Rijmwoordenboek der Nederduitsche taal

[p. II]

Men magh om het rijm de tael niet vervalschen.
vondel.

[p. 1]

Nederduitsche Prosodia.

1. De Prosodia begrypt twee hoofddeelen: het eerste bevat de regels der uitspraek volgens toon en maet (Prosodica en Rythmica); het tweede leert, naer deze regels, de woorden op eene harmonische of welluidende wyze in verzen vereenigen (Metrica.)

Over toon en maet.

2. Ieder woord van meer dan ééne lettergreep heeft ééne sylbe die men, in het spreken, hooger laet klinken: deze verheffing van stem noemen wy Toon, (klemtoon, accent); door Maet verstaen wy de lang- of kortheid door de uitspraek van eene vokael gegeven. Dus heeft ieder woord zynen Toon, en iedere lettergreep hare Maet.

Slechts ééne sylbe in een woord kan den klemtoon ontvangen: de overige sylben zyn toonloos, of krygen eenen halven toon⁽¹⁾.

(1) Den toon teekenen wy in onze voorbeelden met een dubbel accent (ʺ), den halven toon met een enkel (ʹ).
De lange vokalen worden aengeduid door een dwarslyntje boven den klinker (ˉ), de korte door een half maentje van boven open (˘), en de middelbare door dit teeken (ˇ).