Wat de leer er in aangaat, geeft het den indruk (in Socrates' rede in het stuk) eener algemeene aanduiding van het Godsbegrip, zoo als dat ook voorkomt bij de middeneeuwsche mystici, - maar - zoo als overigens Maeterlinck aangeeft - zeer elementair in vergelijking met Ruysbroeck.’ In elk geval moet Van Deyssel met Boutens besproken hebben de consequentie van een op 29 mei 1901 gemaakte aantekening: ‘Conversatie-woorden als “mijn opinie”, “would-be”, “asjeblief” moesten uit de vertaling weg.’

234 Van Henri Martinus Dekking (1871-1939) zou eerst in De XXe Eeuw, 8e jrg., aflev. 3, maart 1902, het fragment Oud-Huwelijk, p. 330-347, worden afgedrukt.