De briefwisseling tussen Lodewijk van Deyssel en Albert Verwey

30

Noordwijk aan Zee

23 November 1894

Ik ben pas eergister thuisgekomen uit Haarlem. Ik hoop dat je niet ziek meer bent.¹¹⁶ Als ik wat dichter bij woonde zou ik je meer opzoeken en dan wat korter dan laatst, want ik ben bang dat ik je toen teveel vermoeid heb. Misschien kan je me nog wel eens een bulletin sturen.

Ik maak een pakje voor je van boeken die ter recensie gestuurd zijn. Als je geen lust hebt ze onder je te houden, stuur ze dan aan wie je geschikt vindt. Van Looy's schetsen¹¹⁷ stuur ik je niet, omdat Kobus mij zei dat je er een van hém kreeg.

Ik schreef Bolland een briefkaart met verzoek zijn stuk vooral te sturen zoodra het klaar is.

Een ingekomen Spinozistische brochure van ex-profess. dr. Pijnappel, heb ik Lotsy gevraagd te bespreken.¹¹⁸

Een drama, Karel de Stoute, van Mr. Betz¹¹⁹ zal ik lezen en zien wat er van is.

Het aantal abonnés was, de vorige week 551. Ik feliciteer je dus met het winstje dat zal overschieten.

116 Dat was niet langer het geval, maar uit de notities van 30 november die gewag maken van een ‘wandeling van 20 min. in 't zonnetje, voetje-voor-voetje’, laat zich nu ook weer niet direct een bruisende vitaliteit aflezen!

117 De toen recent verschenen tweede druk van Jac. van Looy's Proza.

118 M.C.L. Lotsy, Wat is filosofie?, in Tweemaandelijksch Tijdschrift, 1e jrg., aflev. 4, maart 1895, p. 42-65. Blijkbaar had Lotsy verkozen deze bijdrage te leveren in plaats van een bespreking van de in 1894 te Leiden bij E.J. Brill verschenen brochure van J. Pijnappel Gz., Een wereldbeschouwing.

119 Mr. G.H. Betz, Karel de Stoute. Drama in vijf bedrijven, verschenen bij E.J. Brill te Leiden, 1894.

[p. 50]

Ik sluit de 3 door je gewenschte portretten¹²⁰ in. Groet Cato, en verzoek om 't jullische in ruil. Tot ziens. Word gauw beter

Alb. V.

Op de achterzijde van het couvert:

Zag je in de Kunstw. Vermeylen en Erens.¹²¹ Wij dienen hun ook soms een boek te sturen. Als jij aan E. denkt zal ik het aan Vermeylen doen. Vraag ook Coenen nog eens.¹²²

120 Deze, niet door mij achterhaalde, portretten had Verwey getoond tijdens zijn bliksembezoek van zondag 18 november. Blijkbaar had hij in die tussentijd afdrukken laten maken.

121 In De Kunstwereld, no. 46, november 1894, publiceerde Gust Vermeylen, Nota's over geschiedkundige lectuur (p. 3-4) en schreef Frans Erens over Fransche lectuur (p. 4-5). Vermeylen zou, op 30 november 1894, vanuit de Kürassierstrasse 12 III, links, te Berlijn aan Van Deyssel schrijven: ‘Zooals u ziet ben ik thans in Berlijn gevestigd. Ik heb hier studies van vergelijkende literatuur begonnen. Ik ben zoo vrij mij tot u te wenden om eenige inlichtingen. Ziehier het geval: het is voor mij een noodzakelijkheid geworden wat geld te winnen, anders kan ik hier moeilijk voortwerken. Daar het geven van particuliere lessen me volstrekt niet aantrekt, slecht betaald wordt en te veel tijd neemt op de studies, moet ik wat anders vinden:
1) Kent u in Holland geen uitgever voor wien ik een werk zou kunnen vertalen (uit de duitsche of fransche literatuur?) B.v. een stuk van Hauptmann, de theoretische artikels van Richard Wagner, een keuze uit de werken van Nietzsche...
2) Een blad waarin ik politieke correspondenties zou schrijven, of brieven over het sociaal en artistiek leven te Berlijn? ik ben voor dit laatste goed geplaatst, daar ik hier relaties heb in alle werelden, en zelfs “gedaald” ben tot in de hoogere standen.
3) Worden in het Weekblad van den Amsterdammer vlotgeschreven artikels (zooals het ding dat de Kunstwereld voor een week of twee opgenomen heeft) ordentelijk betaald? En tot wien zou ik mij moeten wenden? De Kunstwereld betaalt ongelukkig zeer weinig.
[Ernstig-doordachte studies zal ik alleen rond 't einde van den winter kunnen leveren: over moderne Duitsche literatuur, - alsook een proef van cultuurgeschiedenis: De Duivel in de literatuur en de kunst].
Het verdriet me zeer, geachte Heer, dat ik u met deze zaken moet lastig vallen, maar ik geloof dat u, door uw betrekkingen in Holland, meer dan wie ook geschikt zijt om me in te lichten. Gij zoudt me een buitengewoon gewichtigen dienst bewijzen. Ik dank u hartelijk op voorhand, en blijf, met beste groeten, Uw dw. Gust. Vermeylen.’ Een maand later, op 30 december 1894, schreef Vermeylen, in reactie op Van Deyssel's brief: ‘Mijn hartelijksten dank voor de inlichtingen die u me zoo welwillend gezonden hebt. Het ding over Renan en Taine vond ik niet ernstig genoeg om het aan het Tw. Tijdschr. aan te bieden. (Ik wilde 't zelfs niet onderteekenen). Van een artikel over de moderne duitsche literatuur heb ik afgezien: zij is al te laf, en de moed ontbreekt me. Zoodra ik wat anders gereed heb zal ik het aan u of aan Verwey laten geworden. Vergeef me dat ik u met mijne vragen moest lastig vallen. Dankend en met veel achting blijf ik de uwe Gust Vermeylen.’

122 Zowel Frans Erens als Frans Coenen werden door Van Deyssel aangeschreven, de eerste op 4 december, de tweede op 30 november 1894. Aan Coenen liet Van Deyssel toen weten: ‘Ik vind het, met uw verlof, niet weinig koket van u dat u in 't begin zoo gul met toezeggingen was en nu zoo lang laat wachten.’ Aan Erens schreef hij: ‘Waarde Vriend, Hoe maakt gij het toch. Komt gij niet terug in Holland? Hebt gij niet iets voor het Tweemaandelijksch Tijdschr.? Hebt gij er in der tijd de 1e aflevering van ontvangen? Wilt gij niet eens een boek beoordeelen? Mag ik U La Mort de Tintagiles van Maeterlinck doen toezenden? In de hoop dat het u wel ga, de hartelijkste groeten. Ook mijn vrouw groet u zeer. K. Alb. Thijm. (Het honorarium bedraagt ƒ40., p. vel).’