De briefwisseling tussen Lodewijk van Deyssel en Albert Verwey

37

Luxembourg Belge

Mont, 24 Juli 1888

lez

Houffalize

Amice,

Hierbij fragmenten. Maar stuur mij in elk geval proef, daar ik de poepscène wil doen vervallen⁹⁶ en anders ook niet verandwoordelijk kan zijn.

In haast

Karel Alb. Thijm

96 Op 24 december 1888 aarzelde Van Deyssel ten aanzien daarvan, want hij schreef toen met betrekking tot die fragmenten van Menschen en Bergen aan Kloos: ‘Wil je de poep-scène er uit hebben, dan zal ik haar schrappen.’ Drie dagen later, op 27 december 1888, liet hij Kloos weten dat hij Menschen en Bergen nog eens had overgelezen en dat hij nu ‘zeer gaarne de poep-scène zoû behouden, wijl ik in verband met het andere daar mijne artistieke bedoelingen meê heb. Breng je het stuk dus in een Redaktie-vergadering, wees dan zoo goed dit er bij te zeggen.’ (brieffragment, voor de eerste maal openbaar gemaakt in Gesch. Nieuwe Gids, p. 226.) Op 15 januari 1889 antwoordde Kloos: ‘De redactie heeft mij verzocht u te verzoeken de poep niet op de scène te voeren en de afgenaaide vrouwen in haar eer en gezondheid te herstellen.’ Het tweede lid van deze zin sloeg nergens op. Van Deyssel ging daarop dan ook niet in, maar liet Kloos wel alsnog weten, op 24 januari 1889: ‘Amice, Ik weet niet goed of de redaktie alleen het woord poep, of alleen de alinea waarin het verschijnen van de poep aan de billenspleet, of wel de geheele pleeparagraaf wenscht geschrapt te zien. Wees dus zoo goed van u met het schrappen te belasten. Laat mij u alleen nog zeggen, dat de gang naar en de terugkeer van de plee tot het beste behoort van dit opstel.’
Meer over dit alles in: Harry G.M. Prick, Ontstaan en achtergrond van ‘Menschen en Bergen’, in: Dertien close-ups, p. 65-83 en Gesch. Nieuwe Gids, p. 224-229.